1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Điều gì xảy ra với cơ thể khi bạn giảm cân quá nhanh?

Nam Phương

(Dân trí) - Thừa cân, béo phì là nỗi ám ảnh với nhiều người trong xã hội ngày nay. Hầu hết mọi người đều mong muốn giảm cân thật nhanh mà không biết điều đó tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ với sức khỏe.

Chia sẻ trên National Geographic, Caroline M. Apovian, chuyên gia y học béo phì và Giám đốc Trung tâm Quản lý Cân nặng và Sức khỏe tại Bệnh viện Brigham and Women's, cho biết: "Với bất kỳ hình thức giảm cân nào, bạn sẽ giảm mỡ nội tạng (quanh các cơ quan bụng), mỡ dưới da và cơ.

Nghiên cứu cho thấy các yếu tố di truyền quyết định tới 60% nơi phân bố mỡ trong cơ thể, bất kể ai đó có cân nặng bình thường hay thừa cân".

Và thực tế, rất khó để kiểm soát được việc cơ thể sẽ loại bỏ mỡ thừa ở đâu bằng các biện pháp can thiệp giảm cân.

Tin tốt là, nếu bạn giảm được một lượng cân nặng đáng kể, lượng mỡ nội tạng xung quanh các cơ quan - bao gồm gan, thận và tim - sẽ giảm đi, điều này có thể giúp các cơ quan này hoạt động tốt hơn. Và một điều không còn nghi ngờ gì nữa là bạn sẽ khỏe mạnh hơn về mặt trao đổi chất.

Điều gì xảy ra với cơ thể khi bạn giảm cân quá nhanh? - 1

Phương pháp giảm cân khoa học là giảm từ từ để cơ thể thích nghi (Ảnh minh họa: Getty).

Ngoài ra, tình trạng viêm ở các khớp sẽ giảm, và áp lực đè lên chúng cũng vậy.

Tin không may là giảm cân nhanh chóng có liên quan đến việc mất khối lượng cơ bắp. Điều đó không tốt vì nó có thể dẫn đến suy nhược, mệt mỏi và thiểu cơ, sự mất dần khối lượng cơ và sức mạnh xảy ra khi lão hóa.

Bạn muốn ngăn chặn hoặc trì hoãn sự suy thoái đó càng nhiều càng tốt. Đó là lý do tại sao việc bổ sung đủ chất đạm và rèn luyện sức mạnh thường xuyên là cần thiết trong quá trình giảm cân.

Ngoài ra, những thay đổi về da và rụng tóc có thể xảy ra khi bạn giảm cân quá nhiều. Giảm cân càng nhanh và lượng calo thâm hụt càng lớn thì cơ thể càng bắt đầu điều chỉnh các hệ thống không cần thiết cho sự sống còn.

Điều này có thể dẫn đến sự tạm dừng tăng sinh tế bào ở tóc, móng và da, dẫn đến rụng tóc, móng giòn và mất độ đàn hồi của da. Các chức năng này cuối cùng sẽ phục hồi nhưng có thể sẽ mất thời gian.

"Trong khi đó, những thay đổi trên khuôn mặt có thể bao gồm tình trạng da lỏng lẻo, đặc biệt là ở thái dương, rãnh nước mắt và đường viền hàm, cũng như các nếp nhăn nổi bật hơn. Mọi người muốn giảm béo nhưng họ không nhận ra rằng béo là thứ khiến chúng ta trông trẻ trung hơn", Elizabeth O'Neill, bác sĩ phẫu thuật thẩm mỹ và tái tạo tại Trung tâm Y tế Đại học Rush ở Chicago, lưu ý.

Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những người giảm cân nhiều có thể trông già hơn tới 5 tuổi so với những người cùng tuổi. Ngược lại, nếu giảm cân từ từ, bạn có thể tránh được những thay đổi này trên da và tóc ở một mức độ nào đó. Nó giúp làn da của bạn có nhiều thời gian hơn để thích ứng và co lại.

5 hậu quả nặng nề nhất của việc giảm cân quá mức

Mất khối lượng cơ bắp

Theo Times of India, khi bạn giảm cân, bạn không chỉ giảm mỡ mà còn giảm cả cơ. Việc mất khối lượng cơ thường đi kèm với tốc độ trao đổi chất giảm, điều này càng làm mất ổn định tỷ lệ mỡ trên cơ. Cơ bắp yếu hơn sẽ gây ra nhiều bất tiện hơn trong các hoạt động hàng ngày như mang hàng hóa nặng hoặc leo cầu thang.

Ngay cả khi con số trên cân trông đẹp hơn thì chất lượng cuộc sống của bạn có thể không hồng hào như vậy.

Mất cân bằng điện giải

Nhiều chức năng cơ thể của chúng ta được điều chỉnh bởi các yếu tố xuất hiện tự nhiên. Bất kỳ sự mất cân bằng nào về tỷ lệ của các yếu tố này đều có thể nguy hiểm và có thể gây ra các tình trạng như co giật và rối loạn nhịp tim. Chất điện giải nói riêng rất quan trọng đối với chức năng và tính toàn vẹn của tế bào.

Thiếu hụt dinh dưỡng

Giảm cân quá mức khiến cơ thể bạn mất đi các chất dinh dưỡng thiết yếu cần thiết cho hoạt động khỏe mạnh. Hơn nữa, sự thiếu hụt một số chất dinh dưỡng như vitamin D và canxi có thể dẫn đến tăng nguy cơ phát triển một số tình trạng sức khỏe hoặc khiến bạn bị thương.

Một ví dụ về bệnh liên quan đến thiếu hụt dinh dưỡng là thiếu máu, đặc trưng bởi cảm giác suy nhược và ngất xỉu và có thể xảy ra khi bạn hấp thụ không đủ chất sắt.

Sỏi mật

Sỏi mật được hình thành khi dịch tiêu hóa trong túi mật không được tiết ra do thiếu thức ăn để tiêu hóa.

Mức năng lượng giảm mạnh

Tiêu thụ không đủ lượng calo hoặc tiêu tốn quá nhiều calo chắc chắn sẽ dẫn đến những tác động xấu đến mức năng lượng của bạn. Ngoài cảm giác mệt mỏi về thể chất, chức năng nhận thức cũng như năng suất của bạn có thể bị ảnh hưởng. Tâm trạng của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng, việc giảm cân quá mức thường đi kèm với cảm giác khó chịu thường xuyên.

Lời khuyên

Điều quan trọng là bạn phải có một chế độ ăn uống cân bằng, với nhiều trái cây, rau quả giàu chất dinh dưỡng, sữa ít béo, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Đồng thời, bạn phải uống nhiều nước để giữ cho làn da và các mô khác của bạn luôn đủ nước. Nghiên cứu cho thấy tốt nhất bạn nên phân bổ đều lượng protein trong ngày để duy trì khối lượng cơ trong quá trình giảm cân.

Để duy trì cơ bắp trong quá trình giảm cân, Apovian khuyến nghị nên tiêu thụ 1-1,5 gram protein cho mỗi kg trọng lượng cơ thể. Đối với một người nặng 72kg, con số đó là từ 73 đến 109 gram protein nạc mỗi ngày.

Một biện pháp cần làm khác là hoạt động thể chất nhiều, kết hợp tập sức đề kháng hoặc tập tạ hai đến ba lần mỗi tuần để giúp bạn duy trì khối lượng cơ bắp và tập thể dục nhịp điệu thường xuyên vì lợi ích sức khỏe tim mạch và duy trì quá trình giảm cân của bạn.

Tiến sĩ thẩm mỹ Tống Hải, Chủ nhiệm khoa Vi phẫu và Tái tạo, Trung tâm Phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ và Tái tạo, Bệnh viện Bỏng quốc gia (Hà Nội), cho biết thêm, Khi đã béo phì mà muốn giảm cân để da thừa ít nhất, chúng ta phải giảm cân từ từ.

"Trong quá trình giảm cân bạn nên luyện tập liên tục để đốt cháy mỡ một cách tự nhiên kết hợp mặc áo, tất định hình ngay sau quá trình tập luyện để hiện tượng co giãn của da được đều đặn. Điều này sẽ giúp đảm bảo da thừa ít nhất", TS Tống Hải nói

Theo TS.BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam, nguyên tắc giảm cân, điều trị béo phì là giảm lượng mỡ thừa trong cơ thể bằng cách giảm năng lượng ăn vào thông qua kiểm soát chế độ ăn và tăng năng lượng tiêu hao thông qua chế độ vận động thể lực phù hợp và ngủ đủ thời gian. Chú ý, lựa chọn những loại thức ăn ít năng lượng thay vì nhịn đói.

TS Sơn khuyên những người muốn giảm cân cần kiên trì thực hiện chế độ ăn và tập luyện trong vòng 6 tháng. Đầu tiên là áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý, hạn chế thực phẩm nhiều chất béo, nhiều muối như các đồ xào, rán, thức ăn chế biến sẵn, thay vào đó là các món luộc, hấp. Đồng thời lưu ý không nên ăn tối muộn.

Mọi người cũng cần duy trì lối sống lành mạnh, tích cực hoạt động, chọn những môn dễ như đi bộ, chạy bộ, đặc biệt là chạy bộ tại chỗ. Thay vì chạy trên máy hay di chuyển ngoài trời, bạn có thể vận động ngay tại vị trí đứng với các kỹ thuật giống như chạy bộ thông thường, làm sao đặt mục tiêu năng lượng đầu vào ít hơn tổng tiêu hao.

Khi tập thể dục cần lưu ý nguyên tắc là từ ít đến nhiều, từ nhẹ đến nặng, tập với cường độ tăng dần vào đầu buổi và giảm dần vào cuối buổi, không hạn chế uống nước khi tập. Mỗi lần tập phải tiêu hao ít nhất 300kcal (chạy bộ liên tục 30-45 phút, đi bộ nhanh 60 phút…).

Mỗi tuần bạn nên tập tối thiểu 4-5 lần. Tập dưới 3 lần/tuần thường không mang lại hiệu quả tiêu bớt mỡ thừa ngược lại càng kích thích tiêu hóa, ăn ngon miệng hơn. 

"Mỗi người khi muốn giảm cân cần đặt ra mục tiêu cân nặng phù hợp, tập trung vào việc đạt được sức khỏe tốt, năng lượng tốt, chăm sóc sức khỏe, hạnh phúc, nhiều niềm vui, thân thiện hơn và yêu thương nhiều hơn thay vì cố gắng giảm cân", TS Sơn nói.

Điều gì xảy ra với cơ thể khi bạn giảm cân quá nhanh? - 2