Người phụ nữ hồi sinh kỳ diệu dù ngừng tim 60 phút, sốc điện 2 lần

Đến giờ, chị N.T. X (28 tuổi, Hòa Bình) vẫn không tin là mình còn sống. Khoảnh khắc cuối cùng chị nhớ được là người nhà đưa đến Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. Sau 3 ngày hôn mê khi tỉnh lại chị mới biết mình đang cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). 

Những trường hợp sốc phản vệ nguy kịch, ngừng tim trong thời gian dài như của chị X được cứu sống, không để lại di chứng trong thời gian ngắn như thế này là một kỳ tích. Kỳ tích này có được nhờ các đơn vị cấp cứu ban đầu phát hiện sớm, cấp cứu đúng phác đồ và phối hợp tốt giữa các tuyến y tế. 

Sốc phản vệ - nỗi kinh hoàng của bác sĩ

TS.BS Hoàng Công Tình, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hoà Bình nhớ lại ngày 3/9 là một ngày làm việc vô cùng căng thẳng đặc biệt của các y bác sĩ tại đây khi cùng lúc có 2 bệnh nhân dọa sảy thai, được chỉ định dùng thuốc điều trị phổ biến trong bệnh này nhưng đã xuất hiện các triệu chứng sốc phản vệ nặng và nguy kịch. Cả hai đều được phát hiện và cấp cứu kịp thời theo phác đồ.

Trong đó, một bệnh nhân cải thiện tốt, hết triệu chứng trong vòng giờ. Còn trường hợp của chị X không đáp ứng với các biện pháp điều trị, có các rối loạn nhịp tim phức tạp và tim ngừng đập.

Tại khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân được ép tim liên tục trong 30 phút, sốc điện nhiều lần và các biện pháp cấp cứu tích cực khác tim mới đập trở lại. Tuy nhiên, lúc này bệnh nhân rơi vào tình trạng suy đa tạng, huyết áp thấp và phải phụ thuộc vào thuốc trợ tim liều cao và tiên lượng tử vong rất cao.

Trong tình huống của bệnh nhân, nếu không có biện pháp hỗ trợ tim phổi nhân tạo (ECMO) thì khả năng sống được là vô cùng mong manh.

TS Hoàng Công Tình đã xin ý kiến lãnh đạo Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình để thực hiện khám bệnh và hội chẩn từ xa với lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai và khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai. Ngay lập tức, PGS Đào Xuân Cơ, Phó giám đốc phụ trách chuyên môn của Bệnh viện Bạch Mai đã quyết định cử một kíp cấp cứu gồm 5 người (3 bác sĩ hồi sức cấp cứu, 1 bác sĩ phẫu thuật lồng ngực và 1 điều dưỡng Hồi sức cấp cứu) lên đường cùng với hệ thống thiết bị ECMO hiện đại. 

Vận chuyển trang thiết bị ECMO từ Hà Nội lên Hòa Bình 

Sau hơn một giờ, đoàn chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai đã có mặt tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình. Khi đó, tình trạng bệnh nhân rất nguy kịch hôn mê sâu, đồng tử giãn to, oxy máu thấp, rối loạn chuyển hóa nặng. ECMO là cơ hội cuối cùng của bệnh nhân. 

Sau khi ECMO, bệnh nhân tiếp tục được hồi sức tích cực. Sau hơn 4 giờ, các dấu hiệu cho thấy bệnh nhân đáp ứng điều trị và đủ điều kiện an toàn để vận chuyển về Bệnh viện Bạch Mai.

Hồi sức những bệnh nhân nặng này đã khó, và sẽ khó hơn rất nhiều khi phải vừa hồi sức vừa vận chuyển trên xe cứu thương trong gần 2 giờ vận chuyển. Đây là khoảng thời gian đầy căng thẳng và thử thách với kíp chuyên gia của Bệnh viện Bạch Mai.

Ngày 6/9, tình trạng bệnh nhân cải thiện dần, được tiến hành cai ECMO, rút ống nội khí quản và tập đi lại dưới sự hướng dẫn của thầy thuốc. Ngày 11/9, chị được chuyển về Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình tiếp tục điều trị. 

“Tôi không nghĩ mình có thể trở lại cuộc sống của nhân gian này để gặp lại những người thân yêu”, bệnh nhân xúc động nói.

BS Nguyễn Bá Cường, khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai- người trực tiếp lên Hòa Bình đánh giá công tác hồi sức cấp cứu ban đầu của các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình rất đúng và kịp thời nên dù ngừng tim gần 60 phút, phải ép tim liên tục và sốc điện 2 lần nhưng não người bệnh không bị ảnh hưởng. 

ECMO ngoại viện là một kỹ thuật khó, đòi hỏi trang thiết bị cũng như người vận hành hệ thống đó an toàn, hiệu quả trên đường vận chuyển. Đến nay, Khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện Bạch Mai đã tiến hành gần 10 ca ECMO ngoại viện an toàn, hiệu quả và đem lại sự sống cho người bệnh thập tử nhất sinh từ khắp các tỉnh phía Bắc.

GS.TS Nguyễn Gia Bình, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bạch Mai, Chủ tịch Hội hồi sức cấp cứu - chống độc Việt Nam, cho biết phản vệ là một tình huống cấp cứu lâm sàng thường gặp trong các cơ sở y tế, diễn biến nhanh, trong thời gian ngắn. Bệnh nhân có  nhiều biểu hiện lâm sàng phong phú ở nhiều cơ quan khác nhau như ban đỏ, sẩn ngứa, đau bụng, nôn mửa ... hoặc khó thở đột ngột do co thắt thanh môn hoặc phế quản mạnh mẽ gây thiếu oxy cấp hoặc trụy mạch (do giãn mạch) trong thời gian rất ngắn, dẫn đến tử vong. Tuy nhiên, với phác đồ cấp cứu phản vệ mới thì 100% bệnh nhân bị sốc phản vệ trong Bệnh viện Bạch Mai đều được cứu sống và không có bệnh nhân nào tử vong.