Chi tiết hé lộ căng thẳng trong cuộc gặp Ngoại trưởng Mỹ - Trung

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bên lề hội nghị thượng đỉnh của các nhà lãnh đạo G20 tại Rome, Italy hôm 31/10.

Theo các video được phát hành bởi Yuyuan Tantian, một tài khoản mạng xã hội liên kết với đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CCTV, Ngoại trưởng Blinken và các quan chức Mỹ đã đến nơi ở của phái đoàn Trung Quốc, đi vào bằng cửa phụ.

Cuộc họp giữa hai bên kéo dài khoảng 50 phút. Truyền thông đưa tin, ông Vương Nghị và ông Blinken đã chụp ảnh cùng nhau sau màn chào hỏi xã giao, nhưng không bắt tay. Hai ngoại trưởng thậm chí không chạm vào khủyu tay nhau theo hình thức chào hỏi chống Covid-19 thông thường.

Các nhà phân tích Trung Quốc nhận định, những chi tiết trên cho thấy bầu không khí của cuộc gặp giữa hai ngoại trưởng cũng căng thẳng như quan hệ Trung - Mỹ hiện nay. Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên giữa hai quan chức ngoại giao hàng đầu của Mỹ và Trung Quốc kể từ sau cuộc gặp "nảy lửa" ở Alaska hồi tháng 3.

Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh quan hệ Mỹ - Trung vẫn đang căng thẳng trong hàng loạt lĩnh vực, trong đó nổi bật gần đây là vấn đề Đài Loan.

Theo một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, trong cuộc gặp tại Rome, ông Blinken đã nói "rõ ràng" với người đồng cấp Trung Quốc rằng Washington phản đối bất kỳ thay đổi đơn phương nào của Bắc Kinh đối với hiện trạng xung quanh Đài Loan.

Tuyên bố của Trung Quốc cho biết, ông Vương Nghị nói rằng, việc Mỹ đổ lỗi cho Trung Quốc về sự thay đổi hiện trạng xung quanh Đài Loan là sai lầm. Ngoại trưởng Trung Quốc đổ lỗi cho Mỹ vì hỗ trợ các lực lượng ủng hộ độc lập ở Đài Loan.

"Đài Loan là vấn đề nhạy cảm nhất giữa Trung Quốc và Mỹ, và nếu vấn đề này bị xử lý sai, nó sẽ gây thiệt hại cho quan hệ Trung - Mỹ nói chung", ông Vương Nghị nói, đồng thời yêu cầu Mỹ theo đuổi nguyên tắc "Một Trung Quốc thực sự, chứ không phải nguyên tắc Một Trung Quốc giả tạo".

Xin Qiang, phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Đại học Fudan, nói với Global Times hôm 31/10 rằng, trái ngược với cuộc gặp hồi tháng 3 giữa các nhà ngoại giao hàng đầu của hai nước ở Alaska, khi chính quyền Tổng thống Joe Biden chưa xác định rõ chính sách đối với Trung Quốc, cuộc gặp ở Rome lần này tập trung vào các vấn đề rất cụ thể, đặc biệt là vấn đề Đài Loan.

"Mục đích chính của cuộc gặp đối với phái đoàn Trung Quốc là cảnh báo Mỹ phải cẩn trọng trong phát ngôn và hành động đối với vấn đề Đài Loan, nếu không mối quan hệ Trung - Mỹ và quan hệ hai bờ eo biển sẽ bị tổn hại nghiêm trọng", chuyên gia Qiang cho biết.

Ông Vương Nghị cũng bày tỏ quan ngại sâu sắc của Trung Quốc về các vấn đề do các hành vi của Mỹ gây ra, làm tổn hại đến lợi ích hợp pháp của Trung Quốc. Ngoại trưởng Trung Quốc yêu cầu Mỹ sửa chữa những sai lầm để đưa quan hệ Trung - Mỹ trở lại đúng hướng.

Quan chức hai nước cũng thảo luận về các vấn đề bao gồm biến đổi khí hậu, cung cấp năng lượng, thỏa thuận hạt nhân Iran, tình hình bán đảo Triều Tiên, Myanmar và Afghanistan, đồng thời nhất trí tiếp tục đối thoại về đối phó với các thách thức toàn cầu.

Tuy nhiên, ông Blinken và ông Vương Nghị không thảo luận về vụ thử vũ khí siêu vượt âm gần đây của Trung Quốc. Các chuyên gia quân sự cho rằng vũ khí này được Bắc Kinh thiết kế để né tránh các hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ.