Iran cảnh báo kịch bản dẫn đến sở hữu vũ khí hạt nhân

Ngoại trưởng Iran Seyed Abbas Araghchi cảnh báo họ có thể thay đổi quan điểm lâu năm và chuyển sang sở hữu vũ khí hạt nhân nếu phương Tây áp thêm lệnh trừng phạt lên Tehran.

Từ năm 2003, lãnh đạo tối cao Ayatollah Ali Khamenei đã ra sắc lệnh cấm sản xuất vũ khí hạt nhân vì cho rằng điều này trái với quy tắc đạo Hồi.

Ông Araghchi tuyên bố Iran đã có khả năng và kiến thức để tạo ra vũ khí hạt nhân, nhưng tới nay chúng vẫn chưa phải là một phần trong chiến lược an ninh của nước này. Ông cũng cho biết Tehran đã chuẩn bị tiếp tục cung cấp vũ khí cho nhóm Hezbollah ở Li Băng, sau khi lực lượng này đồng ý ngừng bắn với Israel.

Ông Araghchi được bổ nhiệm làm bộ trưởng ngoại giao dưới thời Tổng thống theo chủ nghĩa cải cách Masoud Pezeshkian, người được bầu vào năm nay với lời hứa sẽ cải thiện nền kinh tế của Iran bằng cách theo đuổi mối quan hệ tốt đẹp hơn với phương Tây.

Nhà ngoại giao Iran sắp có cuộc họp với đại diện châu Âu ở Thụy Sĩ mà ông mô tả là một cuộc gặp gỡ để cân nhắc xem liệu có cách nào giúp Iran và phương Tây thoát khỏi căng thẳng và bế tắc hay không. Ông thừa nhận cảm thấy bi quan về cuộc họp, nói rằng ông không chắc Iran có đang nói chuyện với đúng bên hay không.

Ông cáo buộc các quốc gia châu Âu - như Anh, Đức và Pháp - đã chuẩn bị đối đầu sau cuộc họp tuần trước của cơ quan thanh tra hạt nhân Liên Hợp Quốc, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA). Tại sự kiện này, châu Âu chỉ trích Iran không hợp tác với các thanh tra viên và đang xây dựng một kho dự trữ uranium không phục vụ mục đích dân sự hòa bình.

Ông Araghchi cho hay, Tổng giám đốc IAEA, Rafael Grossi, đã hứa sẽ ngăn chặn động thái chỉ trích Iran từ châu Âu sau khi Tehran cam kết giới hạn mức làm giàu uranium ở mức tinh khiết 60%, cũng như cho phép 4 thanh tra viên nguyên tử đến thăm các địa điểm hạt nhân của nước này. Tuy nhiên, ông cho rằng phương Tây đã chọn hướng đi đối đầu.

Ông Araghchi cho biết Iran vẫn nằm trong phạm vi của hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân và vẫn hướng đến hợp tác. "Chúng tôi không có ý định đi xa hơn 60% vào thời điểm hiện tại, và đây là quyết tâm của chúng tôi ngay lúc này", ông nói.

Nhưng ông cho rằng cam kết của Iran với phương Tây trong chương trình hạt nhân của họ không được đảm bảo.

Ông cho biết nếu các nước châu Âu áp đặt lại lệnh trừng phạt đối với Iran tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc thì "họ sẽ thuyết phục được mọi người ở Iran rằng, vâng, học thuyết an ninh của Tehran là chưa chính xác".

"Nếu điều đó xảy ra, tôi nghĩ mọi người sẽ tin rằng Iran đã đi sai hướng, vì vậy Iran phải thay đổi hướng đi", ông nói, cảnh báo về cuộc khủng hoảng có thể xảy ra.

Giám đốc CIA William Burns phát biểu hồi đầu tháng 10 rằng Mỹ không có bằng chứng nào cho thấy Iran quyết định chế tạo vũ khí hạt nhân, nhưng Iran có thể nhanh chóng có đủ vật liệu phân hạch để chế tạo bom nguyên tử nếu nước này muốn, và thế giới sẽ có ít thời gian hơn để phản ứng.