Giải Nobel Vật lý thuộc về các nhà khoa học Nhật-Mỹ

Ba nhà khoa học Yoichiro Nambu, Makoto Kobayashi và Toshihide Maskawa đã có công lao tìm ra các đơn vị tạo nên vật chất.

Công trình của hai nhà khoa học Kobayashi và Maskawa là dự đoán sự tồn tại của ba nhóm hạt gọi là “hạt vi lượng” (quark). Theo tạp chí chuyên ngành Standard Model, quark là các hạt đơn vị khi chia nhỏ proton và neutron, thành phần của nguyên tử.

Các công trình nghiên cứu này cho phép giải thích những bất thường trong kết cấu vũ trụ.

Nhà khoa học Nambu đã được giải với phát hiện về cơ chế tạm dịch là "cân bằng động" (spontaneous broken symmetry) trong vật lý siêu hạt nhân. Theo hội đồng xét giải Nobel, "cơ chế cân bằng động cho phép giải thích kết cấu tự nhiên trật tự bên dưới bề mặt có vẻ như hỗn loạn".

Ông Nambu đã xác lập công thức toán cho hiện tượng vật lý hạt này - một công trình ứng dụng rất nhiều trong hệ thống gia tốc hạt LHC.

Công trình mới được khánh thành gần đây ở Cern, biên giới giữa Pháp và Thụy Sĩ, nghiên cứu hiện tượng mà giới chuyên gia mô tả là trường Higgs.

Trong điều kiện năng lượng cực lớn ở buổi sơ khai của vũ trụ, kết cấu đối xứng có thể đã tồn tại cho đến khi bất ngờ bị phá vỡ vì vũ trụ lạnh đi và nở ra. Các nhà khoa học đưa ra lý thuyết cho rằng trọng lượng là kết quả khi Higgs mất thế cân bằng.

Giáo sư người Anh, Chris Llewellyn Smith, từng là tổng giám đốc Hội đồng châu Âu nghiên cứu hạt nhân (Cern) hồi thập niên 1990s, nói giải Nobel là sự công nhận đối với quá trình đóng góp lâu dài của Nambu.

Trà Giang

Theo BBC, AFP