Được giải án oan giết vợ sau 4 thập kỷ, khi đã là người thiên cổ

Từ đây, án oan “giết vợ” đeo bám người đàn ông nghèo suốt hơn 4 thập kỷ qua mới được minh oan. Nhưng thật sự đau lòng khi người được minh oan đã trở thành người "thiên cổ".

Ngày định mệnh mang án oan giết vợ...

Theo tài liệu, tháng 11/1977, khi đó ông Mưu Quý Sường đang là Phó chủ nhiệm HTX Nội Thành (xã Trù Hựu), buổi chiều khi đi làm về đến nhà, không thấy vợ là bà Hoàng Thị Múi đâu nên ông Sường đi tìm kiếm khắp nơi thì phát hiện vợ tử vong gần ngay nhà chưa rõ nguyên nhân. Ngay sau đó, ông Sường cùng gia đình mang vợ về nhà lo hậu sự.

Nhưng khi ông cùng người thân đang chuẩn bị làm đám tang cho bà Múi thì bất ngờ công an ập đến, đọc lệnh bắt ông vì nghi là thủ phạm sát hại bà Múi, mang xác xuống suối gần nhà dựng hiện trường giả. Sau đó, ông Sường bị giam giữ tại trại giam Kế suốt 7 năm 4 tháng nhưng cơ quan công an không ra kết luận điều tra và không có một phiên tòa nào diễn ra.

Trong thời gian ở tù, ông Sường được phân làm buồng trưởng buồng F3 và buồng giam này xảy ra vụ phạm nhân đánh nhau, ông bị khởi tố, phạt 4 năm tù giam nữa. Thời điểm ông bị bắt giam, con gái lớn của ông mới lên 5 tuổi, con trai bé mới 6 tháng tuổi. Tháng 4/1988, ông Sường được thả ra sau 11 năm 4 tháng tù giam, không nhà cửa, không con cái, bị kỳ thị vì cái án giết vợ.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, Bà Vi Thị Cú (vợ hai ông Sường) cho biết, bà gặp ông Sường năm 1988, khi ông vừa ra tù về, tay trắng và đơn độc vì nhà cửa, đất đai đã mất sạch trong quá trình 11 năm 4 tháng tù giam. Ngay cả hai con nhỏ của ông, người thân cũng đưa sang Trung Quốc nuôi như để né tránh người cha tù tội, mà lại là tội giết vợ, mẹ của hai con mình.

"Khi đó, tôi đang góa bụa vì chồng mất sớm, để lại 4 đứa con thơ dại. Ông Sường hay đến quán nước của tôi ngồi chơi. Ông tâm sự, khóc vì tủi nhục, cô đơn, tay trắng, mất tất cả, gia đình tan nát. Tôi thương cảm hoàn cảnh của ông, ông cũng cảm thương tôi còn trẻ mà góa bụa nuôi 4 con dại, nên cả hai mảnh đời khốn khó quyết nương tựa vào nhau để sống, để nuôi 4 đứa trẻ”, bà Cú kể.

Quyết định của bà Cú vấp phải sự phản đối dữ dội của gia đình bà và nhà nội của 4 đứa trẻ, ai cũng lo ông Sường đã có tiếng mưu hại vợ. Nhưng từ ngày đó, bà Cú đã luôn tin tưởng ông Sường là người bị hàm oan, nên vẫn quyết tâm đến với nhau.

Năm 1989, ông bà sinh con trai đầu là Mưu Văn Lợi, năm 1990, thì sinh thêm con gái là Mưu Thị Thìn. Cùng với 4 con riêng của bà Cú, họ có 6 đứa trẻ. Ông Sường vất vả đủ nghề để nuôi đàn con, cuộc sống vô vàn cực nhọc, nhưng ông vẫn đau đáu ý định minh oan cho mình. Ít năm sau, khi người bác bên chồng cũ bà Cú nhận đỡ đầu 4 đứa con riêng của bà sang Anh sinh sống, ông bà chỉ còn lo cho hai đứa con chung, cuộc sống đỡ vất vả hơn, ông bắt đầu thực hiện hành trình kêu oan của mình.

Đoạn trường gian nan kêu oan hơn 4 thập kỷ

Hành trình kêu oan ròng rã gian nan hơn 4 thập kỷ nên bà Cú không nhớ nổi, đã bao lần ông Sường viết đơn kêu oan gửi đi những đâu. Chỉ nhớ, năm 2008, vợ chồng bà gặp được một người làm ở VKSND huyện Lục Ngạn và được hướng dẫn làm đơn kêu oan, gửi VKSND tỉnh Bắc Giang .

Nhà nghèo, kinh tế khó khăn, vay mượn khắp nơi, gom góp được đồng nào ông lại đón xe đi gửi đơn kêu oan. Đơn gửi đi mãi mà chẳng thấy hồi âm, tưởng chừng ông ngã quị, thân hình tiều tụy, trăn trở, nhiều đêm trằn trọc không ngủ, ông khóc, nói nếu không giải được hàm oan này, đến chết ông cũng không nhắm được mắt, các con lớn lên vẫn mang tiếng với người đời”, bà Cú nhớ lại.

Tháng 8/2008, vợ chồng bà nhận được văn bản trả lời của Công an tỉnh Bắc Giang, cho rằng theo quy định, vụ việc của ông Sường đã hết thời hiệu để xem xét yêu cầu giải quyết bồi thường.

Với bản lĩnh, ý chí người lính cụ Hồ, niềm tin vào công lý, không nản chí, ông Sường tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan tố tụng. Tháng 11/2008, VKSND tỉnh Bắc Giang lại có văn bản trả lời cho rằng, năm 1977, ông Sường bị Công an tỉnh Hà Bắc (nay là Bắc Giang) bắt giam oan sai vì tình nghi giết vợ là có cơ sở vì kết thúc điều tra mà cơ quan điều tra không có đủ căn cứ để kết luận ông phạm tội giết người. Tuy nhiên, Viện KSND tỉnh Bắc Giang cũng khẳng định việc bồi thường cho ông đã hết thời hiệu xem xét.

Nhận được văn bản trả lời của các cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang vợ chồng ông Sường như bị dội gáo nước lạnh, một tia hy vọng không còn, ánh sáng cuối đường hầm ngày càng chìm trong bóng tối.

Hành trình ròng rã kêu oan gần 4 thập kỷ chưa có tia hy vọng nào thì năm 2013, ông Sường qua đời vì căn bệnh ung thư, với lời dặn vợ con tiếp tục kêu oan cho ông.

Khoảng tháng 9/2016, gia đình bà Cú thấy báo, đài đưa tin ông Trần Văn Thêm, 81 tuổi, ở Bắc Ninh, được minh oan sau 40 năm. Tia hy vọng, niềm tin vào công lý lại lóe sáng, ngay lập tức, bà Cú cùng con trai Mưu Văn Lợi tìm đến nhà ông Thêm hỏi han về việc minh oan của cụ Thêm. Được gia đình cụ Thêm cho số điện thoại của ông Nguyễn Văn Hòa, Phó giám đốc Công ty Luật Hòa Lợi, người đại diện pháp lý của ông Thêm để nhờ kêu oan giúp.

Sau khi được gia đình bà Cú nhờ kêu oan, Nguyễn Văn Hòa, Phó giám đốc Công ty Luật Hòa Lợi đã đồng hành cùng gia đình làm đơn từ tiếp tục gửi tới các cơ quan tố tụng tại tỉnh Bắc Giang và Trung ương.

Sau nhiều năm chờ đợi, công lý đã được thực thi, nỗi oan giết vợ hơn 4 thập kỷ đã được minh oan. Ngày 3/1/2018, Công an tỉnh Bắc Giang đã trao quyết định đình chỉ điều tra vụ án hình sự Giết người xảy ra ngày 2/1/1977, tại thôn Gốc Vối, xã Trù Hựu, huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang; quyết định đình chỉ điều tra bị can đối với bị can Mưu Quý Sường cho thân nhân ông Sường.

Chiều ngày 29/1, tại trụ sở UBND xã Trù Hựu, huyện Lục Ngạn, Công an tỉnh Bắc Giang tổ chức công khai xin lỗi ông Mưu Văn Lợi (là người thân, đại diện hợp pháp của ông Mưu Quý Sường, SN 1944, trú tại thôn Gốc Vối, xã Trù Hựu, huyện Lục Ngạn) bị khởi tố, bắt tạm giam về tội giết người ngày 2/11/1977.

Dân trí tiếp tục thông tin diễn biến vụ việc

Bá Đoàn