Đau đầu, mất ngủ ở người cao tuổi: Thực trạng và lời khuyên từ bác sĩ

Đau đầu, mất ngủ ở người cao tuổi: Thực trạng đáng báo động

Đau đầu, mất ngủ là hai tình trạng thường gặp ở người cao tuổi và có mối liên hệ chặt chẽ, 2 chiều: đau đầu có thể gây mất ngủ và mất ngủ có thể làm khởi phát hoặc nặng thêm tình trạng đau đầu. Đó là một vòng luẩn quẩn khiến người cao tuổi luôn trong trạng thái mệt mỏi, giảm khả năng phục hồi cơ thể.

Tại Việt Nam, một khảo sát năm 2014-2015 cho thấy 38,9% phụ nữ trên 60 tuổi bị rối loạn giấc ngủ, gồm: khó vào giấc, ngủ chập chờn, tỉnh dậy sớm… Con số này ở các nước châu Á và phương Tây cũng dao động 30-75% cho thấy đây là vấn đề mang tính toàn cầu.

Không chỉ rối loạn giấc ngủ, đau đầu, đặc biệt là đau đầu do căng thẳng cũng gây ảnh hưởng đến khoảng 1,89 tỷ người trên thế giới, tương đương 23% dân số toàn cầu. Trong đó, đau nửa đầu ảnh hưởng đến khoảng 1 tỷ người, tương đương 15% dân số.

Lý giải nguyên nhân gây đau đầu, mất ngủ ở người cao tuổi

Trao đổi vấn đề này, ThS.BS Đỗ Trọng Thiện - Khoa Tâm lý và Sức khỏe tâm thần BVĐK Hồng Ngọc Phúc Trường Minh cho biết: “Nguyên nhân gây đau đầu, mất ngủ ở người cao tuổi có thể xuất phát từ các yếu tố sinh lý tuổi già và bệnh lý. Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý cũng tác động rất lớn gây nên tình trạng này. Việc thường xuyên lo lắng cho con cháu, tài chính, sức khỏe khiến họ mệt mỏi, căng thẳng và khó vào giấc ngủ”.

Về nguyên nhân sinh lý, khi về già sẽ có một số thay đổi về sinh lý giấc ngủ như: giảm giấc ngủ sâu, thức dậy nhiều lần, giấc ngủ bị phân mảnh và gián đoạn phổ biến hơn so với tuổi trẻ. Kèm theo thay đổi phân phối chất dẫn truyền như serotonin, melatonin làm não dễ nhạy cảm với đau đầu.

Ngoài ra, việc mắc các bệnh lý mạn tính như đau xương khớp, tiểu đường, tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD cũng có nguy cơ dẫn đến đau đầu, mất ngủ. Cùng với đó, việc thường xuyên sử dụng chất kích thích như trà, cà phê hoặc một số thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc huyết áp, corticoid cũng có thể gây rối loạn giấc ngủ ở người già.

Để người già có được giấc ngủ trọn vẹn: Lời khuyên từ chuyên gia

Theo bác sĩ Thiện, để cải thiện tình trạng đau đầu, mất ngủ cần phải tìm ra nguyên nhân gây nên tình trạng này và điều trị theo từng nguyên nhân. Nếu đau đầu do sinh lý, người bệnh sẽ được chỉ định điều chỉnh dẫn truyền bằng thuốc. Nếu đau đầu, mất ngủ do tác dụng phụ của thuốc, sẽ điều chỉnh thuốc cho phù hợp, vừa kiểm soát tốt được bệnh lý mà không gây nhiều tác dụng phụ.

Bên cạnh đó, yếu tố tâm lý cũng là nguyên nhân phổ biến khiến người già thường xuyên bị đau đầu, mất ngủ. Lúc này, các liệu pháp tâm lý trị liệu kết hợp sử dụng thuốc được áp dụng hiệu quả.

Tại BVĐK Hồng Ngọc, mỗi trường hợp bệnh nhân mắc chứng đau đầu, mất ngủ đều được thăm khám và điều trị kỹ lưỡng theo phác đồ cá nhân hóa. Kết hợp liên chuyên khoa Chẩn đoán hình ảnh, Tim mạch, Tiêu hóa… để xác định đúng nguyên nhân, giải quyết tận gốc tình trạng bệnh.

Bệnh nhân được trị liệu 1:1 với chuyên gia tâm lý, được theo dõi sát sao tình trạng bệnh đến khi khỏi hoàn toàn. Bác sĩ hướng dẫn tập thở, cân bằng tâm trạng và hướng dẫn thực hiện tại nhà để người bệnh có được những giấc ngủ ngon và sâu hơn.

Bên cạnh đó, phác đồ điều trị đau đầu, mất ngủ tại Hồng Ngọc luôn đặt tiêu chí không lạm dụng thuốc lên hàng đầu. Người bệnh được kê đúng loại, đủ liều, phù hợp với thể trạng sức khỏe từng người, liều lượng thuốc giảm dần giúp hạn chế tối đa tác dụng phụ đối với người cao tuổi.

Như trường hợp ông N.T.N (75 tuổi), 5 năm nay ông có biểu hiện trằn trọc, khó vào giấc, đêm ngủ không sâu, dễ tỉnh giấc và khó ngủ lại. Thỉnh thoảng ông có đau đầu nặng kèm chóng mặt nhẹ. Qua thăm khám, bệnh nhân được bác sĩ hướng dẫn các biện pháp vệ sinh giấc ngủ, thực hiện từ trường xuyên sọ và duy trì thuốc điều trị trong 3 tháng. Hiện tại, bệnh nhân có giấc ngủ cải thiện hơn, khoảng 4-5 tiếng ngủ sâu, sáng dậy thoải mái, không còn đau đầu, mệt mỏi, tinh thần phấn chấn hơn.

Những tác hại của đau đầu, mất ngủ đến người cao tuổi là rất lớn. Vì vậy, cần thiết lập các phương án phù hợp để cải thiện tình trạng này, mang đến giấc ngủ sâu, dài và trọn vẹn hơn.