Cựu quan chức CIA tiết lộ cách Trung Quốc “chiêu mộ” gián điệp tại New York

“Thành phố New York đang bị tấn công chưa từng thấy”, James M. Olson, cựu lãnh đạo bộ phận phản gián của Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), nói với New York Post.

Ông Olson cho biết chính phủ Trung Quốc đã tăng cường nỗ lực tuyển dụng gián điệp. Cựu quan chức CIA ước tính Bắc Kinh có khoảng 100 sĩ quan tình báo hoạt động tại thành phố New York vào bất kỳ thời điểm nào.

“Chương trình gián điệp của họ rất lớn. Họ tích cực khai thác mạng xã hội và tìm kiếm những người Mỹ gốc Hoa vẫn còn tình cảm với đất mẹ Trung Quốc”, ông Olson cho biết thêm.

Trường hợp của sĩ quan Sở Cảnh sát New York Baimadajie Angwang là ví dụ điển hình cho nhận định của cựu quan chức CIA. Là người gốc Tây Tạng nhập quốc tịch Mỹ, Angwang bị bắt hôm 21/9 và bị phát hiện là gián điệp cho Trung Quốc.

Từng là trung sĩ Thủy quân lục chiến, quân nhân dự bị của quân đội Mỹ và được vinh danh là “Cảnh sát của Tháng” vào năm 2018, Angwang, 33 tuổi, đối mặt với các cáo buộc bao gồm hoạt động bất hợp pháp với tư cách là điệp viên của chính phủ nước ngoài, lừa đảo và đưa ra các tuyên bố giả mạo.

Theo SCMP, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 24/9 cảnh báo lãnh sự quán Trung Quốc tại New York đang được sử dụng như một trung tâm chính cho các nỗ lực do thám Mỹ của chính quyền Trung Quốc và nhiều khả năng sẽ có thêm nhiều vụ bắt giữ trong tương lai.

"Mỏ vàng" tiềm năng

Ông Olson mô tả Angwang như một “mỏ vàng” tiềm năng của chính quyền Trung Quốc.

 “Cảnh sát, quân đội, phản gián là những mục tiêu rất lớn”, ông Olson, người từng giảng dạy về tình báo và phản gián tại Trường Bush về Dịch vụ Công và Chính phủ thuộc Đại học Texas A&M, cho biết.

“Chính quyền Trung Quốc sẽ rất quan tâm đến nhân viên của Sở Cảnh sát New York - những người có thể lấy hồ sơ, cung cấp dấu vết, tìm ra ai đang bị điều tra”, ông Olson cho biết thêm.

Theo H. Keith Melton, đồng tác giả của “Mạng lưới gián điệp tại thành phố New York” và một cố vấn lịch sử cho CIA, “đối với quá trình tuyển dụng gián điệp, Bộ An ninh Quốc gia - cơ quan tình báo của Trung Quốc sẽ bắt đầu liên lạc với “đối tượng” thông qua một người có quan hệ với cuộc sống trước đây của “đối tượng” tại quê nhà. Họ mời “đối tượng” ăn tối, có thể đưa người này đi xem nhạc kịch và cuối cùng yêu cầu anh ta làm một việc vì lợi ích của chính quyền Trung Quốc”.

“Mọi người thường được thuyết phục rằng những gì họ đang làm sẽ không gây tổn hại cho lợi ích của Mỹ - mặc dù trên thực tế đương nhiên là như vậy. Trung Quốc có nhiều gián điệp làm việc trong một dự án cụ thể. Vì vậy, một gián điệp có thể nhận được những mẩu thông tin nhỏ, mặc dù có vẻ không quan trọng, nhưng là một phần của kế hoạch lớn hơn”, ông Olson giải thích.

Đối với Angwang, ông Olson cho rằng Trung Quốc “sẽ sử dụng người này để tìm hiểu Sở Cảnh sát New York đang giám sát những gì, cơ sở dữ liệu mà họ có, những gì họ đang tìm hiểu về các đại diện Liên Hợp Quốc và các quan chức lãnh sự quán Trung Quốc”.

Một chi tiết đáng chú ý là Angwang từng nhiều lần trở về Trung Quốc mặc dù định cư ở Mỹ với tư cách là người xin tị nạn.

“Các gián điệp cấp trên có thể đề nghị gián điệp cấp dưới đến Trung Quốc để phỏng vấn, nhận tiền cũng như các yêu cầu về thu thập thông tin tình báo. Điều này sẽ cho phép họ gặp gỡ gián điệp ngay tại quê nhà của họ, nơi người này có thể được chăm sóc, chiêu đãi và đối xử như khách VIP. Hành động gián điệp của họ sẽ được coi là giúp đỡ đồng nghiệp Trung Quốc”, cựu quan chức CIA nói thêm.

Theo thông tin từ máy nghe lén, Angwang đã nói với một trong những cấp trên quản lý anh ta về việc tham gia một kỳ thi tại Sở Cảnh sát New York có thể giúp thăng chức, và Angwang làm việc đó “vì những người ở quê nhà”.

“Nếu bạn có gia đình ở Trung Quốc, giống như Angwang, gồm cả cha mẹ được cho là thành viên của chính quyền Trung Quốc - họ sẽ sử dụng điều đó làm đòn bẩy. Các thành viên trong gia đình có thể được nhận ưu đãi hoặc không. Đó là trò chơi khôn ngoan. Họ sẽ tìm xem bạn cần hỗ trợ gì, có thể là thị thực để bạn về gặp gia đình, hoặc bạn có thể nhận học bổng hay tiền bạc”, Olson cho biết thêm.

Ông Olson nói rằng Angwang “có thể kiếm được hàng nghìn USD mỗi tháng”. Theo đơn khiếu nại, người đàn ông này “đã nhận được nhiều lần chuyển tiền đáng kể” từ Trung Quốc.

Trong khi các nhà chức trách không tiết lộ bằng cách nào mà các hoạt động khả nghi của Angwang bị phát hiện, ông Olson cho biết: “Có thể là anh ta sơ hở; có thể anh ta khoe khoang với mọi người hoặc có thể anh ta tiêu tiền một cách bất cẩn”.

Theo New York Post, chính quyền Trung Quốc dường như sẽ không đến “giải cứu” Angwang.

“Anh ta đã bị bỏ rơi. Nhưng đó là cái giá phải trả cho việc làm này. Trung Quốc có nhiều gián điệp ở Mỹ đến nỗi họ có thể chấp nhận mất một vài người trong số đó”, ông Olson giải thích dựa trên kinh nghiệm của bản thân về vấn đề này.

Reuters hồi tháng trước dẫn thông báo của Bộ Tư pháp Mỹ cho biết Alexander Yuk Ching Ma, một cựu quan chức CIA, đã bị bắt với cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc. Mỹ cáo buộc Ma, người sinh ra tại Hong Kong và nhập quốc tịch Mỹ, đã thông đồng với họ hàng nhằm cung cấp các thông tin mật cho các quan chức tình báo Trung Quốc.

Cục Điều tra Liên bang (FBI) Christopher Wray hồi tháng 7 cho biết khoảng một nửa trong số gần 5.000 cuộc điều tra phản gián mà cơ quan này đang tiến hành có liên quan đến Trung Quốc.