Các giả thuyết về tỉ lệ tử vong cao do cúm A/H1N1 tại Mexico

BS đang khám sức khoẻ cho 1 bé trai 5 tuổi ở vùng tâm dịch - Mexico (Ảnh: Washingtonpost)

Một trong những giả thiết đầu tiên đó là sự ô nhiễm, tiếp đó là sự lây truyền trung gian và chăm sóc y tế kém. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn chưa thể biết tại sao lại có nhiều người Mêxicô tử vong đến vậy, dù nó có thể là do ngày càng nhiều người bị nhiễm vi rút này.

Ở Mexico, vi rút này đã giết chết hơn 150 người và làm hơn 2.400 người mắc bệnh. Những thông báo gần đây cho thấy số người nhập viện và tử vong do cúm lợn đã có vẻ qua “đỉnh” và đang giảm dần nhưng chưa ai dám khẳng định là dịch đang lui bởi việc đưa ra con số chính xác là rất khó khi nhiều người nhiễm vi rút nhưng không có biểu hiện gì.

Thêm một nước nữa có tử vong do cúm lợn là Mỹ và đó là một đứa trẻ từ Mexico tới bang Texas cùng gia đình. Giả thuyết hàng đầu là bản thân vi rút này không khác mấy so với vi rút ở Mexico nhưng bùng phát vì nguyên nhân nào đó, lây truyền cho khắp toàn cầu. Càng nhiều người nhiễm thì sẽ càng nhiều trường hợp tử vong.

Các nhà khoa học Mỹ nhận thấy vi rút cúm A/H1N1 ở Mexico không khác vi rút cúm A tìm thấy ở bệnh nhân sống tại Mỹ. TT Kiểm soát dịch bệnh Hoa Kỳ đã cử các nhà nghiên cứu bệnh dịch và chuyển 1 phòng thí nghiệm tới Mexico vào cuối tuần qua để tìm hiểu về chủng vi rút mới này. Dưới đây là các giả thuyết giải thích về tỉ lệ tử vong cao do cúm A/H1N1 ở Mexico:

- Sự lây truyền trung gian dẫn tới sự kết hợp phức tạp các chủng cúm. Nguy hiểm thường gặp nhất khi mắc cúm là bệnh nhân có thể cùng bị viêm phổi hay nhiễm các vi khuẩn khác... dẫn tới tử vong. Nhưng xét nghiệm 33 bệnh nhân bị cúm A/H1N1 tại Mexico cho thấy những trường hợp tử vong đều không do các nguyên nhân trên và không rõ lý do.

- Chăm sóc y tế kém. Các cuộc điều tra của TT Kiểm soát dịch bệnh Mỹ cho thấy các bác sĩ Mexico rất giỏi, trang thiết bị đầy đủ, chất lượng dịch vụ bệnh viện rất cao.

- Một loại thuốc nào đó làm cho tình trạng tồi tệ hơn. Điều tra của TT Kiểm soát dịch bệnh tìm hiểu xem liệu có phải những bệnh nhân nhiễm cúm lợn đã tự uống các loại  thuốc không kê đơn hay dùng các bài thuốc dân gian, khiến cho tình trạng bệnh nặng hơn. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy điều đó.

- Sống ở vùng cao hay ô nhiễm không khí. Thủ đô Mexico có vị trí cao hơn so với mặt biển và "nổi tiếng" với sự ô nhiễm đã đến mức báo động và đây có thể là những yếu tố làm cho bệnh tình những người nhiễm vi rút cúm A/H1N1 trở nên nặng nề hơn. Nhưng theo báo cáo, vẫn có những trường hợp nhiễm bệnh sống ở những nơi có không khí trong lành hơn.

CDC vẫn đang tiếp tục điều tra xem cúm lợn bắt đầu ở Mexico từ khi nào. Một số nhà khoa học nghi ngờ rằng liệu đã từng có ai đó bị bệnh vì vi rút này từ cách đây vài tháng nhưng không được phát hiện vì test cúm lợn không được đưa vào chẩn đoán cho bệnh nhân.

Nhưng các nhà khoa học của TT Kiểm soát dịch bệnh Mỹ nói rằng “Cúm không xuất hiện ở Mexico trước tháng 3. Việc phân tích hàng trăm mẫu bệnh phẩm từ Mexico trong suốt giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 3 cho thấy không có dấu vết của cúm A/H1N1”.

Ngoài ra, người ta cũng đang đặt câu hỏi về nơi khởi phát bệnh - một trong những nguyên tắc điều tra dịch tễ học có từ giữa thế kỷ 19. Nhưng thật khó để trả lời vì cúm lây từ người sang người. Hơn thế, việc biết chính xác nơi phát dịch cũng không có nhiều ý nghĩa.