Chuyên gia lo ngại dịch bùng phát trở lại sau vài tháng nữa

Chia sẻ tại một hội thảo mới đây, TS Nguyễn Văn Kính, nguyên Giám đốc Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam cho biết, đến nay, dịch Covid-19 đã lan tràn ra khắp 223 quốc gia, vùng lãnh thổ trên toàn cầu với hơn 253 triệu người mắc, hơn 5 triệu ca tử vong. Tuy nhiên, đây chỉ là con số báo cáo theo Worldometer, con số thực tế còn cao hơn nhiều. 

3 quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất hiện là Mỹ, Ấn Độ và Brazil. Trong đó, Mỹ là nước có số mắc và tử vong cao nhất thế giới. Hiện nay Mỹ vẫn tiếp tục ghi nhận nhiều ca mắc.  Trong tuần qua nổi bật nhất trên toàn thế giới là tình hình dịch tại Nga với số người nhiễm và số tử vong trong một ngày cao nhất thế giới (với hơn 40.000 ca nhiễm và hơn 1.000 người tử vong/ngày). 

"Không khống chế tốt, đám lửa nhỏ sẽ làm cháy cả cánh rừng"

"Tổ chức Y tế Thế giới đang cảnh báo châu Âu sẽ có một đợt sóng mới. Như vậy, tâm chấn của dịch sẽ quay lại châu Âu. Về nguyên tắc, khi châu Âu bùng nổ thì sau 1-2 tháng dịch sẽ bùng lên tại châu Á, trong đó có Việt Nam. Chúng ta đã trải qua 4 đợt dịch và đều như vậy, châu Âu xuất phát trước và sau đó là chúng ta xuất hiện phía sau", TS Kính nói. 

Theo Bộ Y tế, trong 4 tuần qua, châu Âu đã trải qua mức tăng hơn 55% số ca mới và hiện chiếm 59% tổng số ca nhiễm và 48% tổng số ca tử vong toàn cầu. Một số quốc gia có số ca nhiễm đạt mức kỷ lục trong vài ngày qua. 

Tại Việt Nam, dịch lan tràn rất nhanh trong đợt dịch thứ 4. Đến nay, nước ta đã ghi nhận hơn một triệu ca, hơn 23.000 ca tử vong. "Đây là điều không ai lường trước được với bối cảnh dịch ào qua như cơn đại hồng thủy. Chúng ta bị rất nặng nề tại TPHCM và 19 tỉnh phía Nam", TS Kính nói. 

Theo ông, trong làn sóng thứ 4, dịch tập trung tại 19 tỉnh thành phía Nam và TPHCM. Sau khi TPHCM và các tỉnh này mở cửa đã kéo theo làn sóng người dân về quê. Rất nhiều người đã mang mầm bệnh về và trở thành các điểm lửa ở địa phương. 

"Nếu chúng ta không khống chế tốt thì những điểm lửa này sẽ làm cháy cả cánh rừng lớn. Chúng ta đang phải chuẩn bị cho một chiến lược để ngăn chặn việc bùng phát của dịch trong đợt mới này, trên diện rất rộng, trên toàn quốc 63 tỉnh, thành đều có ca mắc", TS Kính nhận định. 

TS Kính cho rằng trước mắt chúng ta đã khống chế được dịch nhưng thực tế dịch vẫn còn đó. TPHCM vẫn ghi nhận một ngày trên dưới 1.000 ca, vẫn có ca tử vong. Hơn thế nữa tất cả 63 tỉnh thành đều ghi nhận các ca dương tính. 

Dịch có xu hướng tăng trở lại trong những ngày gần đây

Dịch Covid-19 sẽ vẫn diễn biến rất phức tạp, khó lường vì virus luôn luôn đột biến thành chủng mới, thậm chí "thoát" cả vaccine. Song chúng ta không thể đóng cửa mãi được, phải thực hiện chiến lược kép về phòng dịch và phát triển kinh tế. Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128 để ứng phó linh hoạt với dịch hiệu quả. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của sản xuất và sử dụng vaccine để đạt được miễn dịch cộng đồng. Tương đương với 4 cấp độ dịch có các hướng dẫn về các hoạt động để triển khai.

"Thực hiện Nghị quyết 128 của Chính phủ, chúng ta sẽ phân cấp để cách ly có hiệu quả hơn, cách ly ổ dịch (một nhà, một đoạn đường) thay vì cả xã, huyện. Có 3 tiêu chí để thực hiện là tỷ lệ người nhiễm trên 100.000 dân trong một tuần, tỷ lệ bao phủ vaccine và chuẩn bị của cơ sở y tế cho việc tiếp nhận, điều trị các ca bệnh", TS Kính phân tích. 

Theo chuyên gia, nguyên tắc chống dịch ứng dụng trong xây dựng chiến lược vẫn phải là ngăn chặn, phát hiện sớm, tổ chức cách lý hiệu quả, điều trị hiệu quả và kết hợp tạo miễn dịch cộng đồng bằng vaccine. Nhưng điều cần lưu ý là tiêm vaccine có lợi ích là giảm nguy cơ tử vong nhưng không giảm được mắc và lây nhiễm. Quan trọng nhất là phát hiện sớm ca bệnh. Khi dịch vẫn ở cấp độ 1,2,3 thì vẫn nên duy trì điều trị tập trung, thay vì cách ly F0 tại nhà, như thế mới cắt đứt được nguồn lây nhanh nhất.

Bộ Y tế nhận định đến nay, dịch Covid-19 cơ bản đã được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc, tuy nhiên dịch có xu hướng tăng trở lại trong những ngày gần đây do sự gia tăng việc giao lưu và sự chủ quan của một số người dân. Tại một số tỉnh phía Nam mầm bệnh đã có sẵn trong cộng đồng nên khó khăn trong việc khống chế nhanh các ổ dịch. 

Trong một tháng đầu tiên (tháng 10), sau thời gian nới lỏng giãn cách xã hội tại các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam, trung bình hàng ngày ghi nhận 3.000 - 4.000 ca mắc trong ngày. Tuy nhiên, số mắc có xu hướng gia tăng từ đầu tháng 11 đến nay với trung bình 6.000 ca mắc mới trong ngày. Số ca cộng đồng tăng 9% so với đầu tháng 10 và 3 tuần liên tiếp gần đây có xu hướng tăng liên tiếp. Trong đó tuần đầu tháng 11 tăng gấp 2 lần số ca cộng đồng tăng ở 2 tuần trước đó.