Cuộc chiến giành giật từng tấc đất ở điểm nóng Kherson

Kherson nằm trên bờ Biển Đen chiến lược là thành phố lớn nhất rơi vào vòng kiểm soát của Nga ngay trong tháng đầu tiên nước này mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine.

Giờ đây, có những ý kiến cho rằng Nga có thể sắp rút dần một phần lực lượng ở đây để chuẩn bị các tuyến phòng thủ vào mùa đông.

Thành phố Kherson cùng các ngôi làng ngoại ô xa xôi của nó nằm trải dài trên cả hai bờ sông Dnipro, một trong những con sông lớn của châu Âu.

Và các quan chức Ukraine cho rằng, các chỉ huy Nga có thể đang chuẩn bị lùi về phía đông dễ phòng thủ hơn của con sông này, còn được gọi là tả ngạn, khi có thể tận dụng các đặc tính của nó như một chướng ngại vật tự nhiên đáng gờm.

Kể từ mùa hè, Ukraine liên tục nhấn mạnh về kế hoạch tái chiếm Kherson. Trên tiền tuyến ở phía Tây Nam, nơi trận chiến quan trọng được dự đoán sắp diễn ra, Ukraine tỏ ra thận trọng hơn nhiều và đang rất quyết tâm với mục tiêu tái chiếm Kherson.

Tổng thống Volodymyr Zelensky đang rất cần một chiến thắng ở đây, không chỉ để khích lệ tinh thần chiến đấu của các binh sĩ Ukraine, mà còn trấn an các đồng minh phương Tây rằng đây là cuộc chiến mà Kiev hoàn toàn có thể chiến thắng.

Nhiều thách thức khốc liệt

Nhưng tham vọng của giới lãnh đạo chính trị và quân sự Ukraine nhằm đẩy lùi hoàn toàn quân Nga ra khỏi lãnh thổ đang đối mặt quá nhiều thách thức khốc liệt.

Sau khi dành vài ngày trong tuần này trên chiến tuyến của Ukraine xung quanh vành đai Kherson, thực hiện phỏng vấn các binh sĩ tại tiền tuyến cũng như các sĩ quan cấp cao, phóng viên của hãng tin BBC nhận thấy, binh sĩ Ukraine hoàn toàn nhận thức được những thực tế khó khăn khi đối đầu với một đối thủ quá mạnh như quân đội Nga.

Trên chiến tuyến nằm giữa thành phố Mykolaiv và Kherson, Ilya, một người lính Ukraine, ngồi châm điếu thuốc cho dù biết rằng đạn pháo của Nga có thể nhắm vào vị trí của đơn vị anh bất cứ lúc nào. "Ở đây thực sự chúng tôi rất khó đạt được bước tiến nào", binh sĩ này thừa nhận.

Theo anh, "cần phải tập trung lực lượng lớn vào một điểm để đột phá tiền tuyến. Việc của chúng tôi là giữ vững vị trí của mình. Chúng tôi tấn công hết lần này đến lần khác để phía Nga không thể tiếp nhận quân dự bị cũng như nguồn cung lương thực và chuyển chúng đến một nơi khác".

Hiện tại, Ilya cho biết, mọi thứ diễn ra rất khó khăn và chậm chạp. "Nga vẫn kiểm soát bầu trời và có nhiều thiết bị quân sự, binh sĩ và đạn dược hơn chúng tôi", anh nói thêm. "Binh sĩ của họ (Nga) chưa được huấn luyện nhiều, nhưng họ cứ lao thẳng lên với khí thế rất lớn và hét lên "xung phong". Chúng tôi còn không nhiều đạn dược như họ".

Thương vong là một yếu tố khác ảnh hưởng đến thế trận.

Cả Nga và Ukraine đều đã hứng chịu thương vong lớn với hàng chục nghìn binh sĩ được cho là đã thiệt mạng và bị thương ở cả hai phía, dù cả Moscow và Kiev đều không công bố số liệu chính thức, cũng như không thừa nhận con số thiệt hại mà đối phương đưa ra.

Ukraine là một đất nước rộng, nhưng dân số chưa đến 40 triệu người và hiện công dân nam được huy động nhiều. Và các chỉ huy quân đội Ukraine ý thức được rằng, nếu để xảy ra thương vong nặng nề hơn nữa sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tinh thần quốc gia.

Trên tiền tuyến, một thiếu tá tự xưng là Fougasse đã đi tham quan các chiến hào và hầm của quân nhân. Khi được hỏi về chiến dịch phản công tại Kherson của Ukraine, người này lộ rõ vẻ thận trọng.

"Việc lên kế hoạch tiến công và phản công là rất phức tạp vì đây là mối đe dọa lớn đối với tính mạng binh sĩ. Chúng tôi phải tính đến mọi thứ. Đó là công việc của những chỉ huy như chúng tôi: giữ binh sĩ sống sót".

Ukraine đã đạt được nhiều bước tiến hơn trong thời gian gần đây. Kể từ đầu tháng 9, Ukraine đã mở chiến dịch phản công lớn và giành lại gần 9.000km vuông lãnh thổ thuộc tỉnh Kherson từ tay lực lượng Nga.

Nhưng tại Kherson, mọi thứ khó khăn hơn nhiều, khi yếu tố bất ngờ đã không còn và Nga tập trung nhiều đơn vị tinh nhuệ ở đây.

Trong đống đổ nát của văn phòng thống đốc ở Mykolaiv, nơi đã bị phá hủy trong đợt tập kích tên lửa lớn của Nga hồi tháng 3, thiếu tướng Dymytro Marchenko gọi những gì đang xảy ra ở đây là "trận chiến giành giật từng ngôi làng".

"Chúng tôi đang cố gắng giành lại những điểm chiến lược cần thiết cho cuộc phản công. Chúng tôi không ngồi yên một chỗ. Mỗi ngày chúng tôi lại chiếm một ngôi làng", ông nói.

Nhưng tướng Marchenko, người được tôn vinh là anh hùng khi đã lãnh đạo thành công cuộc chiến ngăn chặn quân Nga tiến vượt Kherson về phía Mykolaiv và Odesa, cho biết việc tập trung đủ lực lượng để phá vỡ phòng tuyến của Nga và tổ chức một cuộc tấn công trên khắp Dnipro là điều không hề dễ dàng.

"Để có một cuộc phản công hiệu quả, chúng tôi cần có đủ số binh sĩ, vũ khí và khí tài cần thiết. Ngay khi chúng tôi có được tất cả những điều đó, một cuộc phản công sẽ diễn ra", ông nói.

Theo vị tướng này, "trước hết, chúng tôi cần tên lửa có tầm bắn 300 km cho hệ thống HIMARS. Và chúng tôi cũng cần các tổ hợp phòng không, thứ cơ bản cho bất kỳ quân đội nào trên thế giới muốn tấn công".

Thông điệp từ tiền tuyến là trong khi Ukraine đang chiếm lại các ngôi làng ở khu vực phía tây sông Dnipro, họ vẫn không có đủ sức mạnh chiến đấu để đột phá các vị trí đã được chuẩn bị kỹ lưỡng của Nga trên lối vào thành phố Kherson.

Nga khó có thể rút lui khỏi Kherson?

Hiện tại, Kherson vẫn nằm trong tay Nga. Trong suốt mùa thu qua, Nga đã củng cố kiểm soát các vị trí chiến lược ở đó. Bởi đây là thành phố có ý nghĩa chiến lược quan trọng đối với Nga, là cửa ngõ trên đất liền giúp Moscow kết nối chặt chẽ hơn với bán đảo Crimea trên Biển Đen mà Nga sáp nhập vào lãnh thổ năm 2014.

Thông điệp từ tiền tuyến là trong khi Ukraine đang chiếm lại các ngôi làng ở khu vực phía tây sông Dnipro, họ vẫn không có đủ sức mạnh chiến đấu để đột phá các vị trí đã được kiểm soát kỹ lưỡng của Nga ngay lối vào thành phố Kherson.

Nhưng cục diện này có thể thay đổi khi Ukraine nhận được nhiều vũ khí hiện đại từ Mỹ và các đồng minh NATO hơn.

Chính quyền thân Nga ở Kherson kêu gọi người dân sơ tán, thông báo chuyển trụ sở đến vị trí mới, cách nơi cũ khoảng 80 km về phía đông nam làm dấy lên đồn đoán về việc rút khỏi nơi đây. Truyền thông Nga đưa tin rằng binh sĩ nước này cũng đang rút khỏi Kherson, nhằm lập phòng tuyến ở bờ đông sông Dnieper.

Tuy nhiên, một số nguồn tin Ukraine bác bỏ các báo cáo rằng, Nga có thể rút lui một phần của Kherson để giăng ra một cái bẫy lớn trong thành phố lôi kéo Kiev vào một cuộc tấn công chớp nhoáng.

Có thể Bộ chỉ huy Nga quyết định rằng tuyến sông Dnipro là tuyến phòng thủ tự nhiên tốt nhất hiện có, đặc biệt là khi lực lượng của họ ở bờ phía Tây đang chịu nhiều áp lực hơn.

Nhưng dựa trên kết quả hoạt động quân sự của Moscow cho đến nay trong cuộc chiến này, hoàn toàn không có gì chắc chắn về việc Nga có khả năng rút lui khỏi thành phố như đồn đoán.

Tướng Kyrylo Budanov, người đứng đầu bộ phận tình báo quân sự của Ukraine, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây rằng, Nga điều các đơn vị tốt nhất để kiểm soát Kherson, từ lính thủy đánh bộ, lính dù cho đến lính đặc nhiệm.

"Vì vậy rất khó để Nga quyết định rút khỏi một phần lực lượng ra khỏi Kherson trừ khi bị áp lực quân sự nghiêm trọng", ông nói.

Một yếu tố khác là tác động đến cục diện ở đây là vũ khí mà Iran đã bán cho Nga trước khi chiến sự bùng nổ.

Các chuyên gia quân sự lo ngại rằng, Iran có thể cung cấp các máy bay không người lái (UAV) hoặc tên lửa mạnh hơn những loại cho đến nay vẫn chứng minh là vũ khí hiệu quả. Điều đó sẽ khiến Mykolaiv, thành phố nằm dọc theo bờ biển từ Kherson, chịu nhiều áp lực hơn.

Chiến thuật đánh vào nguồn cung cấp điện của Nga cũng đang khiến Ukraine điêu đứng.

Tại Mykolaiv, hệ thống cung cấp điện, nước đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Nước máy có màu vàng và lợ. Những người dân không đủ tiền mua nước đóng chai để uống và nấu ăn buộc phải xếp hàng mua nước bằng xe bồn chở đến.

Những tháng dài của một cuộc chiến mùa đông đang ở phía trước.