Nghị sĩ Mỹ chỉ trích tàu Trung Quốc xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam

Theo thông tin từ trang web của Thượng viện Mỹ, Thượng nghị sĩ Jim Risch và Thượng nghị sĩ Bob Mendendez, chủ tịch và thành viên cấp cao của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, cùng Thượng nghị sĩ Cory Gardner và Thượng nghị sĩ Edward Markey, chủ tịch và thành viên cấp cao của Tiểu ban Đông Á và Thái Bình Dương, đã đưa ra tuyên bố về các “hoạt động phi pháp” của Trung Quốc trên Biển Đông. Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh các quan chức Mỹ gặp các đối tác khu vực ASEAN tại hội nghị bộ trưởng ngoại giao ASEAN lần thứ 52 ở Bangkok, Thái Lan trong tuần này.

“Các hoạt động khảo sát của tàu nhà nước Trung Quốc bên trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và việc Trung Quốc triển khai các tàu cảnh sát biển là những bằng chứng mới nhất cho thấy Trung Quốc sẵn sàng sử dụng hành vi cưỡng ép để khẳng định yêu sách bất hợp pháp tại Biển Đông”, Thượng nghị sĩ Risch cho biết.

Theo ông Risch, “việc xác định những cách thức cụ thể để đẩy lùi các hành động gây hấn của Trung Quốc trên Biển Đông nên là ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Mỹ tại hội nghị ASEAN ở Bangkok tuần này”.

“Ngoài vai trò lãnh đạo của Mỹ, điều quan trọng là các đối tác của chúng tôi trong khu vực, đặc biệt các nước ASEAN, nên sát cánh và đứng vững trước hành vi cưỡng ép của Trung Quốc. Nếu không lên án mạnh mẽ hơn các hành vi của Trung Quốc, nước này sẽ tiếp tục hành động mà không bị trừng phạt tại Biển Đông, gây tổn hại cho lợi ích chung của chúng ta trong việc thúc đẩy một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương thực sự mở và tự do, đồng thời duy trì luật pháp”, Thượng nghị sĩ Risch nhấn mạnh.

Trong khi đó, Thượng nghị sĩ Menendez cho rằng: “Điều quan trọng là Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về những hành vi của nước này trên Biển Đông".

“Chúng ta cần một chiến lược phản ánh lợi ích sâu sắc và lâu dài của Mỹ trong việc hợp tác với các đồng minh và đối tác để xây dựng một khu vực Biển Đông nơi luật pháp quốc tế được tôn trọng, tự do hàng hải được đảm bảo, dòng chảy thương mại được tự do, các tổ chức đa phương trong khu vực là trung tâm và các nước trong khu vực không bị cưỡng ép”, Thượng nghị sĩ Menendez cho biết.

Theo Thượng nghị sĩ Gardner, “việc Trung Quốc quân sự hóa Biển Đông và có hành vi thù địch đối với các quốc gia cũng có tuyên bố chủ quyền tại Biển Đông là bất hợp pháp, gây bất ổn và trái với luật pháp quốc tế”. Ông Gardner đề nghị Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đề cập vấn đề Biển Đông trong cuộc họp của ASEAN tại Thái Lan.

“Tôi hy vọng Ngoại trưởng Pompeo nhân cơ hội này để nhấn mạnh rằng Mỹ luôn sát cánh với các đối tác ASEAN, đồng thời kêu gọi chính sách phối hợp phản ứng trước sự hung hăng của Bắc Kinh với các đồng minh của chúng ta trong khu vực”, thượng nghị sĩ Mỹ cho biết.

Đối với Thượng nghị sĩ Markey, “các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông, một trong những vùng biển quan trọng nhất trên hành tinh, đang gây lo ngại sâu sắc”.

“Tôi ủng hộ mạnh mẽ các nỗ lực ngoại giao nhằm duy trì hòa bình tại đây, đồng thời ủng hộ nỗ lực của các đối tác và đồng minh Đông Nam Á của chúng ta, bao gồm Diễn đàn Khu vực ASEAN trong tuần này”, Thượng nghị sĩ Markey cho biết.

Theo Thượng nghị sĩ Markey, “Tòa trọng tài thường trực quốc tế đã tuyên bố rõ ràng từ nhiều năm trước rằng, hoạt động xây đảo nhân tạo của Trung Quốc vi phạm luật quốc tế, và tất cả các bên phải tôn trọng tự do hàng hải”.

“Mỹ nên phê chuẩn Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển. Tuy nhiên, cho tới khi chúng ta thực sự làm điều đó, chúng ta cần hành xử phù hợp với công ước và hy vọng tất cả quốc gia khác cũng sẽ làm như vậy”, Thượng nghị sĩ Markey nhận định.

Trước đó, một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ ngày 29/7 cũng gửi thư tới Ngoại trưởng Mike Pompeo, đề nghị ông đề cập tới các hành vi gây hấn và bành trướng của Trung Quốc tại Biển Đông trong các cuộc họp tại Diễn đàn Khu vực ASEAN ở Thái Lan. Theo đó, Ngoại trưởng Pompeo hôm qua đã lên tiếng chỉ trích hành vi “cưỡng ép” của Trung Quốc tại Biển Đông.

Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ Eliot Engel ngày 26/7 phát đi tuyên bố, chỉ trích các hành động hung hăng của Trung Quốc gần đây trên Biển Đông là ví dụ đáng lo ngại về cái gọi là một quốc gia phớt lờ công khai luật pháp quốc tế.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ngày 31/7 đã ra tuyên bố chung, cho biết “một số bộ trưởng đã bày tỏ quan ngại về hành vi cải tạo đất, các hoạt động và sự cố nghiêm trọng trong khu vực đã làm xói mòn lòng tin và sự tin tưởng, gia tăng căng thẳng và có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực”.

Tuyên bố không đề cập tới tên của bất kỳ quốc gia cụ thể nào, song kêu gọi “các nước có tuyên bố chủ quyền cũng như các quốc gia khác không quân sự hóa và kiềm chế trong việc tiến hành các hoạt động” tại Biển Đông.

Thành Đạt

Tổng hợp