Mỹ bác đề xuất của ông Putin về gia hạn hiệp ước kiểm soát vũ khí

Phát biểu tại cuộc họp trực tuyến với Hội đồng An ninh Quốc gia ngày 16/10, Tổng thống Nga Putin nói: “Những năm qua, hiệp ước NEW START đã phát huy hiệu quả, đóng vai trò quan trọng nhằm hạn chế, kiềm chết một cuộc chạy đua vũ trang. Do đó, tôi đề nghị gia hạn hiệp ước thêm ít nhất 1 năm mà không cần bất kỳ điều kiện nào, để các cuộc đàm phán có ý nghĩa được tiến hành về tất cả các phạm vi của các vấn đề”.

Chủ nhân Điện Kremlin cũng nhấn mạnh, Nga có thể nhất trí thảo luận một số vũ khí hạt nhân mới của nước này trong các cuộc đàm phán trong tương lai với Mỹ, song bất cứ việc gia hạn nào cũng phải vô điều kiện.

Chỉ vài giờ sau, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien đã ra thông cáo nói rằng: “Phản hồi của Tổng thống Putin hôm nay về việc gia hạn New START mà không đóng băng đầu đạn hạt nhân là không khả thi. Mỹ rất nghiêm túc về kiểm soát vũ khí và sẽ giúp cả thế giới an toàn. Chúng tôi hy vọng Nga sẽ đánh giá lại lập trường của họ trước khi xảy ra một cuộc chạy đua vũ trang tốn kém”.

Trước đó, ông O'Brien nói, Mỹ đã đưa ra "một đề xuất tương đối đơn giản rằng, Mỹ sẽ chấp nhận gia hạn hiệp ước thêm 1 năm nhưng đổi lại Nga phải đồng ý giới hạn số đầu đạn hạt nhân của họ trong 1 năm. Mặt khác, ông cũng nhấn mạnh, việc đàm phán với Nga “không bao giờ dễ dàng”.

Hiệp ước NEW START giữa Nga và Mỹ được ký kết năm 2010 giữa cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev và cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama. Hiệp ước có hiệu lực từ tháng 2/2011 và dự kiến hết hạn vào tháng 2/2021. Hiệp ước quy định hai bên giảm một nửa số bệ phóng tên lửa hạt nhân chiến lược và giới hạn số lượng đầu đạn hạt nhân chiến lược được triển khai xuống còn 1.550.

Nga muốn gia hạn New START thêm 5 năm, trong khi đó Mỹ muốn một thỏa thuận 3 bên với cả Nga và Trung Quốc. Mỹ nhiều lần ngỏ ý mời Trung Quốc tham gia đàm phán 3 bên về tương lai của New START, nhưng Bắc Kinh luôn từ chối.