Chiến tranh khiến dân thường bị thương vong cao kỷ lục

Theo kết quả nghiên cứu thường niên được tổ chức giám sát hành vi bạo lực vũ trang (AOAV) vừa công bố, trong hơn một thập niên qua, thương vong dân sự do các cuộc ném bom hoặc bạo lực nổ đã đạt mức cao nhất trên toàn cầu. 

Con số này phần nào phản ánh thực tế đang diễn ra tại các cuộc xung đột ở Gaza, Li Băng và cuộc chiến ở Ukraine.

AOAV cho biết, 61.353 thường dân đã thiệt mạng hoặc bị thương trong năm 2024, tăng 67% so với năm trước đó, mặc dù 2023 đã từng ghi nhận con số thương vong lớn nhất kể từ khi AOAV bắt đầu cuộc khảo sát vào năm 2010.

Hành động quân sự của Israel chiếm tới 55% tổng số dân thường thiệt mạng hoặc bị thương, với con số ghi nhận được là 33.910 trường hợp. Trong khi đó, các cuộc tấn công của Nga tại Ukraine là nguyên nhân thứ hai gây tử vong hoặc thương tích cho 11.693 trường hợp, chiếm tỷ lệ 19%.

Những cuộc xung đột đáng chú ý khác được nghiên cứu của AOAV chỉ ra là ở Sudan và Myanmar, mặc dù tổng số thương vong từ hai quốc gia này chỉ chiếm 8%, ít hơn một nửa so với Ukraine.

Ông Iain Overton, Giám đốc điều hành AOAV, gọi đây là "những con số đầy đau thương". 

"2024 là một năm thảm khốc đối với những dân thường bị cuốn vào bạo lực, đặc biệt là ở Gaza, Ukraine và Li Băng. Cộng đồng quốc tế không thể làm ngơ trước những tổn thất đau thương như vậy".

Thống kê của AOAV mới chỉ dựa trên các báo cáo bằng tiếng Anh về những vụ bạo lực diễn ra trên toàn cầu. Số liệu này chắc chắn chưa phản ánh hết số dân thường thiệt mạng và bị thương trên thực tế, một phần vì thông tin từ một ngôn ngữ nhất định thường sẽ không đầy đủ.

Tuy nhiên, việc nhóm giám sát sử dụng cùng một phương pháp kể từ năm 2010 sẽ cho phép so sánh mức độ thiệt hại do các vụ nổ gây nên theo từng năm, từ đó biết được tình trạng bạo lực có gia tăng trên toàn cầu hay không.

Số thường dân thiệt mạng trên toàn cầu được ghi nhận đã tăng tới 51%, ở mức 25.116 người, trong khi số người bị thương tăng 81%, lên 36.237 người. Số lượng các vụ tử vong và gặp nguy hiểm cũng tăng 26%, lên 10.120 trường hợp. 

Số liệu cao hơn trong năm 2024 phản ánh rõ thực trạng nhiều cuộc chiến lớn đang diễn ra đồng thời, gồm cuộc chiến của Israel chống lại Hamas, Hezbollah ở Li Băng cùng các lực lượng ủy nhiệm khác của Iran ở Trung Đông, cũng như cuộc xung đột Nga - Ukraine.

Các mức cao hàng năm trước đây được ghi nhận đạt đỉnh điểm trong cuộc nội chiến Syria và trong chiến dịch đầu tiên chống lại Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) từ 2013 đến 2017, nhưng chưa bằng một nửa so với mức của năm ngoái. 

Bạo lực gây ra do thuốc nổ gồm các trường hợp tử vong hoặc thương tích do không kích, tấn công bằng pháo binh hoặc các loại bom khác. Thương vong từ các vụ nổ súng và đâm dao không được tính.