Nghiên cứu mới: Loại vitamin là chìa khóa trường thọ

Trang Minh

(Dân trí) - Không chỉ duy trì xương chắc khỏe, vitamin D còn được chứng minh có vai trò kéo dài tuổi thọ tế bào, mở ra hướng đi mới trong y học chống lão hóa.

Trong nhiều năm, vitamin D vốn được biết đến chủ yếu với vai trò bảo vệ xương và răng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây, đặc biệt là một thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn của nhóm giáo sư tại Trường Y Harvard, đã hé lộ thêm nhiều tác động sâu rộng của vitamin D đối với cơ thể, bao gồm cả việc làm chậm tiến trình lão hóa sinh học.

Những phát hiện này không chỉ mở ra hy vọng mới cho việc phòng ngừa bệnh mạn tính mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì mức vitamin D hợp lý qua chế độ ăn, ánh nắng và lối sống lành mạnh.

Bước tiến mới trong nghiên cứu chống lão hóa

Một nghiên cứu vừa công bố trên The American Journal of Clinical Nutrition do giáo sư JoAnn Manson, Trường Y Harvard, dẫn đầu đã theo dõi khoảng 1.000 người trên 50 tuổi trong 4 năm. Những người tham gia được chia làm hai nhóm: nhóm uống giả dược và nhóm uống 2.000 IU vitamin D mỗi ngày.

Kết quả cho thấy nhóm dùng vitamin D có mức độ rút ngắn telomere ít hơn một nửa so với nhóm giả dược.

Telomere được ví như “đồng hồ sinh học” của tế bào, quyết định tuổi thọ và sức khỏe của tế bào. Khi telomere ngắn đi theo tuổi tác, nguy cơ bệnh tật và tử vong tăng cao. Vì vậy, việc vitamin D có thể “làm chậm” sự rút ngắn này mở ra tiềm năng bảo vệ cơ thể khỏi nhiều bệnh lý liên quan đến lão hóa.

Nghiên cứu mới: Loại vitamin là chìa khóa trường thọ - 1

Sau bốn năm, những người dùng vitamin D có telomere ngắn lại ít hơn một nửa so với nhóm dùng giả dược. (Ảnh: Adobe Stock).

Không dừng lại ở đó, nhóm dùng vitamin D còn ghi nhận ít mắc bệnh tự miễn hơn và các chỉ số viêm cũng thấp hơn.

“Vitamin D giúp giảm viêm. Đây vốn là nguyên nhân lớn thúc đẩy sự rút ngắn telomere và nhiều bệnh mạn tính tuổi già,” giáo sư Manson nhấn mạnh.

Ngoài vai trò nổi bật với sức khỏe xương, vitamin D còn tham gia vào nhiều quá trình sinh học khác. Đối với hệ miễn dịch, vitamin D hỗ trợ hoạt động của các tế bào miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn và virus. ư

Vitamin D cũng có vai trò trong việc kiểm soát phản ứng viêm, từ đó góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh tự miễn như đa xơ cứng hay viêm khớp dạng thấp.

Về mối liên hệ với ung thư, tuy chưa có kết luận rõ ràng, nhiều nghiên cứu quan sát cho thấy những người có nồng độ vitamin D cao thường có nguy cơ tử vong do ung thư thấp hơn.

Bổ sung vitamin D thế nào mới đủ?

Điều gì được coi là “đủ” vitamin D vẫn còn gây tranh luận. Học viện Y khoa Quốc gia Mỹ hiện khuyến nghị 600 IU vitamin D mỗi ngày cho người trưởng thành đến 70 tuổi và 800 IU mỗi ngày cho người trên 70 tuổi. Trong khi đó, nghiên cứu từ Harvard cho thấy việc dùng 2.000 IU mỗi ngày vẫn an toàn, đồng thời mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc bảo vệ telomere.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh nhu cầu vitamin D có thể khác nhau tùy theo từng đối tượng. Những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bổ sung.

Nghiên cứu mới: Loại vitamin là chìa khóa trường thọ - 2

Mọi người cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng vitamin D, tránh gặp phải tác dụng phụ (Ảnh: Adobe Stock).

Quan trọng hơn cả, việc dùng liều quá cao không những không tăng lợi ích mà còn có thể gây hại. Uống trên 10.000 IU mỗi ngày, chẳng hạn, có thể dẫn đến tình trạng tăng canxi máu, sỏi thận hoặc thậm chí làm xương yếu đi.

Giáo sư JoAnn Manson nhấn mạnh rằng việc uống viên bổ sung vitamin không thể thay thế cho chế độ ăn cân bằng và lối sống lành mạnh.

Uống một viên thuốc hàng ngày có thể dễ dàng hơn nhiều so với việc duy trì chế độ dinh dưỡng chuẩn mực và vận động thường xuyên, nhưng chính những thói quen tốt mới mang lại lợi ích bền vững.

Cách đơn giản và hiệu quả nhất để có vitamin D là thông qua ánh nắng mặt trời. Chỉ cần đi bộ ngoài trời từ 10 đến 15 phút khi có nắng vài lần mỗi tuần, da sẽ tổng hợp đủ lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể.

Các hoạt động ngoài trời như chạy bộ, đi xe đạp hoặc chơi thể thao cũng mang lại lợi ích kép vừa sản sinh vitamin D, vừa cải thiện sức khỏe tim mạch và thể chất.

Người trưởng thành nên duy trì chế độ ăn đa dạng, thường xuyên bổ sung cá béo, nấm và sữa vào thực đơn.

Khám sức khỏe định kỳ, nhất là với người trên 60 tuổi hoặc có bệnh nền, giúp phát hiện sớm thiếu hụt để có hướng bổ sung hợp lý. Quan trọng không kém, mọi người cần tránh lạm dụng thực phẩm chức năng vì nguy cơ gây hại khi dùng quá liều.