Bộ ba dưỡng chất quan trọng với sự phát triển của não bộ

Bên lề hội thảo khoa học “Dinh dưỡng khoa học giúp phát triển trí tuệ, tăng cường sức đề kháng và tiêu hóa tốt - bé khỏe mạnh hơn và học hỏi tốt hơn” tổ chức tại thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 20 tháng 5, phóng viên đã có buổi trao đổi với Tiến sĩ Matthew J Kuchan, nhà khoa học nghiên cứu cấp cao, Trưởng bộ phận Nền tảng nhận thức toàn cầu tại Abbott và Trung tâm Nghiên cứu Dinh dưỡng, Học hỏi và Trí nhớ, về những phát hiện mới này.

Thưa tiến sĩ, sự phát triển não bộ và nhận thức của trẻ diễn ra như thế nào trong suốt thời thơ ấu?

Trong giai đoạn từ sơ sinh đến năm 3 tuổi, trẻ có sự phát triển về trí tuệ và thể chất nhanh nhất, não bộ có kích thước tăng gấp 2 lần và trọng lượng cơ thể tăng lên gấp 4. Khi trẻ được 3 tuổi, não của trẻ đã bằng khoảng 80% kích thước não người trưởng thành.

Một trong những điều quan trọng nhất trong sự phát triển não bộ ở giai đoạn đầu đời này là các tế bào não bắt đầu kéo dài ra và liên kết với nhau. Quá trình này diễn ra mạnh mẽ nhất từ khoảng tháng thứ 8 đến năm 2 tuổi. Những kết nối này tạo nên các chức năng não bộ và khả năng học hỏi của trẻ, đặt nền móng cho trí tuệ trong tương lai của trẻ.

Vậy trong giai đoạn này, dinh dưỡng có ảnh hưởng như thế nào?

Sự phát triển não bộ và nhận thức có liên quan tới nhiều yếu tố, trong đó có dinh dưỡng và các yếu tố từ môi trường xung quanh. Dinh dưỡng đầy đủ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh cả về thể chất và trí não, khả năng nhận thức và học hỏi.

Nếu chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ không đầy đủ có thể làm cản trở sự phát triển của các kết nối quan trọng của não bộ, ảnh hưởng đến sự phát triển trí tuệ và nhận thức của trẻ.

Cần lưu ý những chất dinh dưỡng nào để đảm bảo sự phát triển não bộ của trẻ, thưa ông?

Chất dinh dưỡng phổ biến nhất cho sự phát triển não bộ mà mọi người có thể đã biết đến chính là DHA. Nhưng còn có rất nhiều chất dinh dưỡng khác cũng cần thiết cho sự tăng trưởng não bộ nhanh chóng ở trẻ, bao gồm các chất dinh dưỡng đa lượng (protein và chất béo), các khoáng chất (như sắt, kẽm, i-ốt, ma-giê) và các vitamin (A, B, D) cũng như các chất AA, choline, taurine, lutein và vitamin E.

Đặc biệt, vai trò của lutein và vitamin E đối với sự phát triển não bộ ngày càng được công nhận. Vitamin E tự nhiên được tìm thấy trong các phần của não bộ có liên quan đến sự phát triển thị giác, trí nhớ và ngôn ngữ.

Các nghiên cứu cũng cho thấy lutein có vai trò quan trọng trong sự phát triển và duy trì chức năng não bộ, như tăng cường khả năng học tập và trí nhớ. Gần đây, chúng tôi đã khám phá ra rằng sự kết hợp của lutein, vitamin E tự nhiên và DHA giúp tế bào thầnh kinh phát triển tốt hơn DHA riêng lẻ.

Ông có thể nói rõ hơn về sự tác động của ba dưỡng chất này với hệ thần kinh não bộ?

Một nghiên cứu trong phòng thí nghiệm của chúng tôi đã chỉ ra, so với DHA riêng lẻ, ba dưỡng chất lutein, vitamin E tự nhiên và DHA kết hợp lại làm sản sinh nhiều hơn đến 81% kết nối trong các tế bào thần kinh, đồng thời cung cấp nhiều dưỡng chất cho sự phát triển nhanh hơn của các kết nối. Lutein và vitamin E tự nhiên cũng giúp bảo vệ màng tế bào và các axit béo omega-3 như DHA khỏi bị ôxy hóa.

Vì sao phải là vitamin E tự nhiên thưa bác sĩ?

Không phải tất cả các dạng vitamin E đều giống nhau, mỗi loại có tiềm năng và tính hoạt động sinh học khác nhau, được cơ thể hấp thu khác nhau. Vitamin E tự nhiên hay còn gọi là RRR-trocopherol có tính hoạt động sinh học cao hơn các dạng tổng hợp.

Nghiên cứu chúng tôi đã thực hiện tại Trung tâm Nghiên cứu Dinh dưỡng, Học hỏi và Trí nhớ được công bố gần đây cho thấy não trẻ sơ sinh có sự phân biệt giữa vitamin E tổng hợp và vitamin E tự nhiên để hấp thu loại tự nhiên, tức là RRR-α-Tocopherol.

Vitamin E tự nhiên hay tổng hợp nói chung đều an toàn cho con bạn tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích. Tuy nhiên, theo những gì chúng tôi quan sát được thì não bộ trẻ sơ sinh ưu tiên hấp thụ vitamin E tự nhiên hơn.

Hội thảo khoa học “Dinh dưỡng khoa học giúp phát triển trí tuệ, tăng cường sức đề kháng và tiêu hóa tốt - bé khỏe mạnh hơn và học hỏi tốt hơn” do Hội Nhi khoa Việt Nam và Abbott phối hợp tổ chức nhằm cung cấp cho các chuyên gia chăm sóc sức khỏe trong nước những kiến thức khoa học và các kết quả nghiên cứu cập nhật. Nghiên cứu mới đây của Tiến sĩ Kuchan tập trung vào sự khác biệt giữa vitamin E tự nhiên và vitamin E tổng hợp đối với sự phát triển não bộ được tiến hành năm 2016.

Minh Huyền