"Chìa khóa" xác định nguyên nhân vụ nổ tàu Titan khi không có hộp đen

Tàu lặn Titan chở 5 người mất tích ở Đại Tây Dương khi thám hiểm xác tàu Titanic hôm 18/6. Sau 5 ngày tìm kiếm, Chuẩn Đô đốc Tuần duyên Mỹ John Mauger thông báo, toàn bộ 5 hành khách đã tử vong trong một vụ nổ thảm khốc của tàu lặn. Lực lượng cứu hộ tìm thấy các mảnh vỡ được cho là của tàu Titan ở cách xác Titanic khoảng 500m, tại độ sâu gần 4.000m.

"Những mảnh vỡ cho thấy một vụ nổ thảm khốc đã xảy ra ở buồng áp suất", ông Mauger cho hay.

Theo Ryan Ramsey, cựu chỉ huy tàu ngầm Hải quân Hoàng gia Anh, để trả lời câu hỏi tại sao sự cố xảy ra, các nhà chức trách sẽ thu thập nhiều mảnh vỡ nhất có thể của tàu Titan.

"Tàu lặn không có "hộp đen", vì vậy bạn sẽ không thể tìm ra những dấu vết cuối cùng liên quan tới chuyển động của tàu. Nếu có hộp đen, tiến trình điều tra sẽ tương tự một vụ tai nạn máy bay", ông Ramsey cho biết.

Sau khi các nhà điều tra đưa các mảnh vỡ của tàu lặn lên bờ, họ sẽ tìm kiếm cấu trúc đứt gãy trong cấu trúc sợi carbon. Đây là chìa khóa giúp họ hiểu xem chuyện gì đã xảy ra trong những khoảnh khắc cuối cùng của con tàu.

Mỗi mảnh vỡ sẽ được kiểm tra kỹ lưỡng dưới kính hiển vi để xem xét hướng của sợi carbon, tìm kiếm những vết rách giúp xác định vị trí chính xác xảy ra nứt vỡ.

Theo giáo sư Blair Thornton tại Đại học Southampton, câu hỏi lớn mà các nhà điều tra sẽ phải tìm cách giải đáp là liệu nguyên nhân dẫn đến sự cố có phải do lỗi cấu trúc hay không. Nếu đúng như vậy, tàu lặn đã phải chịu áp suất cực cao, tương đương với trọng lượng của tháp Eiffel.

"Chúng ta đang nói về một vụ nổ rất mạnh của phần vỏ chính", ông Thornton nói.

Một câu hỏi quan trọng khác là nếu điều này thực sự xảy ra, nguyên nhân liệu có phải do thiếu sự kiểm tra như một số chuyên gia đã nhận định hay không.

"Sợi carbon bị hỏng do các lỗi trong cấu trúc của nó", chuyên gia Roderick A Smith tại Đại học Hoàng gia London cho biết. Theo ông, các khớp nối giữa sợi carbon và titan cần được kiểm tra cẩn trọng.

Điểm tương đồng giữa thảm kịch Titanic và vụ nổ tàu Titan

James Cameron, đạo diễn bộ phim bom tấn "Titanic" năm 1997, hôm 23/6 cho biết ông rất ngạc nhiên về những điểm tương đồng "kỳ lạ" giữa thảm kịch năm 1912 và vụ tai nạn gần đây liên quan đến tàu lặn Titan của công ty OceanGate.

Theo ông Cameron, trước khi thảm kịch xảy ra, một số chuyên gia hàng đầu trong cộng đồng lặn biển đã viết thư cho công ty, bày tỏ lo lắng về mức độ an toàn của tàu lặn Titan. Họ nói rằng việc cho phép tàu lặn này chở khách là hành động quá mạo hiểm và "cần được chứng nhận".

"Tôi ngỡ ngàng bởi sự tương đồng của vụ việc này với thảm họa Titanic, khi thuyền trưởng liên tục được cảnh báo về tảng băng phía trước, nhưng lại lao hết tốc lực vào tảng băng đó trong một đêm không trăng và hậu quả là nhiều người thiệt mạng", ông Cameron nói với ABC News.

"Và một thảm kịch tương tự lại xảy ra ở cùng một địa điểm, khi các cảnh báo bị lờ đi và các chuyến lặn vẫn diễn ra trên khắp thế giới. Tôi nghĩ điều đó thật đáng kinh ngạc. Mọi chuyện thực sự kỳ lạ", đạo diễn nổi tiếng nói thêm.

Đạo diễn Cameron từng 33 lần lặn xuống đáy biển để quan sát xác tàu Titanic. Ông nói rằng thông tin về vụ nổ tàu lặn Titan "chắc chắn không phải là điều ngạc nhiên".

Ông Cameron cho biết, khi mới nghe tin tàu Titan mất tích vào đầu tuần này, ông đã liên lạc với nhóm lặn của mình và phát hiện ra rằng, chỉ trong nửa giờ đồng hồ, con tàu đã mất liên lạc và mất luôn dấu vết.

"Kịch bản duy nhất xuất hiện trong đầu tôi khi đó là một vụ nổ. Sóng xung kích mạnh đến mức phá hủy hệ thống chịu áp suất của con tàu và nguồn cung cấp điện riêng để duy trì thiết bị giúp theo dõi vị trí của tàu lặn", ông Cameron nói thêm.

Theo New York Times, năm 2018, một nhóm gồm hàng chục người từ lãnh đạo công ty chế tạo đến nhà hải dương học, nhà thám hiểm đã gửi một bức thư cho Giám đốc điều hành OceanGate Stockton Rush. Trong thư, họ bày tỏ quan ngại về thiết kế mang tính thử nghiệm, chưa được kiểm chứng của tàu Titan.

Ông Will Kohnen, Chủ tịch Ủy ban Thiết bị lặn có người lái thuộc Hiệp hội Công nghệ Đại dương, hôm 20/6 cũng xác nhận, bức thư này xuất phát từ nỗi lo sợ về những gì có thể xảy ra nếu OceanGate không tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn.

Bức thư nói rằng, OceanGate đưa ra một chiến dịch quảng bá khẳng định Titan sẽ đáp ứng hoặc thừa khả năng đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn của đơn vị kiểm định DNV. Tuy nhiên, thực tế, OceanGate không có kế hoạch cho việc này.

5 doanh nhân và chuyên gia đã có mặt trên tàu lặn Titan mất tích gồm: Stockton Rush - giám đốc điều hành kiêm người sáng lập OceanGate, Hamish Harding - doanh nhân Anh, Shahzada Dawood - tỷ phú Pakistan, Sulaiman Dawood - con trai của tỷ phú Shahzada, Paul-Henri Nargeolet - cựu chỉ huy hải quân Pháp và là đội trưởng đội lặn sâu.