Chuyên gia nói gì về khả năng lây ra cộng đồng của ca Omicron đầu tiên?

GS.TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết đi cùng chuyến bay với ca nhiễm Omicron đầu tiên của nước ta có 165 người. Tất cả đã được cách ly tập trung theo quy định. Trong đó, chủ yếu là người ở Hà Nội và 3 địa phương khác. Bộ Y tế đã có công điện gửi các địa phương có người đi cùng chuyến bay để thực hiện quản lý theo quy định. 

Ca nhiễm Omicron đầu tiên có test nhanh dương tính tại sân bay tối 19/12 nên được chuyển đến khu cách ly cho ca mắc Covid-19 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.

"Như vậy, đây là ca bệnh xâm nhập. Với các biện pháp quản lý người nhập cảnh thì ca này không có khả năng lây lan ra cộng đồng", TS Lân khẳng định.

Hiện nay theo quy định, người nhập cảnh đã tiêm đủ liều vaccine, có kết quả xét nghiệm âm tính trong 72 giờ hoặc từng mắc Covid-19 thì chỉ phải cách ly tập trung 7 ngày, tự theo dõi sức khỏe 7 ngày. Theo quy định mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2022, thì họ chỉ cần theo dõi sức khỏe tại nơi lưu trú trong 3 ngày đầu, không phải cách ly tập trung.

Những trường hợp này sẽ được lấy mẫu, xét nghiệm SARS-CoV-2 vào ngày thứ nhất, ngày thứ 7 tính từ ngày nhập cảnh. Ngày thứ nhất có thể sử dụng test kháng nguyên nhanh hoặc bằng phương pháp RT-PCR. Tuy nhiên, vào ngày thứ 7 bắt buộc phải sử dụng phương pháp RT-PCR mẫu đơn. Trường hợp có kết quả dương tính thì xử trí theo quy định.

Không được chủ quan vì Omicron lây nhanh hơn biến thể Delta

Chung quan điểm trên, PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế) khẳng định ca nhiễm Omicron này là ca nhập cảnh vì thế nguy cơ lây ra cộng đồng từ ca này là không có. Dù vậy, đây là trường hợp đầu tiên được phát hiện, nhưng chúng ta phải đề phòng có thể không phải là trường hợp duy nhất tại Việt Nam đến thời điểm này.

"Có thể đã có trường hợp nhiễm biến chủng này vì nhiều nước cũng đã phát hiện những ca cộng đồng không thấy sự liên quan tới những trường hợp nhập cảnh. Lý do là muốn phát hiện thì phải giải trình tự gen mà không phải trường hợp nào dương tính cũng giải trình tự gene được. Trên thế giới, tại nhiều nước, cũng có trường hợp chủng này đã thâm nhập nhưng không được phát hiện", TS Phu nhấn mạnh.

Cũng vì thế, hiện nay nhằm phát hiện sớm các trường hợp nhiễm biến chủng mới này, tất cả người nhập cảnh vào Việt Nam đều được cách ly, lấy mẫu xét nghiệm. Các trường hợp dương tính sau đó được chuyển đến các đơn vị có khả năng để thực hiện giải trình tự gen.

Trong nước, Việt Nam cũng có hệ thống giám sát các trường hợp bất thường, các trường hợp hội chứng cúm lây lan nhanh hay có thể nặng biến đổi bất thường. Những trường hợp này được lấy mẫu gửi về các Viện Pasteur/ Viện Vệ sinh dịch tễ để giải trình tự gen phát hiện biến chủng Omicron.

Theo TS Phu, biến chủng mới này lây lan rất nhanh, đã xuất hiện tại hơn 100 nước trên thế giới. Vì thế, Việt Nam sẽ tiếp tục có ca mới nhiễm biến thể này. Theo một số nghiên cứu công bố trước đó, biến thể này gây ra các triệu chứng nhẹ nhưng nếu không kiểm soát được sẽ dẫn tới ca nhiễm tăng dễ dẫn tới quá tải cho các bệnh viện, hệ thống y tế, từ đó tăng ca tử vong.

"Người dân cần thực hiện tốt 5K vì 5K giúp cản trở lây nhiễm. Omicron là biến chủng mới nhưng vẫn là bệnh lây qua đường hô hấp dù lây nhanh, vẫn là giọt bắn. Virus chưa có biến đổi về đường lây. Lúc này điều chúng ta cần làm là nâng cao cảnh giác, chuẩn bị sẵn các tình huống đối phó vì tất cả những thông tin về biến chủng này chưa có gì rõ ràng, đang nghiên cứu", TS Phu nhấn mạnh. 

Trưa 28/12, Bộ Y tế công bố ca nhiễm biến chủng Omicron đầu tiên tại Việt Nam. Đây là một trường hợp là hành khách trên chuyến bay QH9028 từ Anh Quốc về Việt Nam. Khi về đến sân bay Nội Bài (tối 19/12), hành khách có kết quả xét nghiệm test nhanh dương tính với virus SARS-CoV-2.

Trường hợp này sau đó được vận chuyển bằng xe chuyên dụng từ sân bay về khu cách ly cho ca mắc Covid-19 tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 và được cách ly tại phòng riêng tại khu vực nhà lưu trú. Khoa Sinh học phân tử của Bệnh viện đã thực hiện xét nghiệm SARS-CoV-2 bằng phương pháp RT-PCR cho kết quả dương tính. Kết quả giải trình tự gen cho thấy bệnh nhân nhiễm biến chủng Omicron (B.1.1.529).

Theo Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, hiện tình trạng sức khỏe của bệnh nhân ổn định, chưa có biểu hiện triệu chứng lâm sàng.