Hai cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam lĩnh án

Chiều 23/8, TAND TPHCM tuyên phạt bị cáo Trần Kỳ Hình (nguyên Cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam từ tháng 1/2014 đến tháng 7/2021) 19 năm tù về tội Nhận hối lộ và 6 năm Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ; tổng hợp ông Hình phải chấp hành là 25 năm tù.

Bị cáo Đặng Việt Hà, người kế nhiệm sau khi ông Hình về hưu, bị phạt 19 năm về tội Nhận hối lộ. 252 bị cáo còn lại trong vụ án bị phạt mức án từ 1 năm tù treo đến 30 năm tù giam.

Trước đó, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát, tổ công tác của Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TPHCM, phát hiện 2 ô tô có dấu hiệu cơi nới thành thùng trái với quy chuẩn nên tiến hành dừng phương tiện để kiểm tra.

Kết quả kiểm tra xác định kích thước thành, thùng xe trùng khớp với giấy chứng nhận kiểm định, nhưng lại sai lệch so với thông số kỹ thuật của xe trên cơ sở dữ liệu của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Vụ việc sau đó được chuyển cơ quan điều tra để xác minh.

Từ dấu hiệu tội phạm này, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM đã tiến hành điều tra, xác định hành vi phạm tội có tổ chức xuyên suốt từ Cục Đăng kiểm Việt Nam đến các trung tâm đăng kiểm phương tiện cơ giới, chi cục đăng kiểm phương tiện thủy nội địa tại TPHCM và các địa phương trên cả nước.

Qua quá trình điều tra, cơ quan tố tụng đã khởi tố, điều tra và truy tố tổng cộng 254 bị can về 11 tội danh. Trong đó, hai bị cáo Trần Kỳ Hình và Đặng Việt Hà là hai cựu cục trưởng phải chịu trách nhiệm cao nhất vì đã không thực hiện đúng chức trách, nhiệm vụ được giao.

Kết quả thẩm vấn công khai và hồ sơ xác định, trong thời gian giữ chức Cục trưởng Đăng kiểm Việt Nam, ông Đặng Việt Hà đã buông lỏng quản lý, thiếu kiểm tra giám sát để các phòng trực thuộc Cục Đăng kiểm, trung tâm đăng kiểm và chi cục đăng kiểm trên cả nước xảy ra sai phạm, tiêu cực có hệ thống suốt thời gian dài.

Khi bị phát hiện, ông Hà không chấn chỉnh, xử lý mà vì vụ lợi cá nhân tiếp tục đưa ra các chủ trương, chỉ đạo cán bộ Phòng Kiểm định xe cơ giới và các trung tâm đăng kiểm nhận hối lộ. Số tiền này sẽ được chia mức hưởng lợi theo nguyên tắc phải đảm bảo lợi ích của ông Hà là cao nhất.

HĐXX xác định bị cáo Hà phải chịu trách nhiệm hình sự về tổng số tiền nhận hối lộ là hơn 40 tỷ đồng và hưởng lợi hơn 8 tỷ đồng.

Đối với ông Trần Kỳ Hình (người tiền nhiệm của ông Hà), HĐXX xác định có các hành vi sai phạm tương tự, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, vì động cơ vụ lợi đã nhận tiền hối lộ tổng cộng hơn 7,5 tỷ đồng của doanh nghiệp, các đơn vị đăng kiểm, bỏ qua sai phạm trong việc cấp phép đủ điều kiện hoạt động trung tâm đăng kiểm, sai phạm trong quá trình kiểm định phương tiện.

Ngoài ra, bị cáo Hình còn lợi dụng chức vụ quyền hạn vị trí công tác làm trái quy định, duyệt cấp đủ năng lực cho các cơ sở không đủ điều kiện, tạo điều kiện cho cơ sở đóng tàu hoạt động trái pháp luật, làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của các chi cục đăng kiểm và Cục Đăng kiểm Việt Nam.

Ông Hình và ông Hà bị áp dụng tình tiết tăng nặng là phạm tội 2 lần trở lên. Bên cạnh đó, 2 cựu Cục trưởng Cục Đăng kiểm được HĐXX ghi nhận cho hàng loạt tình tiết giảm nhẹ, như thành khẩn khai báo, gia đình có công với cách mạng, quá trình công tác có nhiều đóng góp.

Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm đến hoạt động đăng kiểm xe cơ giới và phương tiện thủy nội địa.

"Vụ án tham nhũng phạm vi rộng trong cả nước, có tính hệ thống từ Cục đến phòng, ban đăng kiểm, trung tâm tư nhân, đội ngũ cán bộ thoái hóa, biến chất, mất lòng tin của nhân dân đến ngành đăng kiểm", HĐXX nhận định.

Theo HĐXX, hành vi của các bị cáo gây ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng của những người tham gia giao thông, vì động cơ vụ lợi nhận hối lộ, bỏ qua sai phạm của phương tiện giao thông, đây là nguyên nhân gián tiếp gây ra tai nạn giao thông, gây hậu quả nghiêm trọng. 

Tòa cũng xác định trong vụ án này các bị cáo là những người được đào tạo về đăng kiểm, có đầy đủ năng lực hành vi nhưng đã phạm tội với lỗi cố ý, thể hiện sự xem thường pháp luật, vì vậy cần xử lý nghiêm.

Bên cạnh đó, HĐXX cho rằng, trong vụ án có đồng phạm nên cần phân hóa vai trò của từng bị cáo để có mức án tương xứng. Tòa ghi nhận cho các bị cáo nhiều tình tiết như thành khẩn khai báo, nhân thân tốt, gia đình có công với cách mạng.

Tại tòa, một số bị cáo và luật sư đề nghị xem xét lại tội danh và số tiền hưởng lợi. Về nội dung này, HĐXX cho rằng các bị cáo không đưa ra được chứng cứ, tài liệu để chứng mình cho lời khai nên không có căn cứ chấp thuận.

HĐXX xét xử xác định có nhiều bị cáo phạm tội với vai trò hạn chế, có nơi cư trú rõ ràng, có nhân thân tốt nên không cần thiết cách ly ra khỏi xã hội.