3 phương pháp phát hiện sớm ung thư đại trực tràng

Theo dữ liệu GLOBOCAN 2018, ung thư đại trực tràng là bệnh ung thư gây tử vong phổ biến thứ 3 và được chẩn đoán phổ biến thứ 4 trên thế giới. Gần 2 triệu trường hợp mắc mới và khoảng 1 triệu ca tử vong được thống kê vào năm 2018.

Tiến sĩ Nguyễn Tiến Quang, Phó giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội) cho biết tỷ lệ mắc bệnh đang gia tăng đều đặn trên toàn thế giới hàng năm, đặc biệt là ở các nước đang phát triển đang dần thích nghi với cách sống của người phương Tây. 

“Béo phì, lối sống ít vận động, tiêu thụ thịt đỏ, rượu và thuốc lá được coi là những yếu tố thúc đẩy sự phát triển của ung thư đại trực tràng”, tiến sĩ Quang nói. 

Những tiến bộ gần đây trong sàng lọc phát hiện sớm và các lựa chọn điều trị đã làm giảm tỷ lệ tử vong của bệnh ở các quốc gia phát triển ngay cả khi đối mặt với tỷ lệ mắc ngày càng gia tăng. 

Theo tiến sĩ Quang, người dân có thể giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng bằng cách giảm tiêu thụ thịt đỏ, rượu và thuốc lá, tăng mức tiêu thụ chất xơ, thực phẩm lành mạnh và một số vitamin, khoáng chất. 

Các phương pháp sàng lọc ung thư đại trực tràng

Tìm máu ẩn trong phân (FOB Test)

Theo TS Quang ưu điểm của phương pháp này là không cần làm sạch đại tràng, mẫu xét nghiệm có thể lấy tại nhà, giá thành thấp so với các loại test sàng lọc khác. Tuy nhiên, nó lại thất bại trong việc xác định polyp và một vài loại ung thư, dương tính giả, các quy trình bổ sung như nội soi đại tràng cần thiết nếu FOBT bất thường

Người dân từ 50 tuổi trở lên cần làm xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân mỗi năm 1 lần. Những người có nguy cơ cao như tiền sử bản thân hoặc gia đình bị u tuyến, các hội chứng đa polyp hoặc ung thư đại trực tràng, các bệnh viêm ruột… cần được làm xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân cùng các biện pháp khác ở độ tuổi sớm hơn. 

Nội soi trực tràng

Thầy thuốc dùng ống soi mềm có đầu soi để quan được toàn bộ đại tràng. Soi toàn bộ đại tràng cũng nên bắt đầu ở độ tuổi 50, cùng với làm xét nghiệm tìm máu ẩn trong phân. 

Ưu điểm là có thể giúp bác sĩ thấy được toàn bộ đại tràng và trực tràng, sinh thiết và cắt polyp hoặc các mô bất thường khác trong quá trình nội soi nếu cần thiết.

Nhược điểm là không thể quan sát được các polyp, tổn thương không polyp, ung thư kích thước nhỏ, phải làm sạch đại tràng trước khi soi, giảm đau, biến chứng như chảy máu và thủng/rách thành đại tràng

Chụp khung đại tràng đối quang kép

Chụp đại tràng đối quang kép là kỹ thuật sử dụng đồng thời khí và barit treo để kiểm tra bề mặt niêm mạc đại tràng. Phương pháp này nhằm phát hiện sớm một số bệnh ở đại tràng như viêm đại tràng, ung thư đại tràng, polyp…

Ưu điểm là có thể phát hiện chính xác khối u đại tràng dưới 2 cm. 

Để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, người dân cần tăng cường vận động thể chất, hạn chế ăn mỡ, thịt động vật, giảm phần calo, xì dầu, thịt xông khói, tăng cường ăn các chất xơ và hoa quả tươi hằng ngày, tránh để những chất gây đột biến gene nhiễm trong thức ăn như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, thuốc tăng trọng, hạn chế lạm dụng rượu bia và các chất lên. men khác. 

Nam Phương