Bí mật về bức thư giúp Nga và Thổ Nhĩ Kỳ “gương vỡ lại lành”
(Dân trí) - Ngày 9/8,Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan đã có cuộc hội đàm đầu tiên kể từ sau vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay Su-24 của Nga hồi cuối năm ngoái. Đằng sau dấu mốc quan trọng này là những “nỗ lực ngoại giao bí mật” xung quanh bức thư xin lỗi của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ.
Tiến trình bình thường hóa quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ được bắt đầu bằng lá thư viết tay mà Tổng thống Tayyip Erdogan gửi người đồng cấp Nga Putin hồi cuối tháng 6 vừa qua. Thế nhưng để tới được tay ông Putin, lá thư này cũng đã phải trải qua không ít trở ngại.
Tổng thống Erdogan đã chỉ đạo ông Ibrahim Kalin, người phát ngôn của Tổng thống, chuyển lá thư đến tận tay ông Putin khi đó đang có chuyến thăm tới thủ đô Tashkent của Uzbekistan. Tuy nhiên, chính quyền nước này không cấp giấy phép cho máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ, khiến lá thư của ông Erdogan có nguy cơ không đến được tay người nhận.
Rất may, Tổng thống Kazakhstan Nursultan Nazarbayev đã “ra tay” xin Tổng thống Uzbekistan Islam Karimov cấp giấy phép cho “những người khách đến từ Thổ Nhĩ Kỳ” và ông Karimov đã chấp thuận. Nhờ vậy, máy bay mang lá thư của Ankara mới có thể tới tay Tổng thống Putin đúng như kế hoạch.
Trong một phát biểu, người phát ngôn của Thống thống Erdogan, ông Ibrahim Kalin, đã lên tiếng đánh giá cao sự ủng hộ của Tổng thống Kazakhstan Nursultan Nazarbayev, cho rằng ông Nazarbayev đã thể hiện “tình hữu nghị tuyệt vời đối với Thổ Nhĩ Kỳ”.
Bên cạnh đó, ông Kalin cũng bày tỏ sự trân trọng đối với nỗ lực của Tổng tư lệnh Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ-Tướng Hulusi Akar và doanh nhân Cavit Caglar, những người đã mang lá thư của Tổng thống Erdogan tới trao cho Tổng thống Nga Putin. Ông Cavit Caglar là một người đang hoạt động kinh doanh tại Dagestan thuộc Liên bang Nga và từng là một bộ trưởng trong bộ máy chính quyền của cố Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Suleyman Demirel.
Để tới tay Tổng thống Nga Putin, bức thư của Ankara đã phải qua hai lần soạn thảo. Ông Kalin và các cộng sự, bao gồm các thông dịch viên và nhà ngoại giao đại sứ quán Kazakhstan tại Thổ Nhĩ Kỳ, đã rất cố gắng để tìm những từ ngữ phù hợp để bày tỏ sự xin lỗi tới Moscow. Ông Kalin và ông Yuri Ushakov, cố vấn cấp cao của Tổng thống Putin đã tổ chức một cuộc họp để thảo luận chi tiết về bức thư này.
Cuối cùng sau nhiều nỗ lực, bức thư cũng đã được chuyển tới tận tay Tổng thống Nga Putin và ông đã chấp thuận nó, đồng nghĩa với việc mở ra con đường khôi phục mối quan hệ giữa Ankara và Moscow sau 7 tháng căng thẳng.
Tháng 11 năm ngoái, Không quân Thổ Nhĩ Kỳ đã bắn rơi một máy bay ném bom chiến lược của Nga gần biên giới Syria với cáo buộc máy bay xâm phạm không phận. Một phi công của máy bay đã nhảy ra ngoài để thoát thân, tuy nhiên lại bị một tay súng được cho là Alparslan Celik sát hại.
Moscow đã phản bác cáo buộc của Ankara, khẳng định máy bay vẫn trong không phận của Syria. Đáp lại hành động bị coi là "đâm sau lưng" của Ankara, Nga đã áp đặt một loạt lệnh trừng phạt kinh tế với Thổ Nhĩ Kỳ và ra điều kiện chỉ bình thường hóa quan hệ khi Ankara xin lỗi và bồi thường.
Nhật Minh
Tổng hợp