Mỹ và đồng minh ra tuyên bố chung về vấn đề Hong Kong

Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng, ngoại trưởng 4 nước gồm Mỹ, Anh, Australia, Canada ngày 28/5 đã ra một thông cáo chung kêu gọi Trung Quốc phối hợp với người dân đặc khu hành chính Hong Kong tôn trọng các cam kết trong Tuyên bố chung Trung - Anh về quyền tự trị của đặc khu.

"Quyết định của Trung Quốc nhằm áp luật an ninh quốc gia mới lên Hong Kong đã mâu thuẫn trực tiếp với các nghĩa vụ quốc tế của Bắc Kinh theo các điều khoản có tính ràng buộc pháp lý nêu trong Tuyên bố chung Trung - Anh đã được đăng ký với Liên Hợp Quốc", tuyên bố chung nêu rõ.

Bốn ngoại trưởng gồm Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab, Ngoại trưởng Australia Marise Payne và Ngoại trưởng Canada Francois-Philippe Champagne hôm qua nói rằng, luật an ninh Hong Kong sẽ làm suy yếu cơ chế "một quốc gia, hai chế độ".

Tuyên bố được đưa ra sau khi quốc hội Trung Quốc thông qua nghị quyết thiết lập luật an ninh mới với Hong Kong. "Chúng tôi kêu gọi chính phủ Trung Quốc phối hợp với chính quyền và người dân Hong Kong tìm ra biện pháp thỏa đáng để tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế của Trung Quốc theo Tuyên bố chung Trung - Anh", tuyên bố nhấn mạnh. Tuy nhiên, tuyên bố không nêu rõ liệu các nước này sẽ đáp trả thế nào nếu Bắc Kinh không đáp ứng kêu gọi trên.

Dự luật an ninh Hong Kong được trình lên quốc hội Trung Quốc trong phiên khai mạc kỳ họp quốc hội tại Bắc Kinh hôm 22/5 nhằm cấm các hoạt động ly khai, lật đổ cũng như sự can thiệp của nước ngoài vào các vấn đề của đặc khu. Quốc hội Trung Quốc đã bỏ phiếu thông qua nghị quyết tại phiên họp chiều ngày 28/5. Sau phiên bỏ phiếu này, luật an ninh Hong Kong sẽ được soạn thảo chi tiết và có thể bắt đầu có hiệu lực trong vài tuần tới.

Giới chức Mỹ cho rằng, dự luật này nếu được thực thi sẽ ảnh hưởng đến quyền tự trị của Hong Kong. Ngoại trưởng Mỹ Pompeo trong tuần này đã thông báo lên quốc hội rằng, Hong Kong không còn tự chủ với Trung Quốc và điều này có thể mở đường cho việc Washington tước quyền ưu đãi đặc biệt về kinh tế, thương mại dành cho Hong Kong.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cảnh báo sẽ có hành động mạnh mẽ với Trung Quốc. Phát biểu với các phóng viên hôm qua, Tổng thống Trump nói: "Ngày mai (29/5) chúng tôi sẽ công bố điều mà chúng tôi sẽ làm với Trung Quốc". Chủ nhân Nhà Trắng cho biết, Washington "không hài lòng với Trung Quốc", song không nêu chi tiết kế hoạch đáp trả mà ông sắp đưa ra. Trong khi đó, Mỹ và Anh muốn Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhóm họp kín để thảo luận về tình Hong Kong.

Về phía Anh, Ngoại trưởng Dominic Raab cho biết, Anh sẵn sàng cấp hộ chiếu hải ngoại cho 300.000 người Hong Kong nếu Trung Quốc không rút dự luật an ninh. Chính phủ Anh cho rằng, dự luật an ninh mới này vi phạm quyền tự do, tự chủ của người Hong Kong, vi phạm các cam kết quốc tế.

Hộ chiếu hải ngoại Anh cho phép người sở hữu hộ chiếu lưu trú ở Anh trong vòng 6 tháng. Ngoại trưởng Raab cho biết, nếu Trung Quốc tiếp tục theo đuổi luật an ninh với Hong Kong, chính phủ Anh có thể thay đổi một số quy định liên quan đến hộ chiếu hải ngoại dành cho người Hong Kong, trong đó gồm việc gia hạn thời gian lưu trú, cho phép người sở hữu hộ chiếu được học tập và làm việc tại Anh trong 12 tháng, mở đường để cấp quốc tịch trong tương lai.

Minh Phương
Theo SCMP, Bloomberg