Virus SARS-CoV-2 ảnh hưởng như thế nào đến mẹ bầu và thai nhi?

Virus SARS-CoV-2 có khả năng lây truyền từ động vật sang người và trực tiếp từ người sang người qua giọt bắn, đường hô hấp, tiếp xúc gần.

Theo hướng dẫn tạm thời dự phòng và xử trí Covid-19 ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh vừa được ban hành, cho đến thời điểm này, nhiều nghiên cứu cho thấy khả năng lây nhiễm virus qua bánh rau trong quá trình mang thai là rất thấp.

Cụ thể, các nghiên cứu từ Trung Quốc, Mỹ cho thấy phần lớn các mẫu xét nghiệm nước ối, máu cuống rốn, rau thai, dịch âm đạo và sữa mẹ của phụ nữ mang thai mắc Covid-19 cho kết quả âm tính. Đồng thời, hầu hết kết quả xét nghiệm dịch mũi/họng hầu được lấy ngay sau sinh ở trẻ sinh ra từ mẹ mắc Covid-19 cũng cho kết quả âm tính với virus này.

Đường lây truyền qua giọt bắn được cho là đường lây truyền chính khi trẻ tiếp xúc với người chăm sóc nhiễm SARS-CoV-2.

Các dữ liệu hiện nay cho thấy, với nhóm phụ nữ mang thai mắc Covid-19 có triệu chứng, nguy cơ mắc bệnh thể nặng cao hơn so với nhóm phụ nữ không mang thai. Ngoài ra, nguy cơ nằm ở khoa chăm sóc tích cực, thở máy và hỗ trợ thông khí (ECMO) và tử vong ở nhóm này cũng cao hơn so với nhóm phụ nữ không mang thai có triệu chứng.

Đối với thai nhi, các nghiên cứu cho thấy không có bằng chứng nào chứng minh có mối liên quan giữa những bệnh này và các dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, cũng có bằng chứng cho rằng viêm phổi do virus ở phụ nữ mang thai có liên quan đến tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển và tử vong chu sinh...

Về ảnh hưởng của bệnh đến trẻ sơ sinh, nghiên cứu cho thấy đa phần trẻ có triệu chứng vừa và nhẹ, khoảng 2% trẻ cần nhập vào đơn vị hồi sức tích cực và tỷ lệ tử vong là 0,08%.

Trẻ sơ sinh nhiễm SARS-CoV-2 có thể có các triệu chứng sốt, li bì, ho, thở nhanh, thở gắng sức, ngưng thở, nôn, tiêu chảy và bú kém. Một số triệu chứng rất khó phân biệt với các bệnh lý thường gặp ở trẻ sơ sinh như chậm hấp thu dịch phế nang, bệnh màng trong và nhiễm trùng sơ sinh.

Đồng thời chưa có bằng chứng khoa học cho thấy việc cách ly mẹ con làm giảm nguy cơ nhiễm SARS-CoV-2 cho trẻ sơ sinh. Khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là duy trì cái ôm đầu tiên ngay sau sinh, chăm sóc sơ sinh thiết yếu sớm và bú mẹ hoàn toàn giúp giảm biến chứng bệnh tật và tử vong cho bà mẹ và trẻ em.

Theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế, phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên có thể cân nhắc tiêm vắc xin Covid-19. Tuy nhiên, lưu ý vắc xin Sputnik V chống chỉ định với thai phụ và người đang cho con bú.