Hé lộ dự thảo hòa bình Nga - Ukraine sau khi xung đột bùng phát
(Dân trí) - Wall Street Journal đã công bố chi tiết về dự thảo thỏa thuận hòa bình được Nga và Ukraine thảo luận ngay sau khi xung đột bùng phát vào tháng 2/2022.
Theo đó, tính trung lập của Kiev là một trong những yêu cầu nhượng bộ quan trọng của Moscow.
Theo Wall Street Journal, tài liệu dài 17 trang đề ngày 15/4/2022 cho phép Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU), chứ không thể trở thành thành viên của NATO. Dự thảo cũng hạn chế quy mô quân đội Ukraine và xác nhận Crimea là một phần của Nga.
Phản ứng trước báo cáo của Wall Street Journal, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow và Kiev đã đồng ý về một dự thảo hiệp ước hòa bình vài tuần sau khi xung đột bắt đầu, nhưng Nga không muốn tài liệu này được công bố.
"Toàn bộ quá trình đàm phán đã bị chấm dứt do quyết định của phía Ukraine, theo yêu cầu từ phía Anh", ông Peskov nói.
Moscow và Kiev đã tổ chức hội đàm tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ vào cuối tháng 3/2022. Phía Nga ban đầu bày tỏ sự lạc quan về tiến trình hòa bình, tuy nhiên, Nga sau đó cáo buộc Ukraine đi ngược lại mọi tiến bộ đạt được ở Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cho rằng họ đã mất niềm tin vào các nhà đàm phán của Kiev.
Truyền thông đưa tin Thủ tướng Anh khi đó là ông Boris Johnson đã đặc biệt tới Kiev để thuyết phục chính phủ của Tổng thống Volodymyr Zelensky rút khỏi các cuộc đàm phán với Moscow. Thông tin này đã được nhà đàm phán hàng đầu của Ukraine tại Istanbul, David Arakhamia, xác nhận vào tháng 11. Tuy nhiên, ông Johnson đã phủ nhận bất kỳ vai trò nào trong việc làm chệch hướng các cuộc đàm phán hòa bình.
"Vào tháng 3/2022, trên thực tế đã có một số điều kiện nhất định, nhưng hiện tại có những điều kiện khác và địa vị pháp lý khác của các vùng lãnh thổ đã trở thành một phần của Nga, điều đã được ghi trong hiến pháp của Nga", ông Peskov cho biết.
Tuyên bố của người phát ngôn Điện Kremlin đề cập đến 4 vùng Nga tuyên bố sáp nhập từ Ukraine gồm Kherson, Zaporizhia, Lugansk, Donetsk. Nga sáp nhập các vùng này vào cuối năm 2022 sau các cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi.
Cho đến nay, Kiev và phương Tây vẫn từ chối công nhận các kết quả trưng cầu dân ý, cũng như việc Nga sáp nhập 4 vùng lãnh thổ trên.
Theo Wall Street Journal, dự thảo thỏa thuận hòa bình không đề cập đến vấn đề lãnh thổ trên. Tương lai của các khu vực này dự kiến sẽ được thảo luận trong các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nhưng điều đó chưa bao giờ thành hiện thực.
Wall Street Journal cho biết các quốc gia như Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Nga dự định trở thành các bên bảo đảm cho thỏa thuận hòa bình.
Ngoài ra, Moscow được cho là muốn tiếng Nga được chính phủ và tòa án Ukraine sử dụng ngang bằng với tiếng Ukraine. Tuy nhiên, các nhà đàm phán của Kiev đã từ chối ký điều khoản này, Wall Street Journal khẳng định.
Nga và Ukraine đã không ngồi vào bàn đàm phán kể từ sau cuộc đàm phán ở Istanbul. Các quan chức Nga đã nhiều lần lên tiếng sẵn sàng giải quyết khủng hoảng thông qua ngoại giao.
Moscow đổ lỗi cho Kiev và phương Tây vì đã từ chối bất kỳ cuộc đối thoại có ý nghĩa nào, đồng thời cho rằng điều này khiến Moscow không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục theo đuổi mục tiêu trên chiến trường.