Mỹ-ASEAN hướng tới bộ quy tắc ứng xử COC trên Biển Đông

Trang mạng Philstar đưa tin ngày 21/11, Bộ trưởng Ngoại giao các nước thành viên ASEAN đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về những diễn biến trên Biển Đông, nơi Bắc Kinh gần đây tăng cường xây dựng đảo nhân tạo phi pháp, làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Ngoại trưởng nước chủ nhà Malaysia Anifah Aman ngày 20/11 một lần nữa hối thúc xây dựng một bộ quy tắc ứng xử (COC) hiệu quả điều tiết các hành vi các nước trong khu vực có tranh chấp chủ quyền giữa các bên.

Ông Aman nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, ổn định và an ninh hàng hải ở khu vực Biển Đông.

Phát biểu tại hội nghị Ngoại trưởng các nước ASEAN ngày 20/11, Tổng thư ký ASEAN Lê Lương Minh cũng nêu bật sự cần thiết của một hiệp định tuân thủ luật pháp để đảm bảo tranh chấp về lãnh thổ giữa các quốc gia thành viên ASEAN với Trung Quốc được giải quyết bằng con đường hòa bình bởi Tuyên bố ứng giữa các bên (DOC) ký giữa ASEAN và Trung Quốc vào năm 2002 đã trở nên không hiệu quả.

“DOC chưa bao giờ được tuân thủ một cách trọn vẹn và hiệu quả và đó là lý do tại sao chúng ta cần một bản hiệp định mới trên cơ sở tuân thủ luật pháp (quốc tế)”, Tổng thư ký Lê Lương Minh phát biểu.

Ông Lê Lương Minh nêu bật vấn đề Bắc Kinh tăng cường hoạt động bồi đắp và xây dựng đảo trái phép ở Biển Đông.

Hãng tin Voice of America dẫn lời quan chức Mỹ cho rằng việc lập một trật tự tuân thủ luật pháp quốc tế trên Biển Đông sẽ nằm trong chương trình nghị sự của Tổng thống Mỹ Barack Obama với các nhà lãnh đạo ASEAN trong hội nghị thượng đỉnh ASEAN và thượng đỉnh Đông Á.

Theo lịch trình, Tổng thống Obama nhóm họp với các lãnh đạo ASEAN trong ngày 21-22/11.

Nhà Trắng cũng nhấn mạnh việc lập ra một trật tự dựa trên việc tuân thủ luật pháp rất quan trọng đối với an ninh và sự thịnh vượng kinh tế khu vực, 2 nền tảng của chính sách xoay trục của chính quyền Tổng thống Obama sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Cố vấn về Chính sách châu Á thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Dan Kritenbrink, nhận định trong khi Mỹ giữ vững lập trường không đứng về bên nào nhưng có quyền cốt lõi trong việc đảm bảo an ninh hàng hải, dòng chảy thương mại không bị ách tắc và giải quyết tranh chấp thông qua biện pháp hòa bình trong đó có việc tuân thủ trọng tài quốc tế theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).

Trước đó bên lề thượng đỉnh APEC tại Manila, Tổng thống Obama cũng hối thúc Bắc Kinh dừng tất cả các hoạt động bồi đắp và xây dựng đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông.

Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố chủ quyền với hơn 80% diện tích Biển Đông với bản đồ vô căn cứ “đường chin đoạn” hay “đường lưỡi bò”.

Vũ Duy

Tổng hợp