Người đàn ông đột quỵ suýt chết khi đi bộ thể dục buổi sáng sớm ven Hồ Tây

PGS TS Tôn cảnh báo thói quen tập thể dục buổi sáng sớm của nhiều người dân rất nguy hiểm. Đáng nói, trào lưu tập thể dục từ sáng sớm, người dân tỉnh dậy từ 4 - 5 giờ sáng để đi tập là rất phổ biến không chỉ ở thành thị mà cả vùng nông thôn.

Mới đây, tờ mờ sáng khoa Cấp cứu tiếp nhận trường hợp người đàn ông được người dân đưa vào cấp cứu do đột quỵ khi đang đi bộ thể dục buổi sáng.

"Rất may mắn, người này được những người đi thể dục sớm phát hiện nằm vật bên đường đã gọi xe cấp cứu đưa vào viện. Nhờ được phát hiện kịp thời, ông được cấp cứu qua nguy kịch", PGS Tôn cho biết.

Theo PGS Tôn, tập thể dục là một thói quen tốt cho sức khoẻ. Tuy nhiên, cần lựa chọn môi trường tập luyện phù hợp để không gây tác dụng ngược cho sức khoẻ.

Như trong những ngày giá rét này, người dân không nên dậy sớm, ra ngoài đi bộ từ 4 - 5 giờ sáng. Hãy tập muộn hơn, 8 - 9 giờ sáng hoặc 4 - 5 giờ chiều; thay đổi môi trường tập luyện, thay vì bên ngoài trời có thể tập trong nhà kín gió. Nhất là với những người già, người có bệnh lý kèm theo như tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu... sẽ có nguy cơ cao đột quỵ khi tập luyện trong thời tiết giá lạnh.

TS Lương Quốc Chính, khoa Cấp cứu (BV Bạch Mai) khuyến cáo, việc tập luyện tốt nhưng trong điều kiện phù hợp sức chịu đựng, tập tại nơi nóng quá vào chỗ mát, lạnh quá thì nên tập trong nhà. "Như vậy, bạn vẫn đảm bảo việc tập luyện nhưng trong môi trường phù hợp với sức khoẻ, đặc biệt với người cao tuổi càng phải chú ý môi trường tập luyện", TS Chính nói.

Tăng 10 - 20% bệnh nhân đột quỵ

PGS.TS Nguyễn Văn Chi, Phó Trưởng khoa Cấp cứu (BV Bạch Mai) cho biết, trong những ngày giá rét, số bệnh nhân đột quỵ gia tăng. Trong 4 ngày nghỉ lễ, trong tổng số 130 - 140 bệnh nhân cấp cứu được đưa đến khoa mỗi ngày, có 30 - 40 bệnh nhân đột quỵ. So với ngày thường, bệnh nhân đột quỵ chỉ chiếm 30 - 40 bệnh nhân trong tổng số khoảng 160 ca đến khám.

Theo PGS Chi, vào các đợt rét, bệnh nhân đột quỵ bao giờ cũng có xu hướng tăng 10 - 20% so với ngày thường. Đây là những bệnh nhân vốn có các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ như: tăng huyết áp, tiểu đường, mỡ máu cao, béo phì, hút thuốc lá… Khi gặp yếu tố khách quan tác động như quá nóng hoặc quá lạnh làm cho các yếu tố nguy cơ bất ổn, cơn tăng huyết áp, tiểu đường tăng lên, gây nguy cơ đột quỵ.

"Thời tiết giá lạnh sẽ gây ra hiện tượng co mạch, từ đó có thể gây ra đột quỵ, chảy máu, bệnh nhân có thể tăng huyết áp kèm theo, gây ra đột quỵ, xuất huyết", PGS Mai Duy Tôn cho biết.

Đáng lưu ý, tỉ lệ bệnh nhân đột quỵ được đưa đến cấp cứu trong giờ vàng để can thiệp còn rất thấp. Theo số liệu chung toàn quốc, trong năm 2016, tỉ lệ bệnh nhân đến khung giờ vàng được điều trị tái thông bằng thuốc chỉ chiếm 1,5% bệnh nhân. Con số này tăng lên 2,5% trong 2017 và đến năm 2018 trong tổng số gần 7.000 bệnh nhân được điều trị, số bệnh nhân đến viện vào giờ vàng đã tăng lên 3,5%.

Riêng tại BV Bạch Mai, tỉ lệ bệnh nhân đến sớm cao hơn, khoảng 5 – 7% bệnh nhân vào điều trị trong giờ vàng.

"Đây là một tiến bộ ngoạn mục. Năm 2018 ước tính có gần 350 bệnh nhân đột quỵ vào trong giờ vàng được điều trị tái tưới máu bằng thuốc, can thiệp cơ học. Trong khi đó năm 2017 con số được can thiệp sớm chỉ khoảng 200 bệnh nhân. Đột quỵ đến vào giờ vàng, được can thiệp sớm không chỉ chi phí điều trị thấp hơn mà tỉ lệ di chứng cũng thấp đi. Còn sau giờ vàng, hậu quả rất tồi tệ, chi phí tốn kém", PGS Tôn cho biết.

Theo đó, các chuyên gia khuyến cáo, trước một bệnh nhân nghi ngờ đột quỵ,cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất, nhanh nhất. Hiện nay có nhiều phương pháp điều trị thay đổi kết cục rất tốt khi người bệnh đến trong giờ vàng. Giờ vàng điều trị đột quỵ mở rộng từ 4,5 – 6 giờ, thậm chí có những ca đặc biệt trong 24 giờ việc can thiệp mang lại nhiều cơ hội sống cho người bệnh.

Sơ cứu đúng giảm nguy cơ tử vong do đột quỵ

PGS Chi cảnh báo, khi phát hiện bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ, hãy cho bệnh nhân nằm cao đầu. Trong trường hợp có nôn, rối loạn ý thức cần cho bệnh nhân nằm nghiêng một bên tránh sặc chất nôn vào miệng họng

Tuyệt đối không cho bệnh nhân ăn, uống bất cứ loại thuốc gì, ngay cả nước lọc cũng không nên trong tình huống này.

Cố gắng đảm bảo thông thoáng đường thở cho bệnh nhân bằng cách tháo răng giả (nếu có), lau sạch chất nôn, đờm dãi, nới rộng vùng trên ngực để bệnh nhân thông thoáng đường hô hấp rồi nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Tuyệt đối không lãng phí thời gian thực hiện các phương pháp như xoa bóp, bấm huyết, chích nặn máu...

Bài và ảnh:Hồng Hải