5 nước EU gia hạn lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine

EU vào ngày 2/5 đã cấm bán lúa mì, ngô, hạt cải dầu và hạt hướng dương của Ukraine cho 5 quốc gia gồm Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia và việc quá cảnh qua các nước này để xuất khẩu đi nơi khác, kể cả sang các nước EU khác.

EC cho biết đây là những biện pháp cần thiết để ngăn chặn khủng hoảng dư thừa nông sản ở các quốc gia Đông Âu và sẽ hết hạn vào ngày 12/6 tới.

Các lệnh cấm bắt nguồn từ một thỏa thuận được ký kết giữa EC và 5 quốc gia Đông Âu, những nước đã lên tiếng về thiệt hại kinh tế ngày càng gia tăng do dư thừa ngũ cốc.

Các quốc gia này đã tìm cách gia hạn các lệnh cấm này do lo ngại ngũ cốc Ukraine rẻ hơn khiến sản xuất trong nước không có lãi, gây khủng hoảng thừa sản phẩm và dấy lên những làn sóng biểu tình phản đối của nông dân địa phương một số nước như Ba Lan, Romania, Bulgaria...

Trong khi đó, Ukraine đã vận động để dỡ bỏ lệnh hạn chế.

Việc gia hạn các hạn chế này bất chấp sự phản đối của chính quyền ở Kiev và những lo ngại nghiêm trọng do 12 quốc gia thành viên EU khác đưa ra trong một lá thư chung.

Nhóm gồm 12 quốc gia này, bao gồm cả Đức và Pháp cũng bày tỏ không tán thành quyết định này và lo ngại những ảnh hưởng nghiêm trọng về thỏa thuận ngũ cốc, cũng như không tương thích với các quy tắc thương mại của EU.

Tranh cãi trở nên nóng hơn khi 4 trong số 5 quốc gia có liên quan áp đặt các biện pháp đơn phương đối với nhiều loại thực phẩm của Ukraine.

Đáp lại, trong một tuyên bố EC cho biết sẽ loại bỏ dần những hạn chế vào ngày 15/9 nhưng có thể được đánh giá lại trong thời gian trước đó, nếu việc lưu thông ngũ cốc của Ukraine bị cản trở bởi các yêu cầu khắt khe tại một trong năm quốc gia Đông Âu.

Phó chủ tịch điều hành phụ trách thương mại EU cho biết, EC sẽ không ngần ngại hành động trong trường hợp các lệnh cấm thương mại ngăn cản hàng hóa nông nghiệp của Ukraine đến các quốc gia cần chúng.

EU tự do hóa tất cả hàng nhập khẩu từ Ukraine trong 12 tháng đầu tiên kể từ tháng 6/2022 để giúp Kiev nỗ lực chống lại các lực lượng Nga. Tháng trước, họ đã đồng ý gia hạn đình chỉ thuế quan thêm một năm nữa. Năm quốc gia Đông Âu trên đã chứng kiến làn sóng nhập khẩu gia tăng quy mô lớn từ Ukraine sau động thái đình chỉ thuế quan này.

Ukraine đã gặp khó khăn khi xuất khẩu qua các cảng Biển Đen do xung đột với Nga, khiến nước này ngày càng phụ thuộc vào các tuyến đường đi qua phía đông EU.

Tại cuộc hội đàm với Chủ tịch EC Ursula von der Leyen hôm 1/6, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi dỡ bỏ vô điều kiện tất cả các hạn chế xuất khẩu đối với các sản phẩm nông nghiệp của nước này.