Chuyên gia mách bạn cách phòng bệnh ung thư trước khi quá muộn
(Dân trí) - Bạn có thể phòng bệnh ung thư từ những việc đơn giản như không hút thuốc lá, tránh hít phải khói thuốc, tiêm vắc xin viêm gan B, hạn chế sử dụng rượu bia, tình dục an toàn…
Ung thư là gì?
Ung thư là bệnh lý ác tính của tế bào trong cơ thế. Để hiểu về bệnh ung thư, chúng ta cần biết điều gì sẽ xảy ra khi các tế bào bình thường trở thành ác tính.
Cơ thể con người do hàng tỉ tế bào tạo nên. Mỗi tế bào được ví như những viên gạch để xây dựng nên "tòa lâu đài" cơ thể người. Bình thường, tế bào sinh trưởng và phân chia để tạo ra tế bào mới chỉ khi cơ thể cần chúng. Quá trình này diễn ra một cách tuần tự theo quy luật tự nhiên được xác định giúp cơ thể khỏe mạnh.
Nếu trong quá trình phát sinh và phát triển, tế bào bị tác động bởi các tác nhân gây tổn thương làm rối loạn các thành phần mang tính di truyền trong nhân tế bào thì chúng có thể sẽ trở nên ác tính, phân chia không tuân theo quy luật tự nhiên của cơ thể, phát triển không kiểm soát thành bệnh ung thư. Những tế bào này có thể xâm lấn, gây tổn thương mô vàcơ quan lân cận hoặc tách khỏi khối ban đầu đi vào mạch mau hoặc bạch huyết. Sự lan rộng của bệnh được gọi là di căn.
Phòng bệnh ung thư như thế nào?
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), ung thư là bệnh có thể phòng tránh. Các yếu tố nguy cơ gây ung thư từ bên ngoài tác động vào cơ thể con người có thể thay đổi được. Ước tính 1/3 số ca mắc ung thư có thể dự phòng, 1/3 có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm.
Chính vì vậy, tránh hoặc giảm thiểu tiếp xúc với các tác nhân này có thể phòng được nhiều loại ung thư.
Cụ thể:
Không hút thuốc lá, thuốc lào và tránh hít phải khói thuốc
Điều này sẽ giúp phòng ung thư phổi và nhiều loại ung thư đường hô hấp, đường tiêu hóa không chỉ cho bản thân người hút mà cho nhiều người xung quanh. Nếu có thói quen hút thuốc lá hay thuốc lào thì bạn nên tập bỏ dần để chấm dứt hút thuốc.
Hút thuốc lá là nguyên nhân của 30% trong số các loại ung thư ở người gồm ung thư phổi, thanh quản, thực quản, khoang miệng, bàng quang, tụy và ung thư dạ dày. Riêng với ung thư phổi, thuốc lá là nguyên nhân của trên 90% các trường hợp mắc bệnh.
Trong khói thuốc có chứa trên 70 loại hóa chất độc hại khác nhau có thể gây ung thư. Đặc biệt có tới 43 chất đã được chứng minh là gây bệnh ung thư.
Thực hành dinh dưỡng hợp lý và an toàn
Bạn nên ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi, hạn chế ăn mỡ động vật và đồ ăn rán (chiên) quá cháy, không ăn thực phẩm bị mốc, ô nhiễm thuốc trừ sâu, thuốc tăng trọng, phẩm màu, hóa chất bảo quản… Điều này giúp phòng ung thư đường tiêu hóa, ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt…
Hạn chế sử dụng rượu bia
Đây là cách hiệu quả phòng ung thư gan. Lạm dụng rượu bia là nguyên nhân gây ra nhiều loại ung thư như ung thư miệng, họng, thanh quản, thực quản, gan, đại-trực tràng và ung thư vú.
Thực hiện sinh đẻ có kế hoạch và tình dục an toàn để phòng ung thư cổ tử cung
Tiêm vắc xin
Bạn cần tiêm vắc xin phòng bệnh viêm gan B để phòng ung thư gan và tiêm vắc xin HPV để phòng ung thư cổ tử cung.
Tránh tiếp xúc với tia nắng gắt
Bạn nên tránh tiếp xúc với tia nắng gắt khi lao động ngoài trời, khi đi tắm biển bằng cách đội mũ, mặc quần áo che nắng hoặc bôi kem chống nắng... để phòng ung thư da.
Thực hiện tốt các biện pháp an toàn lao động
Cụ thể, sử dụng các công cụ bảo hộ lao động, đảm bảo môi trường làm việc có nồng độ độc hại dưới mức cho phép... để phòng bệnh ung thư nghề nghiệp.
Luyện tập thể dục thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày
Điều này nhằm tăng cường sức đề kháng, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể có thể chủ động phòng chống ung thư và nhiều bệnh tật khác.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, ít vận động thể lực là nguyên nhân gây ra khoảng 21-25% trường hợp ung thư vú và ung thư ruột.
Ung thư chủ yếu ở nam giới là: phổi, dạ dày, gan, vòm họng, trực tràng… Trong khi đó, ung thư chủ yếu ở nữ giới là vú, cổ tử cung, dạ dày, phổi, vòm họng…
9 dấu hiệu cảnh báo ung thư:
- Vết loét lâu liền
- Ho dai dẳng, tức ngực, điều trị không đỡ
- Chậm tiêu, khó nuốt
- Thay đổi thói quen bài tiết phân, nước tiểu
- Có khối u ở vú hay ở trên cơ thể
- Hạch bạch huyết to không bình thường
- Chảy máu, dịch ra bất thường ở âm đạo
- Ù tai, nhìn đôi
- Gầy sút, thiếu máu không rõ nguyên nhân