Nguyên lãnh đạo ngân hàng Việt Nga lãnh án

Ngày 26/5, TAND TPHCM xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Trần Hoàng (sinh năm 1961, nguyên phó giám đốc Ngân hàng liên doanh Việt Nga chi nhánh TPHCM - VRB) 12 năm tù, Lê Vũ Trường Sanh (sinh năm 1973, nguyên Phó phòng quan hệ khách hàng VRB) 9 năm tù, Trần Đình Diệu (nguyên cán bộ phòng quan hệ khách hàng) 10 năm tù, và Phạm Bá Chánh (sinh năm 1974, nguyên phó trưởng phòng quan hệ khách hàng) 8 năm tù về tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.

Liên quan đến vụ án, HĐXX tuyên phạt bị cáo Lê Nông (sinh năm 1969, nguyên giám đốc VRB) 3 năm tù treo về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Vụ án kéo dài 10 năm

Theo cáo trạng, vợ chồng Phạm Thị Ái Loan và Hồ Minh Hậu thành lập công ty Minh Chí và công ty An Phúc, kinh doanh cà phê, nông sản và nhiều lần vay tiền của VRB. Khoảng tháng 7/2009, Trần Hoàng ký hợp đồng cho công ty Minh Chí vay 130 tỷ đồng, thế chấp bằng nhiều bất động sản.

Tuy nhiên, chỉ một số tài sản (trị giá hơn 32 tỷ đồng) được thế chấp đúng quy định. Riêng 3 bất động sản khác ở quận 2 (có giá trị khoảng 57 tỷ đồng) không được xem là tài sản thế chấp cho khoản vay này do chưa đăng ký giao dịch bảo đảm, gây thiệt hại cho VRB số tiền hơn 86 tỷ đồng.

Ngoài ra, từ năm 2008 đến tháng 7/2009, VRB đã ký tổng cộng 33 hợp đồng giải ngân cho Công ty An Phúc hơn 477 tỷ đồng, tài sản thế chấp là khu nhà kho gồm hơn 28.000 m2 đất và hơn 16.000 m2 xưởng tại Bình Dương và lô hàng hơn 4.000 tấn cà phê.

Viện KSND Tối cao cho rằng những tài sản này đã được thế chấp cho ngân hàng khác hoặc không đủ thế chấp cho VRB vì hư hỏng. Ngân hàng này sau đó đã dừng việc cho vay để thu hồi nợ nhưng vẫn gây thiệt hại gần 35 tỷ đồng.

Hồ Minh Hậu và Phạm Thị Ái Loan đã bị khởi tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và lạm dụng tín chiếm đoạt tài sản nhưng trong quá trình điều tra vụ án chưa bắt được bị can nên cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã quyết định tách vụ án và tạm đình chỉ đối với Hậu và Loan, lúc nào bắt được sẽ xử lý sau.

Hành vi của ông Hoàng và đồng phạm được Viện KSND Tối cao xác định gây thiệt hại cho VRB tổng cộng hơn 120 tỷ đồng (từ hai khoản vay của hai công ty) và các bị cáo phải chịu trách nhiệm liên đới về thiệt hại này.

Vụ án được khởi tố năm 2010. Từ khi thụ lý giải quyết, TAND TPHCM đã 3 lần đổi thẩm phán, 6 lần trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung. Các cơ quan tố tụng nhiều lần trả hồ sơ để giám định lại các tài sản thế chấp có hay không đảm bảo đúng pháp luật và xác định thiệt hại vụ án.

Năm 2016, Bộ Công an và Viện KSND Tối cao ra quyết định đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án và 5 bị can với lý do các tài sản bảo đảm là 3 bất động sản tại quận 2 có giá trị lớn hơn số nợ - không có thiệt hại xảy ra. Tuy nhiên, đầu năm 2018, cơ quan tố tụng phục hồi điều tra vì cho rằng các tài sản trên không có giá trị thế chấp, nên không được kê biên giải quyết trong vụ án.

Liên tục kêu oan

Hồi tháng 4 và tháng 8/2019, HĐXX do thẩm phán Huỳnh Văn Trực làm chủ tọa (thẩm phán thứ 3 thụ lý vụ án) quyết định đưa vụ án ra xét xử nhưng lại trả hồ sơ để điều tra bổ sung xác định rõ mức thiệt hại các bị cáo gây ra.

Tuy nhiên, Viện KSND Tối cao sau đó vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố đối với bị cáo Hoàng và đồng phạm.

Tại tòa, tất cả bị cáo đều kêu oan, cho rằng không gây thiệt hại. Bởi VRB vẫn giữ giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đối với 3 bất động sản ở quận 2 (tài sản đảm bảo) trong giao dịch này. Giá trị của các bất động sản được cho là rất lớn - trên 300 tỷ đồng, dư để trả nợ cho VRB và các chủ nợ khác.

Trả lời thẩm vấn, Trần Hoàng, Lê Vũ Trường Sanh và 2 bị cáo còn lại thừa nhận hành vi phê duyệt hồ sơ có thiếu sót, chưa hoàn tất thủ tục giao dịch bảo đảm. Nhưng họ không đồng tình với kết luận của Viện Kiểm sát về thiệt hại xảy ra vì VRB vẫn giữ giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đối với 3 bất động sản ở quận 2. Các tài sản này nhận thế chấp đúng quy định và có giá trị gấp nhiều lần so với khoản nợ vay của hai công ty.

Theo đó, các bị cáo đề nghị các cơ quan tố tụng xử lý những tài sản trên, nhằm đảm bảo quyền lợi của người bị hại (VRB) và trách nhiệm của các bị cáo.

Sau khi nghị án, HĐXX nhận định hành vi của các bị cáo đã phạm vào tội vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng. Sau khi xem xét cân nhắc các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX đã tuyên phạt các bị cáo mức án trên.

Xuân Duy