Chủ tịch Hạ viện Mỹ bị bãi nhiệm lần đầu tiên trong lịch sử

Với kết quả 216 phiếu thuận, 210 phiếu chống, Hạ viện Mỹ ngày 3/10 đã bãi nhiệm Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy. Trong đó, 208 nghị sĩ Dân chủ, 8 nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu ủng hộ phế truất ông McCarthy.

Đây là lần đầu tiên trong lịch sử một chủ tịch Hạ viện của Mỹ bị phế truất. Cuộc bỏ phiếu được tiến hành theo đề nghị của một nhóm nhỏ nghị sĩ Cộng hòa cực hữu, dẫn đầu là nghị sĩ Matt Gaetz.

Ông McCarthy khiến các nghị sĩ Cộng hòa theo đường lối cực hữu tại Hạ viện tức giận khi ủng hộ dự luật cấp ngân sách tạm thời cho chính phủ đến ngày 17/11, tránh nguy cơ chính phủ của Tổng thống Joe Biden phải đóng cửa sau ngày 30/9.

Nhóm nghị sĩ này bất bình bởi dự luật thông qua không bao gồm điều khoản nào về cắt giảm chi tiêu hay an ninh biên giới. Họ cũng cho rằng, ông McCarthy lừa dối họ khi bí mật thỏa thuận với đảng Dân chủ về việc không đưa điều khoản liên quan đến viện trợ cho Ukraine vào trong dự luật, thay vào đó sẽ có dự luật riêng.

Tại cuộc bỏ phiếu hôm qua, hạ nghị sĩ Cộng hòa Bob Good nói: "Chúng tôi cần một chủ tịch Hạ viện có khả năng đấu tranh, chứ không phải chỉ trên danh nghĩa".

Trong khi đó, những người ủng hộ ông McCarthy cho rằng ông đã thành công trong việc hạn chế chi tiêu chính phủ, thúc đẩy những ưu tiên khác ngay cả khi đảng Dân chủ kiểm soát Nhà Trắng và Thượng viện. Họ cảnh báo, những thành tựu của họ sẽ bị đe dọa khi lãnh đạo Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát bị phế truất.

Hiện chưa rõ ai sẽ kế nhiệm ông McCarthy. Một số lãnh đạo Cộng hòa được đánh giá là ứng viên tiềm năng như Steve Scalise và Tom Emmer. Nghị sĩ Patrick McHenry sẽ tạm thời tiếp quản công việc của ông McCarthy trong thời gian bầu ra lãnh đạo mới của Hạ viện.

Nhiệm kỳ chủ tịch Hạ viện của ông McCarthy bắt đầu từ ngày 7/1. Với nhiệm kỳ dài tổng cộng 269 ngày, ông MacCarthy là chủ tịch Hạ viện có nhiệm kỳ ngắn thứ hai trong lịch sử nước Mỹ. Người có nhiệm kỳ ngắn nhất là nghị sĩ Michael C. Kerr với 257 ngày. Ông Kerr qua đời ngày 19/8/1876 khi đương chức.

Về lý thuyết, các nghị sĩ Mỹ vẫn có thể bỏ phiếu bầu lại ông McCarthy. Ông McCarthy chưa bình luận dù trước đó ông tin chắc sẽ vượt qua cuộc bỏ phiếu.

Quốc hội Mỹ cuối tuần trước thông qua dự luật ngân sách tạm thời, cho phép chính phủ Mỹ tiếp tục hoạt động thêm 45 ngày nữa sau ngày 30/9. Dự luật này không bao gồm gói viện trợ quân sự dành cho Ukraine.

Dự luật ngăn nguy cơ chính phủ Mỹ đóng cửa vào phút chót, song lại khiến Hạ viện rơi vào tình trạng hỗn loạn.