Chuyên gia đánh giá ưu thế Trump - Biden trong cuộc tranh luận đầu tiên

Ngay sau cuộc tranh luận vào ngày 27/6, tài khoản X (Twitter) chính thức của đảng Dân chủ đăng tải hình ảnh Tổng thống Joe Biden tươi cười cùng dòng chữ: "Người chiến thắng cuộc tranh luận tối nay".

Bài đăng nhanh chóng nhận được hàng loạt bình luận hoài nghi. Một tài khoản viết: "Nguồn đâu?". Bình luận này nhận được số lượt yêu thích nhiều hơn gấp rưỡi so với bài đăng gốc.

Theo kết quả thăm dò cử tri của CNN ngay sau cuộc tranh luận, 67% người được hỏi cho rằng ông Trump thể hiện tốt hơn, trong khi tỷ lệ này đối với ông Biden chỉ bằng một nửa (33%).

Ông Biden vốn không được đánh giá là người có khả năng tranh luận tốt, nhất là khi phải đối đầu với một người có cá tính mạnh như ông Trump. Dù vậy, màn thể hiện của ông Biden hôm 27/6 được xem là kém hơn so với kỳ vọng.

"Các cuộc tranh luận chính trị trên truyền hình trong những năm qua hiếm khi thay đổi chiều hướng bầu cử. Tuy nhiên, cuộc tranh luận đêm qua có thể là ngoại lệ", giáo sư Jeffrey McCall tại Đại học DePauw (Mỹ), chia sẻ với Dân trí.

Giáo sư Mitchell McKinney, Hiệu trưởng Trường Nghệ thuật và Khoa học Buchtel thuộc Đại học Akron (Mỹ), cho rằng nếu Joe Biden không tái đắc cử, mọi người sẽ chỉ ra cuộc tranh luận là thời khắc báo hiệu.

Thay đổi hình ảnh

Nếu ông Trump phần nào thành công trong việc rũ bỏ hình ảnh của một ứng cử viên chuyên ngắt lời đối thủ và nói lớn với người điều hành tranh luận, ông Biden bị lộ một trong những điểm yếu là tuổi tác.

Tình huống thể hiện rõ nhất là khi ông Biden bắt đầu nói lan man sau khi nhận được câu hỏi của người dẫn chương trình về vấn đề nợ công. "Chúng ta cuối cùng cũng đã đánh bại Medicare", ông Biden kết thúc câu trả lời.

Medicare là chương trình chăm sóc sức khỏe cho người dân Mỹ mà đảng Dân chủ ủng hộ mạnh mẽ, trong khi ông Trump từng dọa cắt khoản ngân sách dành cho chương trình này.

Đáp lại, ông Trump làm điều mà CNN mô tả là "điều khác với phong cách Trump nhất có thể", "như một chính trị gia điển hình".

"Đúng vậy, ông ấy đã đánh bại Medicare. Ông ấy đã đánh nó tơi bời", ông Trump nói trước khi trở lại các vấn đề chính sách, thay vì xoáy vào sai sót của ông Biden.

Politico nhận định chính những quy tắc tranh luận của CNN vô tình có lợi cho ông Trump và khiến ông Biden gặp khó khăn, trái với suy nghĩ ban đầu của giới quan sát.

Theo quy định, micro của các ứng viên sẽ bị tắt khi không đến lượt nói. Khi được nói liền mạch mà không bị đối thủ ngắt quãng, ông Biden lộ rõ điểm yếu với những phát biểu ngập ngừng và lan man.

Ngoài ra, thay vì chỉ tập trung vào ứng viên đang nói, CNN chiếu hình ảnh của cả hai ứng viên cho người xem trong hầu hết thời gian tranh luận. Đây cũng là bất lợi với ông Biden, khi biểu hiện tuổi tác của ông đều hiện rõ trong mắt cử tri theo dõi.

Theo giáo sư McKinney, ông Biden cố gắng cung cấp nhiều dẫn chứng và số liệu để chứng minh thành công của mình trong các vấn đề chính sách. "Dù vậy, ông thường xuyên bị vấp, do đó càng củng cố quan điểm cho rằng ông là một người tranh luận yếu hơn", chuyên gia đánh giá.

Củng cố sự ủng hộ

Sau khi cuộc tranh luận kết thúc, truyền thông Mỹ đã đề cập đến khả năng ông Biden có thể bị thay thế với tư cách ứng viên đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng cuối năm nay.

Tuy nhiên, chủ đề trên mới chỉ dừng lại ở tranh luận trên báo chí. Chưa nhân vật chủ chốt nào của đảng Dân chủ công khai lên tiếng về chủ đề này. Những gương mặt hàng đầu như Thống đốc California Gavin Newsom, Thống đốc Michigan Gretchen Whitmer hay Thống đốc Illinois JB Pritzker đều đã lên tiếng ủng hộ ông Biden sau cuộc tranh luận.

Theo New York Times, trừ khi ông Biden tự mình rời khỏi cuộc đua, khó có khả năng đảng Dân chủ sẽ có ứng viên khác trong cuộc bầu cử sắp tới.

Ở chiều ngược lại, có tới 96% đảng viên Cộng hòa được hỏi trả lời rằng ông Trump là người tranh luận tốt hơn, theo kết quả thăm dò của CNN. Các quan chức cấp cao của đảng cũng lên tiếng bày tỏ lòng tin vào cựu Tổng thống.

"Ông Trump áp đảo. Sẽ không có cuộc tranh luận thứ hai", Thượng nghị sĩ Tim Scott, một trong những ứng viên hàng đầu cho ghế phó tổng thống nếu ông Trump đắc cử, viết trên mạng xã hội X.

"Chúc mừng Tổng thống Trump vì chiến thắng trong cuộc tranh luận bầu cử tổng thống tối nay", Thượng nghị sĩ Katie Britt viết.

Đưa ra thông tin xác thực

Mặc dù bị cho là gặp bất lợi, song Tổng thống Biden vẫn có thể tự hào rằng các thông tin ông đưa ra nhìn chung chính xác hơn so với đối thủ.

Theo thống kê của PolitiFact ­- trang web chuyên kiểm chứng tuyên bố của các chính trị gia - ông Trump có 13 tuyên bố sai lệch và 3 tuyên bố "gần như hoàn toàn sai". Trong khi đó, ông Biden chỉ có 2 tuyên bố sai lệch và một tuyên bố "hầu như hoàn toàn sai".

Các thông tin sai lệch được ông Trump đưa ra ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ vấn đề nhập cư, kinh tế tới vụ bạo loạn ngày 6/1/2021 ở Điện Capitol. Ông tuyên bố ông Biden "cho phép hàng triệu người tới đây từ các nhà tù hay cơ sở điều trị tâm thần", điều được cho là không có căn cứ. Ông cũng tuyên bố giá thực phẩm "tăng gấp đôi, gấp ba và gấp bốn", trong khi con số thực tế chỉ là 21%.

Tuy nhiên, ông Biden dường như cũng không thể tận dụng cơ hội này để phản bác đối thủ. Bản thân hai người điều hành tranh luận của CNN cũng không trực tiếp kiểm tra các thông tin được ông Trump nói ngay trên sóng trực tiếp.

Công kích cá nhân

Trong các cuộc tranh luận bầu cử, ngoài các vấn đề chính sách, các ứng viên thường xuyên chỉ trích lẫn nhau. Cuộc tranh luận lần này không phải ngoại lệ, thậm chí còn có phần gay gắt hơn những năm trước đó.

Ông Biden thường xuyên gọi ông Trump là "người dối trá". Trong khi đó, ông Trump tuyên bố ông Biden có thể đối mặt với các cáo buộc hình sự sau khi rời Nhà Trắng.

Đỉnh điểm là khi hai ứng viên tranh cãi về năng lực chơi golf của nhau. Trong khi ông Trump tuyên bố đối thủ "không thể đánh bóng 50 yard (khoảng 46m), ông Biden khoe thành tích của mình khi còn là phó tổng thống và thách thức ông Trump tự mang theo túi chơi golf của mình khi thi đấu.

"Trong cuộc tranh luận, hai ứng viên đã thể hiện mức độ xem thường cao độ đối với đối phương", giáo sư McKinney nói, nhận định màn tranh luận giữa các ứng viên đã rơi xuống "mức đáy mới".