Động thái gây chú ý của Nga sau khi Ukraine "bắn hạ Mắt thần A-50"

Hồi đầu tuần, Ukraine tuyên bố phá hủy một máy bay cảnh báo sớm A-50 và một máy bay kiểm soát trên không Il-22 của Nga trên Biển Azov.

Chưa rõ Ukraine đã dùng vũ khí nào tấn công 2 máy bay Nga, nhưng Forbes dẫn nguồn tin nói rằng, A-50 và Il-22 dường như đã bay qua khu vực Berdyansk mà Nga đang kiểm soát, cách 120km so với tiền tuyến, khiến 2 máy bay này đều nằm trong tầm đánh chặn của hệ thống phòng không Kiev.

Tình báo Anh cho biết máy bay A-50 của Nga "gần như chắc chắn đã phát nổ và sau đó rơi xuống Biển Azov".

Theo Bộ Quốc phòng Anh, lực lượng không quân Nga hôm 16/1 đã triển khai một máy bay A-50 khác, nhưng lần này là trên đất liền trong lãnh thổ Nga gần khu vực Krasnodar và xa hơn về phía đông Ukraine.

"Động thái này cho thấy, khả năng (của Nga) trong việc chấp nhận rủi ro đối với máy bay đã giảm đi, cũng như nỗ lực trong việc duy trì những chiếc A-50 Mainstay còn lại trước nguy cơ mất đi hiệu quả tổng thể của chúng ở Ukraine", tình báo Anh cho biết thêm.

Nga vẫn chưa lên tiếng về vụ việc, nhưng nếu đây là sự thật, thì việc mất đi 2 chiếc máy bay tương đối hiếm sẽ được xem là mất mát không nhỏ đối với Moscow.

Bộ Quốc phòng Anh nhận định, mặc dù không có quan điểm chính thức nào được đưa ra từ phía Nga về việc mất máy bay A-50, nhưng những động thái gần đây "có thể cho thấy sự thừa nhận ngầm của Nga về việc Ukraine đã nhắm mục tiêu thành công vào một khí tài không quân có giá trị cao".

Gustav Gressel, chuyên gia về phòng thủ tên lửa tại Hội đồng Quan hệ đối ngoại châu Âu, nói rằng việc phá hủy một trong số A-50, trong khi Nga chỉ có số lượng hạn chế máy bay này, "là một tổn thất đáng kể" đối với Moscow.

"Họ có rất ít máy bay (A-50) và chúng có vai trò rất quan trọng đối với các hoạt động không quân của Nga ở mặt trận phía nam, mặt trận Zaporizhzhia. Các máy bay A-50 chỉ dẫn cho các máy bay chiến đấu. Chúng đưa ra cảnh báo cho các máy bay chiến đấu - ném bom Nga tuần tra khi bị máy bay chiến đấu Ukraine tiếp cận", chuyên gia Gressel nói.

Beriev A-50 là máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát trên không, được Nga sử dụng để phát hiện lực lượng phòng không đối phương và giúp phối hợp các cuộc tấn công của các máy bay Moscow khác. Mỗi chiếc có giá hàng trăm triệu USD.

Theo chuyên gia Gressel, việc máy bay A-50 của Nga hoạt động gây ra nhiều khó khăn cho không quân Ukraine, và Nga sẽ không mạo hiểm để bị mất thêm một máy bay A-50 nữa sau khi một chiếc đã bị phá hủy ở xa chiến tuyến.

"Vì vậy, Nga đã chỉ đạo các máy bay A-50 khác của họ tránh xa giới tuyến hơn", chuyên gia Gressel nhận định.

Chiến lược này của Nga đã mang lại lợi thế cho Ukraine, chuyên gia phòng thủ tên lửa cho biết.

"Điều này giúp giảm bớt gánh nặng cho các máy bay chiến đấu Ukraine trong việc tiếp cận máy bay chiến đấu - ném bom của Nga và cố gắng bắn hạ các máy bay Nga khi chúng ném bom các thành phố hoặc tiền tuyến của Ukraine", chuyên gia Gressel nói thêm.

"Về cơ bản đó là kết quả mà Ukraine mong muốn đạt được vì họ muốn bảo vệ tiền tuyến và các thành phố của mình, đặc biệt là những nơi rất gần mặt trận hoặc biên giới Nga", chuyên gia nhận định thêm.