Nga ra "đòn hiểm" vào lưới điện của Ukraine

Nga tung "đòn hiểm"

Trong 2 mùa đông vừa qua, Ukraine đã phải hứng chịu hàng loạt cuộc không kích của Nga nhằm vô hiệu hóa cơ sở hạ tầng năng lượng. Họ đã trụ vững sau các cuộc tấn công đó nhờ hệ thống phòng không của phương Tây và các biện pháp tiết kiệm năng lượng của người dân.

Những tuần gần đây, Nga tiếp tục tấn công dữ dội vào mạng lưới điện của Ukraine theo cách chưa từng thấy trong hơn 2 năm qua.

"Họ đã thay đổi chiến thuật. Chỉ trong vài tuần, mọi nỗ lực cả năm trời của chúng tôi nhằm khôi phục hệ thống năng lượng bị hủy hoại chỉ trong vòng vài ngày, sau vài cuộc tập kích", Thứ trưởng Bộ Năng lượng Ukraine Svitlana Grynchuk thừa nhận.

Trong 2 năm đầu xung đột, các cuộc tấn công của Nga rải rác hơn, bắn hàng loạt tên lửa nhằm vào các khu vực rộng lớn trong hệ thống năng lượng của Ukraine. Giờ đây, các cuộc tấn công đang trở nên chính xác và tập trung hơn, với hàng chục tên lửa và máy bay không người lái trút xuống một mục tiêu.

Ông Oleksandr Kharchenko, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng ở Kiev, cho biết: "Nga bắt đầu thực hiện chiến lược tấn công mới từ ngày 22/3. Chiến lược mới bao gồm các cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn vào các mục tiêu cụ thể, khi một số lượng lớn tên lửa và máy bay không người lái đồng thời tập trung vào một số lượng mục tiêu rất hạn chế".

Tuần trước, vụ tập kích quy mô lớn của Nga đã phá hủy hoàn toàn Trypilska, nhà máy nhiệt điện lớn nhất ở vùng Kiev.

"Thay vì tiếp tục tập trung tấn công vào hệ thống truyền tải của Ukraine, từ cuối tháng 3, Nga đã bắt đầu tiến hành các cuộc tấn công lớn vào cơ sở hạ tầng sản xuất năng lượng của chúng tôi", Maxim Timchenko, Giám đốc điều hành công ty điện tư nhân lớn nhất Ukraine DTEK, phân tích.

Ngoài cường độ và mức độ tập trung của các vụ tấn công, thời điểm tiến hành không kích cũng được Nga thay đổi. Giới chức trách Ukraine đã nêu ra 2 lý do khiến Nga chờ đến mùa xuân để triển khai chiến thuật tập kích mới.

Thứ nhất, Nga cần thời gian để bổ sung kho vũ khí và thông tin tình báo cần thiết cho các cuộc tấn công.

"Chiến lược này rõ ràng đã được thực hiện từ lâu, họ đã dành nhiều thời gian để phát triển nó, họ thu thập thông tin tình báo một cách rõ ràng và chuẩn bị rất cẩn thận cho những cuộc tấn công", ông Kharchenko nói.

Thứ hai, Nga có thể đã đợi cho đến khi các nhà máy điện của Ukraine ít được bảo vệ trong bối cảnh Kiev đang cạn kiệt hệ thống phòng không.

Thách thức lớn với Ukraine

Ukraine đã thể hiện khả năng vượt trội trong việc sửa chữa lưới điện bị hư hại. Một số trạm biến áp cao thế thậm chí đã được sửa chữa, khôi phục hơn 10 lần. Thời gian sửa chữa cũng được rút ngắn đáng kể. Nếu trong thời bình, việc sửa chữa có thể kéo dài một tháng, thì giờ đây chỉ cần chưa đầy một tuần.

Tuy nhiên, hiện giờ, Ukraine phải đối mặt với một nhiệm vụ hoàn toàn khác: sửa chữa không chỉ các trạm biến áp mà còn là toàn bộ nhà máy điện. Giờ đây, tên lửa Nga đang hướng đến các nhà máy điện ở khu vực cụ thể, phá hủy chúng hoàn toàn và không thể xây dựng lại trong một thời gian ngắn.

Trong khi các trạm biến áp có thể được bảo vệ bằng bao cát, lưới chống máy bay không người lái và các biện pháp bảo vệ khác, thì các nhà máy lớn chỉ có thể được bảo vệ bằng hệ thống phòng không.

"Chúng tôi có thể khôi phục lại mọi thứ. Chúng tôi có một đội ngũ rất giỏi và quyết tâm. Nhưng nếu không có đủ số lượng tên lửa cho phòng không thì điều đó cũng vô nghĩa", Andriy Gota, giám đốc điều hành nhà máy điện Trypilska nói.

Ukraine dường như đang xem xét thay đổi chiến thuật. Thay vì xây dựng lại các nhà máy điện lớn, nước này có thể thay đổi cách sản xuất năng lượng.

"Thay vì 20 nhà máy lớn tập trung công suất sản xuất cao và chiếm đáng kể trong hệ thống năng lượng, Ukraine nên có 150-200 nhà máy nhỏ nằm rải rác trên khắp đất nước có thể cung cấp năng lượng cho một thành phố nếu một trong số đó ngừng hoạt động", Maria Tsaturian, người đứng đầu bộ phận truyền thông tại Ukrenergo, nhà điều hành hệ thống truyền tải quốc gia của Ukraine, gợi ý.

Ngoài ra, Ukraine có cơ chế bổ sung để cân bằng hệ thống và duy trì hoạt động ổn định thông qua nhập khẩu. Tuy nhiên, ưu tiên hàng đầu vẫn là bổ sung các hệ thống phòng không.