Thương cảnh người phụ nữ nghèo mòn mỏi "gánh" chồng, con trên đôi vai gầy

Gia đình nghèo rớt, chồng ngã gãy chân cũng không có tiền đến viện

Ngày thu nắng chang chang ở xóm Quyển, xã Quyết Thắng, tỉnh Phú Thọ, phóng viên báo Dân trí gặp người phụ nữ quần xắn ngang gối, áo loang lổ bụi bẩn ướt sũng mồ hôi, đầu đội nón lá cũ mèm, tay dắt theo con trâu, dáng cơ cực đổ dài trên con đường bê tông nông thôn mới. Đó là chị Bùi Thị Ninh, người phụ nữ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn của địa phương.

Chị Ninh năm nay 46 tuổi, nhà ở cuối xóm Quyển. Xóm này chẳng mấy ai là không biết tới gia đình chị Ninh, vì vất vả, nghèo khó có tiếng. 

Căn nhà sàn của gia đình chị đã quá cũ kỹ, mái fibro xi măng thủng lỗ chỗ, vách gỗ mục, bong tróc, mốc meo. Căn nhà dù không đủ che chắn nắng, mưa nhưng là nơi duy nhất cả gia đình chị Ninh có thể trú thân.

Ngoài con trâu được chính quyền hỗ trợ theo diện xoá đói giảm nghèo, trong nhà gần như chẳng có vật dụng nào đáng giá ngoài mấy bao tải quần áo cũ được nhà hảo tâm tặng.

Bà Bùi Thị Kế, trưởng xóm Quyển cho biết, gia đình chị Ninh thuộc diện hộ nghèo. Một mình chị cáng đáng chồng bệnh tật, 3 con nhỏ đang tuổi ăn học, cuộc sống khốn khó tứ bề.

“Là lao động duy nhất trong nhà, đến lo cho 5 miệng ăn còn không đủ, nói gì đến việc sửa sang ngôi nhà kiên cố", trưởng xóm Quyển ái ngại chia sẻ.

Bên trong căn nhà, anh Bùi Văn Biên - chồng chị Ninh, đang nằm trên sàn. Vội đỡ chồng dậy, chị Ninh cho biết, anh từng là lao động chính, đồng cam cộng khổ với vợ lo cho gia đình.

Thế nhưng từ năm 2008, sau khi chị sinh con đầu lòng, sức khỏe anh ngày một sa sút, tinh thần dần bất ổn. Anh thường xuyên nói lảm nhảm, hay lên cơn co giật, rồi bất ngờ ngã vật ra đất.

Gia cảnh quá khó khăn, chẳng có cắc bạc nào lận lưng. Đầu năm, anh Biên bị ngã gãy chân, gia đình không có tiền đưa đi viện, anh phải cắn răng nén những cơn đau, nhờ người hái lá rừng đắp tạm.

Do không được băng bó chữa trị vết thương, nên đến nay, đôi chân anh Biên vẫn chưa hồi phục. Mỗi lần di chuyển, đôi chân anh Biên chậm chạp, run rẩy, xiêu vẹo trên đôi nạng gỗ.

Từ ngày chồng bệnh, mọi gánh nặng cơm áo, học hành, thuốc men đều dồn lên đôi vai gầy yếu của chị Ninh. Những bữa cơm chỉ có nước mắm, bắp ngô, củ sắn và mớ rau. Chị Ninh thường lẳng lặng ăn ngô, sắn còn cơm thì nhường cho chồng con.

Chị ngậm ngùi chia sẻ, chỉ có Tết hoặc dịp nào đặc biệt gia đình mới dám mua vài lạng thịt. May mắn, thi thoảng được nhận quà của các nhà hảo tâm và bà con hàng xóm giúp đỡ.

"Nhà nghèo, chồng bệnh tật, 3 con còn ăn học… ngày nào tôi cũng phải xoay xở từng bữa ăn, từng đồng học phí cho các con. Có hôm mệt quá, tôi như muốn đổ gục, nhưng nghĩ đến chồng con lại phải gắng đứng dậy", chị Ninh đưa đôi mắt cạn khô, len lén nhìn xuống vạt áo.

Tiếng cười của con tiếp thêm nghị lực sống cho mẹ

Cuộc đời chị Ninh quen làm bạn với ruộng đồng, nhọc nhằn mưa nắng. Một mảnh ruộng nhỏ, 2 vụ lúa, nhà lại có tới 5 miệng ăn, nên cuộc sống gia đình chị luôn trong cảnh thiếu trước hụt sau.  

Chị Ninh kể, hết vụ mùa, chị lại chạy vạy khắp làng trên xóm dưới vay mượn từng bát gạo, từng đồng tiền lo cho con học và thuốc thang cho chồng. Cứ thế, nợ chồng nợ, chưa biết ngày nào chị mới trả hết.

Ngoài mùa vụ, chị Ninh lại lê bước đi làm thuê, có ngày cuốc đất, nhổ cỏ, có ngày đi chăn trâu cho người ta rồi tranh thủ xin ít phân trâu, phân bò về bón ruộng. Không đủ phân hóa học, không có sức mua giống tốt, ruộng năm nào cũng èo uột, sâu bệnh hoành hành.

Bao năm gồng gánh gia đình, sức lao động của chị suy giảm, thỉnh thoảng lại ốm đau liên miên. Chẳng có tiền nên chị chẳng dám đi trạm y tế khám bệnh, tất cả chỉ nhờ vào nhúm lá thuốc nam của thầy lang.

Có lẽ, điều kỳ diệu duy nhất còn sót lại trong căn nhà ấy chính là khát vọng học tập của 3 đứa con thơ.

“Nhiều năm trước, tôi quyết định cho cháu Nguyên ở nhà phụ mẹ, vì chẳng lo nổi sách vở, áo quần. Nhưng được cô giáo, nhà trường động viên, bà con xóm giềng thấu hiểu, tôi mới dặn lòng gắng vay mượn thêm để con được đến trường”, chị Ninh chia sẻ.

Con đầu của anh chị năm nay lớp 11, học ở Hòa Bình (cũ), được nhà trường tạo điều kiện vừa học vừa làm để sau có cái nghề thoát nghèo. 2 cháu còn lại là Nguyên và Hiếu cùng học lớp 9 ở gần nhà, dù Nguyên hơn em 1 tuổi.

Dẫu vất vả, 2 anh em vẫn chở nhau hơn 3 cây số trên chiếc xe đạp cũ đến trường. Nhiều hôm trời mưa, đường đất lầy lội, về tới nhà quần áo lấm lem, lạnh buốt.

Ngoài giờ học, 2 anh em còn tranh thủ nhặt ve chai, phế liệu, bán lấy vài nghìn đồng giúp mẹ. Cuộc sống khó khăn nhưng những đứa trẻ ấy luôn ríu rít tiếng cười, thương mẹ, lúc nào cũng tự nhủ: “Con phải học giỏi để mai này còn đỡ đần mẹ”.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Quách Công Thái, Phó Chủ tịch UBND xã Quyết Thắng cho biết, thời gian qua, chính quyền xã đã phối hợp với các ban ngành, đoàn thể triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ gia đình chị Ninh.

Gia đình được nhận trợ cấp định kỳ, hỗ trợ vay vốn sản xuất và được đưa vào danh sách hưởng các chính sách giảm nghèo bền vững. Tuy nhiên, do nguồn lực địa phương còn hạn chế và điều kiện lao động của gia đình không thuận lợi nên hiệu quả cải thiện đời sống chưa cao.

"Thời gian tới, UBND xã sẽ tiếp tục quan tâm, đưa hộ gia đình chị Ninh vào diện ưu tiên các chương trình hỗ trợ về nhà ở, giáo dục và y tế. Chúng tôi cũng sẽ kiến nghị cấp trên, đồng thời vận động các tổ chức xã hội, các nhà hảo tâm cùng bạn đọc báo Dân trí cả nước chung tay cùng chính quyền địa phương hỗ trợ, tiếp thêm động lực, giúp cho gia đình từng bước ổn định cuộc sống", ông Quách Công Thái nói.