Vi rút Zika gây tật đầu nhỏ có thực sự đáng sợ?

Chủ nhật, 31/01/2016 - 08:17

(Dân trí) - Mặc dù đang lan tràn nhanh chóng khắp châu Mỹ và đe dọa nhiều châu lục khác nhưng với các nhà khoa học, "Zika là một căn bệnh rất mới và chúng tôi mới chỉ biết về nó trong một thời gian rất ngắn", TS Albert Icksang Ko, Trường Y tế công cộng Yale (Mỹ) cho biết.

Dưới đây là những gì mà các nhà khoa học đã biết về vi rút này.

Triệu chứng và nguy cơ

Vi rút Zika được mang bởi muỗi và gây nhiễm trùng cấp tính. Thông thường, nhiễm vi rút Zika sẽ gây sốt, nhức đầu, viêm kết mạc (đau mắt đỏ), và phát ban, cùng với đau khớp và cơ. Chỉ 1/4 số người nhiễm có triệu chứng.

"Phần lớn những người bị nhiễm bệnh không biết là mình bị nhiễm," TS Ko giải thích thêm rằng bệnh cấp tính với các triệu chứng thường khá nhẹ, chỉ kéo dài 3-5 ngày.

Khi phụ nữ mang thai bị nhiễm, vi rút có thể truyền qua rau thai vào thai nhi và gây tật đầu nhỏ, một tình trạng bệnh trong đó em bé được sinh ra với đầu nhỏ bất thường và não kém phát triển.

"Điều chúng tôi chưa biết biết là bao nhiêu? – có phải tất cả những phụ nữ bị nhiễm vi rút đều truyền sang con? Cá nhân tôi cho rằng không phải ai cũng có nguy cơ,” TS Ko nói. "Nguy cơ là có thật, nhưng chúng tôi chưa biết là đến mức độ nào", tuy nhiên các nhà khoa học đang tích cực làm việc để có được thông tin này.

Vi rút Zika gây tật đầu nhỏ có thực sự đáng sợ? - 1

Phòng ngừa và tiến triển

Vi rút Zika đang lây lan nhanh chóng. Các lý do bao gồm mức độ nhiễm cao ở một số khu vực, sự thông thương và đi lại nhiều giữa các quốc gia bị ảnh hưởng. Vì nhiều người không có triệu chứng, nên họ sẽ vẫn đi du lịch trong khi nhiễm bệnh.

Năm 2014 , Chile xác nhận ca nhiễm vi rút Zika nội địa đầu tiên trên đảo Phục Sinh, và vào tháng 5 năm 2015, Brazil xác nhận sự lây truyền của Zika ở vùng đông bắc nước này. Cùng với Chile và Brazil, một loạt các nước khác ở châu Mỹ đã báo cáo các vi rút từ tháng 10 đến nay: Barbados, Bolivia, Colombia, Ecuador, El Salvador, Guinê thuộc Pháp, Guadeloupe, Guatemala, Guyana, Haiti, Honduras, Martinique, Mexico, Panama, Paraguay, Puerto Rico, Saint Martin, Suriname, và Venezuela.

Tuy CDC đã báo cáo một trường hợp bệnh nghi lây qua truyền máu và một trường hợp khác lây qua đường tình dục, song lây nhiễm qua bất kỳ cơ chế nào khác ngoài muỗi được coi là hiếm gặp và khó xảy ra.

Không có thuốc đặc hiệu để điều trị vi rút này, vì vậy hầu hết bệnh nhân chỉ đơn giản là uống thật nhiều nước và nghỉ ngơi nhiều. Điều trị bao gồm giảm đau, sốt, hoặc bất kỳ triệu chứng nào khác.

Để ngăn chặn Zika, các cơ quan y tế khuyên người dân tránh để bị muỗi đốt bằng cách sử dụng màn và thuốc xua muỗi cho da. Muỗi truyền vi rút Zika chủ yếu đốt vào ban ngày. Thông thường, chúng sống cả trong nhà và ngoài trời gần nơi con người nhất và đẻ trứng trong hoặc gần nơi nước đọng trong xô chậu, bát, đĩa đựng thức ăn cho vật nuôi, chậu hoa, bình hoa…

Hiện chưa có vắc xin để bảo vệ chống lại vi rút Zika, và vắc xin cũng không phải là một giải pháp trong thời gian trước mắt vì sẽ phải mất nhiều năm để phát triển vắc xin.

"Giới nghiên cứu đang hướng tới một xét nghiệm chẩn đoán tốt," TS Ko nói. Một xét nghiệm như vậy sẽ không chỉ xác định bệnh nhân bị nhiễm, mà còn giúp các nhà khoa học theo dõi sự lây lan của vi rút trên toàn thế giới.

Vi rút được phân lập lần đầu tiên vào năm 1947 tại khu rừng Zika ở Uganda, , và kể từ đó, nó vẫn chủ yếu diễn ra ở châu Phi với những ổ dịch rải rác ở châu Á. Năm 2007, đảo Yap, thuộc Micronesia, báo cáo một đại dịch, khi gần 75% dân số ở đây bị nhiễm bệnh. Gần đây, vi rút đã lan rộng sang nhiều nơi trên thế giới.

Trung tâm Phòng chống dịch bệnh (CDC) Mỹ trong tuần qua đã xác nhận hơn một chục trường hợp nhiễm vi rút Zika trên du khách trở về Mỹ. Với một số trường hợp mới đây xác định trên lãnh thổ Puerto Rico thuộc Mỹ, số các ca bệnh từ nước ngoài vào Mỹ có thể gia tăng và CDC cũng dự đoán lây truyền từ người – muỗi - người sẽ sớm xảy ra ở Mỹ.

Cẩm Tú

Theo Medical Daily