Nghị sĩ Mỹ đồng loạt kêu gọi ngăn chặn Trung Quốc bành trướng trên Biển Đông

Thượng nghị sĩ Bob Menendez (bang New Jersey), thành viên cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cùng Thượng nghị sĩ Ed Markey (Massachusetts), Thượng nghị sĩ Patrick Leahy (Vermont) và Thượng nghị sĩ Brian Schatz (Hawaii) đã cùng nhau gửi một bức thư tới Ngoại trưởng Mike Pompeo, kêu gọi chính quyền Tổng thống Donald Trump hành động nhiều hơn để ngăn chặn sự gây hấn của Trung Quốc tại Biển Đông. Cả 4 thượng nghị sĩ đều đặt bút ký vào bức thư này.

Trong bức thư đề ngày gửi 29/7, các thượng nghị sĩ hối thúc chính quyền Trump đưa hành vi bành trướng của Trung Quốc trên Biển Đông trở thành chủ đề trọng tâm trong các cuộc thảo luận của Ngoại trưởng Pompeo tại Diễn đàn Khu vực ASEAN ở Bangkok, Thái Lan từ ngày 2/8.

“Chúng tôi viết thư để kêu gọi ông đảm bảo rằng hành vi gây hấn và bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông phải là vấn đề ưu tiên hàng đầu trong các cuộc thảo luận của ông tại Diễn đàn Khu vực ASEAN”, nội dung bức thư nêu rõ.

Theo các thượng nghị sĩ Mỹ, “hành vi cứng rắn của Trung Quốc tại Vùng Đặc quyền Kinh tế của các nước tranh chấp khác, việc họ sử dụng các thực thể nhân tạo bị quân sự hóa và bồi đắp làm cơ sở cho các hành vi cưỡng ép, việc họ quyết định phớt lờ phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực với nội dung bác bỏ yêu sách chủ quyền của họ, việc họ nỗ lực gây sức ép với ASEAN để đàm phán một Bộ Quy tắc Ứng xử hạn chế, tất cả đều đáng để Mỹ chú ý hơn, thể hiện vai trò lãnh đạo nhiều hơn và tăng cường hợp tác mạnh mẽ hơn với các đồng minh và đối tác của Mỹ”.

“Một Biển Đông, nơi luật pháp quốc tế được tôn trọng, tự do hàng hải được bảo đảm, dòng chảy thương mại được tự do, các tổ chức khu vực đa phương là trung tâm và các nước trong khu vực không phải chịu sự cưỡng ép, là điều quan trọng đối với lợi ích của Mỹ tại khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương. Việc Trung Quốc hăm dọa, cưỡng ép, phản đối giải quyết tranh chấp bằng ngoại giao hòa bình, và đe dọa sử dụng vũ lực trong những năm qua đã trở thành thách thức nghiêm trọng với các lợi ích của Mỹ. Theo Đánh giá Mối đe dọa Toàn cầu của Giám đốc Tình báo Trung ương năm 2019, Trung Quốc tìm cách giành được sự kiểm soát hiệu quả đối với các vùng biển mà họ tuyên bố chủ quyền bằng một chiến lược toàn chính phủ, buộc các nước Đông Nam Á khác cũng có tuyên bố chủ quyền phải chấp nhận yêu sách của Trung Quốc, hoặc ít nhất là phải ngầm chấp nhận, đồng thời thúc đẩy luận điệu của Bắc Kinh trong khu vực rằng Mỹ đang yếu đi và sự vượt trội của Trung Quốc là điều không thể tránh khỏi”, bức thư của 4 thượng nghị sĩ Mỹ cho biết.

Các thượng nghị sĩ Mỹ cũng đánh giá cao việc chính quyền Trump lên án hành động quân sự hóa trái phép của Trung Quốc tại Biển Đông.

“Mặc dù chính quyền đã đúng khi nhấn mạnh việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông, và chúng tôi hoan nghênh việc tiến hành thường xuyên, đều đặn các hoạt động đảm bảo tự do hàng hải, song chúng tôi vẫn lo ngại rằng cần có nhiều hành động hơn nữa để đối phó với các hoạt động gây hấn của Trung Quốc và ngăn cản xu hướng của họ trong việc hành động mà không bị trừng phạt tại Biển Đông. Thách thức này đòi hỏi phải có một chiến lược toàn diện và đồng bộ, cũng như sự đồng thuận trên toàn khu vực với các đồng minh và đối tác, trong đó ASEAN là trọng tâm của các nỗ lực này”, các thượng nghị sĩ Mỹ nhấn mạnh.

“Do vậy, chúng tôi kêu gọi ông sử dụng cuộc họp sắp tới tại Bangkok như một cơ hội để bắt đầu thúc đẩy sự đồng thuận nhằm bảo vệ các quyền của các đồng minh và đối tác của Mỹ theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển, chấm dứt việc Trung Quốc xâm phạm quyền hợp pháp của các quốc gia ven biển, xây dựng sự tôn trọng đối với luật pháp và các thể chế quốc tế, đồng thời đối phó với nỗ lực của Trung Quốc nhằm phá hoại một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do”, bức thư cho biết thêm.

Các thượng nghị sĩ Mỹ khẳng định “vẫn chưa quá muộn để yêu cầu Trung Quốc chịu trách nhiệm về hành vi của họ và ngăn chặn sự gây hấn hơn nữa của Trung Quốc trong lĩnh vực hàng hải”.

“Thượng viện luôn sẵn sàng ủng hộ nỗ lực hơn nữa để đối phó với thách thức này. Chúng tôi chờ đợi được nghe tin về các cuộc thảo luận của ông liên quan tới chủ đề này khi ông trở về từ Bangkok”, các thượng nghị sĩ Mỹ nhắn gửi Ngoại trưởng Pompeo.

Ngoài bức thư của 4 thượng nghị sĩ, Mỹ gần đây liên tiếp đưa ra những tuyên bố cứng rắn nhằm vào Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 20/7 đã bày tỏ quan ngại trước các báo cáo về hành vi can thiệp của Trung Quốc đối với các hoạt động liên quan tới dầu khí trong khu vực, bao gồm các hoạt động thăm dò và khác dầu khí lâu nay của Việt Nam.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Eliot Engel ngày 26/7 cũng phát đi tuyên bố, chỉ trích các hành động hung hăng của Trung Quốc gần đây trên Biển Đông là ví dụ đáng lo ngại về cái gọi là một quốc gia phớt lờ công khai luật pháp quốc tế.

Thành Đạt

Theo Sputnik