NATO lo ngại kho vũ khí mới của Nga

EuroNews dẫn một tài liệu mật của liên minh NATO ngày 16/11 xác nhận Nga đã hoàn thành việc phát triển tên lửa hành trình Burevestnik chạy bằng năng lượng hạt nhân.

Tình báo phương Tây đánh giá loại vũ khí có thể gây ra mối đe dọa đáng kể đối với hệ thống phòng thủ của NATO.

Theo tài liệu từ bộ phận tình báo của NATO mà hãng tin Đức Die Welt tiếp cận được, tên lửa Burevestnik, được NATO gọi là SSC-X-9 Skyfall, có thể đạt tốc độ hơn 900km/h, có khả năng cơ động rất cao và có thể được phóng từ các bệ phóng cơ động.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đã công bố các cuộc thử nghiệm thành công của tên lửa này vào cuối tháng trước.

Lò phản ứng hạt nhân của tên lửa mang lại cho Burevestnik tầm bắn lý thuyết không giới hạn, cho phép nó di chuyển hàng chục nghìn km mà không cần tiếp nhiên liệu, bay trên không trong thời gian dài, thay đổi hướng và tấn công mục tiêu từ bất kỳ phía nào.

“Những thách thức hiện có sẽ càng trở nên trầm trọng hơn bởi tầm bắn và khả năng cơ động cực lớn của tên lửa”, tài liệu của NATO nêu.

Theo đánh giá của NATO, hệ thống này có thể chọn những đường bay vòng xa và tránh được phòng không của liên minh, bao gồm cả các khu vực phía nam và vùng cực nơi năng lực giám sát còn hạn chế.

Một tên lửa Burevestnik vận hành đầy đủ sẽ đặt châu Âu vào thế khó khăn lớn, bản đánh giá cho thấy. Nếu Nga triển khai hệ thống này, NATO sẽ phải đối mặt với một mối đe dọa rất khó kiểm soát.

Tuy nhiên, một số chuyên gia lưu ý rằng tên lửa hành trình Burevestnik không đạt tốc độ siêu vượt âm và trở nên dễ bị tổn thương hơn khi bay trong thời gian dài.

Các chuyên gia của NATO cũng đang xem xét một loại tên lửa tầm trung cơ động mới của Nga, SS-X-28 Oreshnik, lần đầu được thử nghiệm ở Ukraine vào tháng 11/2024. Giới chuyên gia phương Tây đặc biệt lo ngại về tầm bắn lên tới 5.500km và khả năng trang bị nhiều loại đầu đạn, bao gồm cả đầu đạn hạt nhân của nó.

“Khả năng tấn công mục tiêu ở bất kỳ nơi nào tại châu Âu, kết hợp với tính cơ động cao của bệ phóng, đảm bảo tỷ lệ sống sót cao. Việc thiếu rõ ràng về các đầu đạn được triển khai đặt ra thách thức phòng thủ cho NATO”, tài liệu nêu.

Theo tuyên bố của người phát ngôn Tổng thống Belarus, bà Natalia Eismont, Belarus sẽ triển khai tên lửa tầm trung siêu vượt âm Oreshnik vào tháng 12 tới.

Tài liệu của NATO cũng xác định ngư lôi hạt nhân Poseidon của Nga là một vấn đề đối với phương Tây. Hệ thống này dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào năm 2030.

Poseidon được cho là có tầm hoạt động lớn và được thiết kế để “phá hủy các căn cứ hải quân, cảng biển và những thành phố ven biển tại Thái Bình Dương, bờ đông Mỹ cũng như tại Anh và Pháp”.

Theo đánh giá, các ngư lôi Poseidon sẽ “khó bị phát hiện và tấn công khi hoạt động ở vùng nước sâu”. Hiện NATO thiếu “ngư lôi chống ngầm có tốc độ và tầm bắn cần thiết” để đối phó hiệu quả với Poseidon.

Tài liệu nêu rõ NATO tồn tại những thiếu hụt, đặc biệt trong khả năng tầm trung và tầm xa, nhất là với vũ khí hạt nhân.

Tuy nhiên, không phải tất cả chuyên gia đều bị thuyết phục bởi Burevestnik. Một số lập luận rằng ngay cả khi Nga vận hành lò phản ứng hạt nhân một cách ổn định, tên lửa này có thể không mang lại lợi thế lớn cho Nga.

Fabian Hoffmann, cộng sự nghiên cứu tại Dự án Hạt nhân Oslo thuộc Đại học Oslo, mô tả Burevestnik trên X là một vũ khí “thừa thãi”.

William Alberque, cộng sự cao cấp tại Pacific Forum và cựu giám đốc kiểm soát vũ khí của NATO, nói rằng mối nguy lớn nhất là lúc phóng. Nếu một tên lửa Burevestnik bị bắn trúng, vật chất phóng xạ từ lò phản ứng có thể bị phát tán trên một khu vực rộng lớn, “như một Chernobyl thu nhỏ trên bầu trời”, ông nói.

Trong khi đó, chuyên gia hạt nhân độc lập Pavel Podvig bình luận : “Tôi sẽ thận trọng khi nói rằng đó là một Chernobyl biết bay. Nếu có sự phát tán phóng xạ, điều đó đã bị phát hiện”. Ông nói thêm, một vụ rơi trong lúc cất cánh hoặc đang bay có lẽ sẽ rủi ro hơn.