Liệu pháp tâm lý - “Liều thuốc tinh thần” tiếp sức cho người bệnh ung thư

Gánh nặng tinh thần âm thầm bào mòn bệnh nhân ung thư mỗi ngày

Trong hành trình chiến đấu với ung thư, nhiều người thường tập trung vào các phác đồ điều trị y khoa như những đợt hóa xạ trị. Nhưng song song với cuộc chiến thể chất ấy, có một trận chiến khác diễn ra âm thầm nhưng không kém phần khốc liệt - trận chiến với những gánh nặng tinh thần, đây là cơn đau không thể đo đếm bằng máy móc nhưng lại có sức bào mòn đến ý chí và sức khỏe của người bệnh.

Theo thống kê, tại Bệnh viện K Hà Nội, khoảng 60% bệnh nhân ung thư gặp vấn đề căng thẳng tâm lý, trong đó có 46% mắc trầm cảm, 27% rối loạn lo âu và gần 10% rơi vào trầm cảm nặng kèm theo ý định tự tử.

Thạc sĩ Nguyễn Hải Vân - Chuyên viên tâm lý lâm sàng, Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc - Phúc Trường Minh chia sẻ, ngay từ khoảnh khắc người bệnh nhận chẩn đoán bệnh ung thư, một cú sốc tâm lý mạnh mẽ ập đến, đẩy người bệnh vào một vòng xoáy của những cảm xúc tiêu cực.

Ở mỗi giai đoạn bệnh, tâm lý của bệnh nhân có thể rất khác biệt. Ví dụ, ban đầu là sự phủ nhận, sự hoang mang và nỗi sợ hãi cái chết. Sau đó, khi bước vào điều trị, người bệnh đối mặt với nỗi lo về những cơn đau, về tác dụng phụ, về sự thay đổi của hình ảnh cơ thể và đặc biệt là cảm giác mất đi quyền tự chủ, phải phụ thuộc vào người khác.

Những gánh nặng vô hình này khi không được giải tỏa sẽ dẫn đến những hậu quả nguy hiểm bởi nỗi đau tinh thần có thể khuếch đại cảm nhận về nỗi đau thể chất. Sự tuyệt vọng và sợ hãi có thể đẩy người bệnh từ chối phác đồ điều trị khoa học để tìm đến những phương pháp không được kiểm chứng, bỏ lỡ “thời gian vàng” điều trị.

Vì vậy, chăm sóc sức khỏe tinh thần là một phần không thể tách rời trong quá trình điều trị ung thư.

Liệu pháp tâm lý - phương pháp chữa lành từ bên trong

Liệu pháp tâm lý là phương pháp điều trị thông qua việc trò chuyện có mục tiêu, giúp lắng nghe, chia sẻ, giải tỏa cảm xúc tiêu cực như sợ hãi, tuyệt vọng... của bệnh nhân ung thư và người thân, gia đình. Từ đó giảm thiểu các triệu chứng của các vấn đề tâm lý và rối loạn tâm thần.

Thông qua các buổi trị liệu cùng nhà tâm lý, bệnh nhân có không gian an toàn để trút bỏ gánh nặng, nói ra cảm xúc, suy nghĩ mà không sợ bị phán xét. Không chỉ được lắng nghe, người bệnh còn được học được cách nhận diện và kiểm soát cảm xúc, đối diện nhẹ nhàng hơn với tình trạng bệnh, tìm lại giá trị sống và kết nối lại với mọi người.

Vì vậy, song song với điều trị bệnh ung thư, trị liệu tâm lý là bước hỗ trợ quan trọng giúp người bệnh cởi bỏ các gánh nặng tâm lý, khơi dậy hy vọng sống, từ đó tăng cường sự dẻo dai tinh thần, cải thiện chất lượng sống và góp phần nâng cao hiệu quả điều trị toàn diện.

Chuyên viên tâm lý Hải Vân chia sẻ: “Trị liệu tâm lý giúp người bệnh hiểu rõ nỗi sợ trong lòng mình, học cách chấp nhận thực tế và sống trọn vẹn hơn ở hiện tại. Đây là món quà tinh thần sâu sắc mà họ có thể tự trao cho chính mình trước một biến cố quá lớn”.

Như trường hợp của chị N.H.Y, bệnh nhân ung thư vú giai đoạn cuối đã từng rơi vào trầm cảm nặng sau hành trình điều trị kéo dài. Việc cắt bỏ ngực khiến chị cảm thấy mình không còn là phụ nữ trọn vẹn, cộng thêm đau đớn thể chất và áp lực chi phí khiến chị từng nghĩ đến chuyện từ bỏ cuộc sống. Nhờ điều trị liệu tâm lý kịp thời, chị dần vượt qua khủng hoảng, ăn uống, ngủ nghỉ tốt hơn và quan trọng hơn là xây dựng lại sự tự tin vào mình mà không dựa vào những ánh nhìn của người khác. Từ đó, sức khỏe cũng cải thiện rõ rệt và chị cũng tuân thủ tốt hơn với các phương pháp điều trị sau đó.

Dù không phải phương pháp điều trị chính nhưng trị liệu tâm lý lại là bệ đỡ vững chắc trong quá trình chăm sóc toàn diện cho bệnh nhân ung thư. Đây là liều thuốc tinh thần vô giá, giúp nuôi dưỡng niềm tin, thắp sáng hy vọng và tiếp thêm nghị lực để người bệnh vững vàng vượt qua bệnh tật.