"Chấm điểm" 100 ngày đầu tại vị của Tổng thống Biden

Thành tích khá ấn tượng

Sau một cuộc tranh cử đầy mâu thuẫn và chia rẽ, Tổng thống Joe Biden thừa hưởng di sản của người tiền nhiệm Donald Trump để lại một cách "không hề dễ chịu". Nhưng giới chuyên gia và truyền thông Mỹ đánh giá, với cách tiếp cận dựa trên "những giá trị của người lao động đã xây dựng nên nước Mỹ" và các giá trị có thể hàn gắn sự chia rẽ, ông Biden đã đạt được thành tích khá ấn tượng sau hơn 3 tháng đầu nhiệm kỳ để báo cáo trước lưỡng viện Quốc hội Mỹ trong bài phát biểu vào tối ngày 28/4 giờ địa phương.

Khi vừa bước vào Nhà Trắng, ông Biden quyết định đưa Mỹ tái gia nhập Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu. Và để hiện thực hóa quyết định đó, ngày 22/4 vừa qua, ông Biden đã triệu tập một hội nghị thượng đỉnh quốc tế về khí hậu theo hình thức trực tuyến. Tại đó, ông công bố mục tiêu nâng gấp đôi mức khí thải gây hiệu ứng Mỹ sẽ cắt giảm trong những năm tới.

Hàng loạt biện pháp kiểm soát súng đạn được Tổng thống Biden công bố, mặc dù không có gì dễ dàng trong cuộc tranh luận về vấn đề này tại Mỹ. Hai dự luật của Hạ viện củng cố việc kiểm tra lý lịch và qui định việc chuyển nhượng vũ khí đã được Hạ viện thông qua, tuy bị mắc kẹt tại Thượng viện, song vẫn được ghi nhận là một nỗ lực của chính quyền Biden.

Ông Biden thành công trong thực hiện kế hoạch chống dịch Covid-19 và đưa Mỹ gia nhập trở lại Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nhờ sự quyết đoán của ông, tính đến sáng 25/4, Mỹ đã tiêm chủng gần 229 triệu mũi vắc xin, gấp đôi so với mục tiêu ban đầu đặt ra và phân phối gần 291 triệu liều vắc xin đến các trung tâm, cơ sở y tế trên cả nước.

Kế hoạch Giải cứu Mỹ nhằm kích thích nền kinh tế trị giá 1.900 tỷ USD hồi tháng 3 của ông Biden được cả hai đảng thông qua. Ông cũng đang tính đến một cú hích thứ hai trị giá 2.000 tỷ USD, hy vọng tạo các bước ngoặt nền tảng cho hạ tầng cơ sở toàn liên bang, từ đường sá, cầu cảng đến mạng lưới internet tốc độ cao và xây dựng nền công nghiệp ô tô điện toàn quốc.

Thực tế, nền kinh tế Mỹ tăng trưởng nhanh hơn dự báo nhờ các động thái chính sách tiền tệ và tài chính chưa từng có tiền lệ mà Quốc hội Mỹ và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đưa ra, giúp các doanh nghiệp trụ vững trước đại dịch. Kinh tế Mỹ dự báo sẽ tăng trưởng 6,5% trong năm 2021, trong khi tỷ lệ thất nghiệp có thể xuống mức 4,5% vào cuối năm.

Chính sách nhập cư mới của ông Biden được đánh giá nhân đạo hơn so với người tiền nhiệm. Dự luật được đề xuất tạo đã điều kiện cho gần 11 triệu người sống bất hợp pháp tại Mỹ được cấp quốc tịch, chính sách giam giữ những người xin tị nạn được chấm dứt. Hiện chính quyền ông Biden đang có các giải pháp tích cực nhằm từng bước gỡ rối cho vấn đề di cư tại Mỹ. Vấn đề phân biệt chủng tộc, bất bình đẳng, bảo vệ con người khỏi bị kỳ thị giới tính cũng được thực hiện.

Lời hứa "Đưa Nước Mỹ trở lại" cũng bước đầu được hiện thực hóa. Ông Biden đã tạo sức sống trở lại cho liên minh xuyên Đại Tây Dương và các đối tác an ninh của Mỹ, tái gia nhập các hiệp ước và thể chế quốc tế, khôi phục vai trò của Mỹ và thúc đẩy chủ nghĩa toàn cầu. Các đối thủ của Mỹ chắc chắn thấy rõ sức nóng mà Washington tạo ra.

Chỉ số đánh giá ổn định

Kết quả của 3 cuộc thăm dò dư luận gần đây cho thấy đa số người dân Mỹ ủng hộ hiệu quả điều hành của Tổng thống Biden trong 100 ngày đầu tiên tại nhiệm. Xét về tổng thể, các kết quả thăm dò chỉ ra rằng tỷ lệ người Mỹ trưởng thành hài lòng với hiệu quả điều hành của ông Biden dao động từ 52-58%, trong khi đó, tỷ lệ ý kiến không hài lòng từ 39-42%.

Có khoảng 90% cử tri đảng Dân chủ đánh giá cao hiệu quả làm việc ông Biden, có 9-13% người theo đảng Cộng hòa đưa ra đánh giá tương tự. Trong khi đó, ông Trump trải qua hầu hết thời gian tại nhiệm với tỷ lệ tán thành rơi vào khoảng 40%, và rời nhiệm sở với tỷ lệ tán thành thấp kỷ lục là 34%.

Theo kết quả thăm dò của hãng tin CBS News, ông Biden nhận được 58% tán thành và 42% không tán thành. Kết quả thăm dò của hãng tin ABC News và báo Washington Post, ông Biden nhận được 52% số người tán thành và 42% không tán thành. Trong khi đó, hãng tin NBC News đưa ra kết quả thăm dò với tỷ lệ tán thành và không tán thành đối với hiệu quả điều hành của ông Biden tương ứng là 53% và 39%.

Tuy mức độ đánh giá hiệu quả điều hành của ông Biden về tổng thể vẫn thấp hơn hai người tiền nhiệm là Obama và Bush, song, tỷ lệ ủng hộ ông Biden ổn định, ở mức khoảng 53% khi bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống. Ðáng chú ý, trong bất kỳ cuộc thăm dò nào cho tới nay, tỷ lệ ủng hộ dành cho ông Biden thấp nhất vẫn ở mức 52%. Trong khi đó, ông Trump chỉ có được 41,4% tỷ lệ tán thành trong 6 tháng đầu tại nhiệm.

Còn nhiều khó khăn phía trước

Thành công của ông Biden trong những tháng đầu tiên là không thể phủ nhận, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức đang đợi ông ở phía trước. Nhiều đảng viên Cộng hòa đến nay vẫn đồng thuận trong việc phản đối các kế hoạch lớn của ông Biden. Kế hoạch Giải cứu Mỹ thông qua thúc đẩy tiêm chủng cũng được dự báo không dễ dàng với 200 triệu mũi ở giai đoạn 2 khi nhiều công dân Mỹ vẫn khước từ tiêm chủng.

Ông Biden không được đánh giá cao về cách thức ông xử lý tình hình nhập cư tại biên giới Mỹ-Mexico. Kết quả thăm dò của ABC News chỉ ra rằng chỉ có 37% người trưởng thành ủng hộ cách tiếp cận của ông Biden đối với vấn đề biên giới, con số tương ứng do hãng tin NBC News đưa ra chỉ là 33%. Tình trạng nhập cư trái phép sẽ tiếp tục là một "bài toán khó" cho chính quyền ông Biden thời gian tới.

Hai dự luật của Hạ viện về kiểm soát súng đạn và dự luật tái lập Luật Bạo động chống phụ nữ phù hợp với luật do Quốc hội thông qua bị khựng lại tại Thượng viện. Các thách thức đến từ các quốc gia khác như Trung Quốc, Iran, Triều Tiên hay Nga chỉ mới bắt đầu. Các cuộc thảo luận để đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân Iran đã được tiến hành, nhưng chưa có gì bảo đảm thành công.

Có thể nói, những gì Tổng thống Biden đã làm từ khi nhậm chức cho đến nay khiến nhiều người Mỹ cảm thấy hài lòng. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng ông Biden không nên tự mãn trước những thành tựu trên, bởi nhiệm kỳ tổng thống kéo dài tới 4 năm. Thực tế nước Mỹ cho thấy có tổng thống rất thành công những tháng đầu tiên nhưng lại phải đối mặt với sự mất lòng tin chính trị sau đó, hoặc ngược lại.