Campuchia ra tuyên bố đặc biệt về tranh chấp biên giới với Thái Lan

Báo Khmer Times dẫn tuyên bố nêu rõ, chính phủ Campuchia luôn theo đuổi một chính sách đối ngoại dựa trên hòa bình, hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia, đặc biệt là với các nước láng giềng có chung đường biên giới được hình thành trong thời kỳ thuộc địa Pháp.

Tuyên bố cho biết, Campuchia luôn ưu tiên giải quyết các vấn đề biên giới bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế, ngay cả khi đối mặt với những căng thẳng và sự mất mát đáng tiếc.

Tuy nhiên, tuyên bố cũng chỉ ra rằng cuộc đụng độ sáng 28/5 tại làng Techo Morokot, tỉnh Preah Vihear khiến một binh sĩ Campuchia thiệt mạng đã cho thấy những hạn chế của các cơ chế giải quyết tranh chấp hiện tại trong việc xử lý các điểm bất đồng lâu dài dọc theo biên giới chung.

Do vậy, ngày 2/6, chính phủ Campuchia quyết định đưa tranh chấp về 4 khu vực nhạy cảm gồm Mom Bei, Đền Ta Moan Thom, Đền Thom, Đền Ta Moan Tauch và Đền Ta Krabei ra Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) tại The Hague.

Vấn đề liên quan đến những khu vực này từ lâu vẫn chưa được giải quyết và mang tính nhạy cảm cao, có khả năng làm gia tăng căng thẳng nếu không được xử lý.

Quyết định trên đã nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ quốc hội Campuchia.

Tuyên bố cho biết thêm, trong khi theo đuổi giải pháp pháp lý tại ICJ, Campuchia vẫn cam kết đối thoại và ngoại giao. Campuchia sẽ tiếp tục tham gia các khuôn khổ song phương hiện có và sẽ tổ chức phiên họp tiếp theo của Ủy ban chung về phân giới biên giới trên đất liền (JBC) vào ngày 14/6 tại Phnom Penh. Tuy nhiên, do việc đưa vụ việc ra ICJ, 4 khu vực nêu trên sẽ không nằm trong chương trình nghị sự của phiên họp JBC sắp tới.

Campuchia hy vọng Thái Lan sẽ hợp tác trong việc cùng đưa vụ việc này ra ICJ trên tinh thần công bằng, xây dựng lòng tin, tình hữu nghị lâu dài và láng giềng tốt đẹp. Tuy nhiên, nếu không đạt được sự hợp tác, Campuchia sẵn sàng tiến hành đơn phương.

Chính phủ Campuchia kêu gọi toàn thể người dân giữ bình tĩnh và kiềm chế, không biến sự việc này thành vấn đề dân tộc hay chủ nghĩa dân tộc cực đoan.

“Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì quan hệ bình thường với Thái Lan, đặc biệt trong các lĩnh vực thương mại, du lịch và hợp tác rộng lớn hơn, vì lợi ích chung của nhân dân hai nước”, tuyên bố nhấn mạnh.

Căng thẳng giữa Campuchia và Thái Lan leo thang sau khi binh sĩ hai bên đấu súng tại một khu vực biên giới tranh chấp vào sáng sớm ngày 28/5. Thái Lan cáo buộc binh lính Campuchia xâm nhập vào khu vực tranh chấp, vi phạm thỏa thuận và nổ súng vào binh sĩ của Thái Lan, buộc họ phải đáp trả.

Sau đó, Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Phumtham Wechayachai cho biết vụ nổ súng xảy ra do hiểu lầm và các bên đàm phán để xuống thang căng thẳng.

Tuy nhiên, quân đội Thái Lan bác bỏ đề xuất của Thủ tướng Campuchia Hun Manet nhằm đưa tranh chấp biên giới ra ICJ.

Thiếu tướng Winthai Suvari lập luận đây là vấn đề tách biệt với tình hình thực địa hiện nay. Mâu thuẫn trên thực địa hiện tại xoay quanh việc hai bên có thể chung sống hòa bình trong khu vực chồng lấn vẫn chưa được cắm mốc phân định rạch ròi, ông nhấn mạnh.

Thái Lan hiện chưa bình luận về tuyên bố mới nhất của chính phủ Campuchia.