NATO ủng hộ Tổng thống Trump không chuyển tên lửa Tomahawk cho Ukraine

Trao đổi với truyền thông Mỹ vài giờ sau cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng vào ngày 22/10, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết "một hệ thống vũ khí" có thể làm thay đổi cuộc xung đột ở Ukraine, dù là do các nước châu Âu hay Mỹ cung cấp.

“Tôi nghĩ Tổng thống Trump đã hoàn toàn đúng khi giải thích rằng sẽ mất nhiều tháng để huấn luyện binh sĩ nước ngoài sử dụng tên lửa Tomahawk. Không thể đưa ra quyết định hôm nay thì ngày mai Ukraine có thể vận hành chúng”, ông Rutte nói thêm.

Trước đó, Tổng thống Trump dường như loại trừ khả năng cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine, với lý do vũ khí tầm xa này quá phức tạp khiến Kiev gặp khó khăn trong việc triển khai.

"Vấn đề với Tomahawk là - nhiều người không biết - sẽ mất ít nhất 6 tháng, thường là một năm, để học cách sử dụng. Chúng rất phức tạp", Tổng thống Trump nói với các phóng viên trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục với Tổng Thư ký NATO vào ngày 22/10.

Tổng thống Trump nói thêm rằng cần có "một quá trình đào tạo rất dài" khi sử dụng các loại vũ khí "vô cùng phức tạp" này. Tổng thống ám chỉ rằng ông không muốn quân đội Mỹ huấn luyện các quốc gia khác về cách phóng hiệu quả các tên lửa "cực kỳ chính xác".

“Phải mất một năm huấn luyện chuyên sâu mới học được cách sử dụng chúng. Chúng tôi biết cách sử dụng chúng và chúng tôi sẽ không dạy người khác”, ông Trump nói thêm.

Vào ngày 17/10, trong cuộc gặp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump tuyên bố Washington cũng cần tên lửa Tomahawk và các vũ khí khác mà Kiev muốn có.

Theo Axios, Tổng thống Trump nói với Tổng thống Zelensky rằng Mỹ hiện không có ý định cung cấp tên lửa Tomahawk cho Ukraine. Tổng thống Trump được cho là đã nhấn mạnh rằng ưu tiên hiện tại của ông là ngoại giao, và việc cung cấp cho Ukraine những tên lửa như vậy có thể làm suy yếu các nỗ lực ngoại giao.

Trước đó, vào ngày 6/10, Tổng thống Trump tuyên bố về cơ bản ông đã đi đến quyết định về khả năng chuyển giao tên lửa Tomahawk cho Ukraine, mặc dù ông không tiết lộ chi tiết quyết định này.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã phản hồi bằng cách đưa ra cảnh báo rằng, việc sử dụng tên lửa Tomahawk mà không có sự tham gia trực tiếp của quân nhân Mỹ là bất khả thi. Ông cũng cảnh báo động thái này sẽ đánh dấu một "giai đoạn leo thang hoàn toàn mới", ảnh hưởng đến quan hệ Nga - Mỹ.

"Tổng thống Putin nhắc lại luận điểm của mình rằng tên lửa Tomahawk sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường, nhưng sẽ gây tổn hại đáng kể cho mối quan hệ giữa hai nước, chưa kể đến triển vọng giải quyết hòa bình ở Ukraine”, Trợ lý tổng thống Nga, ông Yuri Ushakov, cho biết.

Ngoài ra, người phát ngôn Tổng thống Nga Dmitry Peskov cảnh báo nếu tên lửa Tomahawk được cung cấp cho Kiev, Moscow sẽ đưa ra phản ứng thích hợp.

Đầu tuần này, Tổng thống Zelensky lập luận rằng tên lửa Tomahawk do Mỹ cung cấp nên được coi là "khoản đầu tư lớn vào ngoại giao", cho rằng thiện chí chấm dứt xung đột của Nga sẽ biến mất nếu Tổng thống Trump không cung cấp vũ khí này cho Ukraine trong tương lai gần.

Theo Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, Mỹ hiện có hơn 1.000 tên lửa Tomahawk, mặc dù một số chuyên gia tin rằng Washington sẽ không bán cho Ukraine quá 50 quả.

Các chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) nhận định, nếu Mỹ chấp thuận chuyển tên lửa hành trình Tomahawk cho Ukraine, Kiev sẽ có khả năng tiến hành các cuộc tập kích nghiêm trọng nhằm vào cơ sở hạ tầng cung cấp đạn dược và trang thiết bị cho quân đội Nga nằm sâu trong lãnh thổ.

Những tên lửa này sẽ cho phép nhắm vào các sân bay quân sự và cơ sở hạ tầng, trong đó có các cơ sở sản xuất máy bay không người lái, từ đó làm tê liệt hậu cần của Nga.

Theo ISW, biến thể tên lửa có tầm bắn 2.500km sẽ phủ tới ít nhất 1.945 cơ sở quân sự của Nga, trong khi biến thể tầm bắn 1.600km sẽ bao trùm ít nhất 1.655 cơ sở.