Yêu cầu bác sĩ làm IVF cảnh giác tội phạm đẻ thuê, buôn bán giao tử người

Tại buổi khánh thành Trung tâm hỗ trợ sinh sản - Bệnh viện Quốc tế City (TPHCM), diễn ra ngày 1/3, thạc sĩ, bác sĩ Đinh Anh Tuấn, Vụ trưởng, Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em (Bộ Y tế), cho biết, đến nay nước ta đã có gần 200.000 trẻ ra đời bằng kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Thời gian qua, kỹ thuật hỗ trợ sinh sản của Việt Nam đã có những bước phát triển vượt bậc. Từ chỗ người dân trong nước phải ra nước ngoài để can thiệp sinh sản, đến nay nhiều người ở nước bạn như Lào, Campuchia và kể cả Thái Lan, Philippines cũng tìm đến Việt Nam để thực hiện kỹ thuật IVF.

Những thành tựu về hỗ trợ sinh sản cũng đóng góp rất lớn trong việc giải quyết tình trạng giảm sinh như hiện nay.

"2 năm vừa qua, Việt Nam có mức sinh dưới mức sinh thay thế, một nguy cơ rất cao. Vừa qua, Bộ Chính trị đã thông qua kết luận không kỷ luật Đảng viên sinh con thứ ba. Đó là tiến bộ đáng mừng trong chính sách", ông Tuấn Anh nói.

Lãnh đạo Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em nhận định, hỗ trợ sinh sản là lĩnh vực rất đặc thù. Dù có lỗi, quy trình có sai cũng không thể tiêu hủy được, vì sản phẩm tạo ra là con người.

Lĩnh vực này cũng tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ, như: tình trạng buôn bán tinh trùng, noãn, phôi rất phổ biến trên không gian mạng; tình trạng đẻ thuê, khi TPHCM, Huế hay Hà Nội đã khởi tố rất nhiều vụ án liên quan; việc lợi dụng kỹ thuật cao để lựa chọn giới tính thai nhi;

Bên cạnh đó, còn những thách thức khác, như lạm dụng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản không cần thiết. Kế đến, mặc dù giá thực hiện IVF tại Việt Nam thấp hơn mặt bằng chung khu vực và thế giới, nhưng còn quá cao so với thu nhập của đại bộ phận người lao động.

Một vấn đề nữa là tỷ lệ sinh non ở những em bé thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản còn khá cao. Ngoài ra, các tai biến về hỗ trợ sinh sản vẫn thường xuyên rình rập, xảy ra đối với các bệnh nhân, sản phụ phải làm IVF.

Trước những thách thức nêu trên, ông Đinh Anh Tuấn mong muốn trong thời gian tới, trung tâm IVF thứ 65 tại Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển năng lực chuyên môn, tranh thủ sự hỗ trợ của các trung tâm hàng đầu, để nâng cao hơn nữa tỷ lệ thành công, hiệu quả điều trị.

Bên cạnh đó, cần không ngừng cải tiến, hạ giá thành và có chính sách hỗ trợ cho người nghèo, công nhân lao động, những người rất khó khăn trong hành trình tìm con nếu chẳng may bị vô sinh, hiếm muộn.

Ông Tuấn cũng yêu cầu các nhân viên y tế, đặc biệt là những người trực tiếp thực hiện kỹ thuật IVF phải tuân thủ quy định pháp luật và cảnh giác phòng chống các loại tội phạm trong lĩnh vực hỗ trợ sinh sản (như buôn bán giao tử người, đẻ thuê…).

Khi tội phạm len lỏi vào các khu kỹ thuật cao có thể biến y bác sĩ thành nạn nhân, thậm chí là kẻ đồng hành phạm pháp, gây hậu quả vô cùng lớn.