Trách nhiệm của cựu Thứ trưởng Bộ Tài chính trong vụ Việt Á ra sao?

Trong kết luận điều tra vụ sai phạm mua sắm kit test của Công ty Việt Á, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã xem xét trách nhiệm của ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn (nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính) và ông Nguyễn Anh Tuấn (nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá).

Theo đó, ông Nguyễn Anh Tuấn được Bộ Tài chính phân công chủ trì hiệp thương giá giữa Bộ Y tế và Công ty Việt Á, thực hiện trong điều kiện khẩn cấp theo yêu cầu về phòng, chống dịch của Thủ tướng.

Khi hiệp thương, hồ sơ của Bộ Y tế còn thiếu Bảng chi tiết yếu tố hình thành giá; Công ty Việt Á thiếu các căn cứ tính giá theo quy định; đồng thời đại diện Bộ Y tế quyết định giá hiệp thương 470.000/test không có căn cứ.

Ông Nguyễn Anh Tuấn đã báo cáo và được ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn chỉ đạo ký Thông báo số 266 ngày 27/3/2020, nêu giá hiệp thương 470.000 đồng/test là "tạm tính để thực hiện giao hàng và tạm thanh toán", không có trong quy định của Luật giá.

Theo kết luận điều tra, việc ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn chỉ đạo và ông Nguyễn Anh Tuấn đưa nội dung giá "tạm tính" là nhằm bảo vệ ngân sách Nhà nước không bị thiệt hại, thất thoát, lãng phí.

Hiệp thương xong, ông Nguyễn Anh Tuấn đã tham mưu để vị Thứ trưởng ký văn bản đề nghị Bộ Y tế sớm thực hiện kiểm tra giá hiệp thương, xác định giá chính thức đế làm căn cứ thanh toán nhưng Bộ Y tế không thực hiện.

Sau đó, ông Nguyễn Anh Tuấn tiếp tục tham mưu để ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn ký văn bản của Bộ Tài chính báo cáo và kiến nghị để Thủ tướng chỉ đạo Bộ Y tế kiểm tra giá hiệp thương.

Lúc này, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá được Bộ Tài chính phân công làm Phó trưởng Đoàn kiểm tra giá. Trưởng đoàn là ông Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Kế hoạch tài chính, Bộ Y tế).

Khi đó, ông Liên chỉ đạo ông Tuấn và các thành viên Đoàn kiểm tra thuộc Bộ Tài chính kiểm tra chi phí nhân công trực tiếp và chi phí sản xuất chung. 

Quá trình kiểm tra, nhóm này xác định một số khoản chi phí chung không có hóa đơn chứng từ; chi phí nhân công giảm do tính cả chi phí nhân công bộ phận khác vào bộ phận sản xuất sinh phẩm.

Vì vậy, họ đề nghị ông Liên chỉ đạo phải kiểm tra chi phí nguyên vật liệu trực tiếp của Bộ Y tế, nhằm xác định rõ tính phù hợp của nguyên liệu sản xuất sinh phẩm, làm cơ sở rà soát chi phí nhân công và chi phí sản xuất chung.

Đồng thời, sau khi cùng Đoàn kiểm tra Bộ Y tế thực hiện việc kiểm tra giá tại Công ty Việt Á, ông Nguyễn Anh Tuấn đã báo cáo lãnh đạo Bộ Tài chính về kết quả kiểm tra.

Theo kết luận điều tra, việc Đoàn kiểm tra giá hiệp thương chưa có kết luận về giá hiệp thương, nguyên nhân chính là chưa có kết quả kiểm tra về nguyên vật liệu chính phục vụ sản xuất test xét nghiệm bị thay đổi.

"Trách nhiệm thuộc về Nguyễn Nam Liên, Trưởng Đoàn kiểm tra giá hiệp thương", kết luận nêu.

Theo kết luận điều tra, ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn và ông Nguyễn Anh Tuấn có trách nhiệm trong việc ban hành Thông báo nêu giá hiệp thương 470.000 đồng/test xét nghiệm là "tạm tính", không có trong quy định của Luật giá, nhưng mục đích sử dụng để "tạm thanh toán", không sử dụng làm căn cứ quyết toán. 

Tuy nhiên, cơ quan điều tra xác định 2 ông không có động cơ vụ lợi hoặc động cơ cá nhân khác; không thấy có sự thông đồng, thỏa thuận để làm lợi cho Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á; không được hưởng lợi.

Ngoài ra, quá trình điều tra vụ án, cả 2 chủ động khai báo, tích cực hợp tác làm rõ bản chất tội phạm và người phạm tội.

"Vì vậy, không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Đỗ Hoàng Anh Tuấn và ông Nguyễn Anh Tuấn", kết luận điều tra nêu.