Hai anh em ruột cùng suy thận cấp vì dùng vitamin D quá liều

Ngộ độc vì dùng vitamin D quá liều kéo dài

Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, mới đây tiếp nhận 2 bệnh nhi V.L. (3 tuổi) và M.H. (18 tháng tuổi) là 2 anh em ruột nhập viện trong tình trạng nôn, đau bụng nhiều. Bệnh nhi được chẩn đoán ngộ độc vitamin D, suy thận cấp do uống quá liều vitamin D trong thời gian dài.

Gia đình bệnh nhi cho biết, đều đặn từ khi mới sinh, hai bé đều được uống vitamin D mỗi ngày. Tuy nhiên, gia đình không cho bé uống theo liều lượng khuyến cáo. Thấy trẻ thích uống và nghĩ vitamin là thuốc bổ, uống nhiều cũng không sao nên để cho bé uống tùy thích, lấy nhiều hơn liều quy định.

Hai tuần trước khi nhập viện, cả hai anh em đều có tình trạng nôn, táo bón, đau bụng từng cơn 8-9 lần/ngày.

Kết quả xét nghiệm cho thấy cả hai đều bị tăng canxi máu, tăng canxi niệu, nồng độ vitamin D tăng rất cao so với giới hạn bình thường, nồng độ PTH giảm, thận hai bên nhu mô tăng âm.

Hiện tại, sau một tuần ngưng sử dụng vitamin D và các chế phẩm có vitamin D, đồng thời được truyền dịch thì tình trạng của 2 bệnh nhi đã tạm ổn định, trẻ không còn nôn và đau bụng, nhưng vẫn cần theo dõi thêm.

Vitamin D - chớ dùng tùy tiện

ThS.BS Nguyễn Thị Ngọc, Khoa Thận - Lọc máu, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, vitamin D là chất khoáng có vai trò quan trọng trong quá trình hấp thu và chuyển hóa canxi giúp xương chắc khỏe. Tuy nhiên loại vitamin này có trong thức ăn rất ít, chủ yếu  được tổng hợp do tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, hoặc cung cấp qua đường uống.

Nhiều phụ huynh mong muốn con cao lớn, chắc khỏe nên bổ sung cho con từ nhỏ. Tuy nhiên việc tăng cường bổ sung công thức vitamin D, sử dụng vitamin D liều cao kéo dài lại chính là nguy cơ tiềm tàng cho ngộ độc nếu sử dụng không đúng chỉ dẫn về liều lượng của bác sĩ.

Theo BS Ngọc, liều gây ngộ độc vitamin D là không rõ ràng, nhưng liều uống tối đa được khuyến cáo theo Hội Nội tiết với trẻ dưới 6 tháng tuổi là 1000UI/ngày; trẻ 12 tháng tuổi, liều  là 1500UI/ngày; trẻ từ 1 tới 3 tuổi là 2500UI/ngày; 4-8 tuổi là 3000UI/ngày; trên 9 tuổi là 4000UI/ngày, tuy nhiên trong một số trường hợp, liều gây ngộ độc có thể cao hoặc thấp hơn liều khuyến cáo. 

Ngộ độc vitamin D là tình trạng hiếm gặp nhưng nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nặng nề. Trẻ bị ngộ độc vitamin D thường có các triệu chứng của tăng canxi máu như ăn kém, giảm cân, đau bụng, nôn, táo bón, uống nhiều, đái nhiều, trong các trường hợp nặng có thể gây mất nước đe dọa tính mạng. Khi nồng độ canxi vượt quá ngưỡng của ống thận sẽ gây ra sự kết tủa của canxi trong ống thận và vôi hóa tháp thận. Sự mất nước, giảm mức lọc cầu thận và vôi hóa tháp thận có thể làm tổn thương chức năng thận trong nhiễm toan ống thận và suy thận.

Các bác sĩ khuyến cáo, vitamin cũng là thuốc không thể dùng tùy tiện. Trước khi sử dụng vitamin nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn tốt nhất, không tùy tiện dùng bất cứ loại thuốc, vitamin nào.