Xe bán tải điện F-150 Lightning ế ẩm, Ford cân nhắc dừng bán

Ford ra mắt F-150 Lightning trong bối cảnh thị trường xe điện đang đầy lạc quan. Cũng như nhiều đối thủ, hãng tin rằng xe điện sẽ tăng trưởng mạnh ở tất cả các phân khúc. Thậm chí, Ford từng đặt mục tiêu doanh số 150.000 xe/năm.

Thế nhưng năm ngoái, hãng chỉ bán được 33.000 chiếc và có thể phải gánh lỗ lớn trên mỗi xe bán ra. Do đó, việc một số lãnh đạo của Ford muốn dừng dự án là điều dễ hiểu, theo tờ Wall Street Journal (WSJ).

Hiện chưa có quyết định cuối cùng. Động thái này xuất hiện chỉ một tuần sau khi Ford tung chiến dịch quảng bá mẫu Lightning có khả năng “cấp điện cho cả ngôi nhà”, bao gồm sạc thông minh khi giá điện rẻ và cấp điện ngược trở lại lưới điện.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của WSJ, doanh số xe điện của Ford đã giảm sau khi các ưu đãi thuế của chính phủ Mỹ dành cho xe điện hết hiệu lực. Trong tháng 10, doanh số xe điện của hãng giảm 24%, còn mẫu Lightning từ lâu đã được xem là sản phẩm lỗ đậm. Giờ đây, việc tiếp tục duy trì mẫu xe này có thể không còn mang lại lợi ích cho Ford.

Khi trang InsideEVs liên hệ, Ford từ chối đưa ra bình luận về việc có đúng là hãng đang cân nhắc dừng sản xuất mẫu F-150 Lightning hay không.

Để hiểu vì sao phương án khai tử F-150 Lightning được cân nhắc, cần nhìn vào sự thay đổi về chính sách tại Mỹ. Trước đây, các hãng xe phải đáp ứng mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình của toàn danh mục sản phẩm, tức là càng bán được nhiều xe xăng có mức tiêu thụ nhiên liệu cao thì họ càng buộc phải bán được thêm nhiều xe điện để bù lại. Và vì Ford đã bán được rất nhiều xe F-150 máy xăng, nên việc bán phiên bản điện giúp cân đối mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình.

Tuy nhiên, chính quyền Tổng thống Trump đã hủy bỏ các quy định về mức tiêu thụ nhiên liệu nói trên, đồng thời áp thuế khiến chi phí sản xuất tăng lên. Do đó, hãng không cần tiếp tục gánh lỗ từ một mẫu xe không còn mang tính bắt buộc, nhất là khi nhu cầu thực tế không như kỳ vọng. Một chủ đại lý nói với Wall Street Journal rằng ông không đăng ký nhập F-150 Lightning nữa vì không có khách mua.

Tuy nhiên, người phát ngôn của Ford cho biết, F-150 Lightning vẫn là mẫu bán tải điện bán chạy nhất tại Mỹ, dù phải cạnh tranh với Cybertruck, Chevy, GMC, Hummer và Rivian. F-150 Lightning đã đạt doanh số kỷ lục trong quý III. Hiện hãng tập trung sản xuất bản chạy xăng và bản hybrid để phục hồi sau vụ cháy hồi tháng 9 tại Novelis, nhà cung cấp vật liệu nhôm cho hãng. Lượng xe Lightning lưu kho vẫn còn nhiều và nhà máy xe điện tại Rouge của hãng sẽ hoạt động trở lại vào thời điểm phù hợp (chưa có ngày cụ thể).

Không riêng F-150 Lightning, các mẫu xe bán tải điện hiện nay không đáp ứng được đầy đủ về sức kéo, tầm hoạt động và độ rộng rãi như nhu cầu của người dùng xe bán tải cỡ lớn, nhưng lại có giá đắt hơn xe chạy xăng. Và thực tế chứng minh điều đó: người mua không sẵn sàng trả thêm tiền cho đến khi công nghệ rẻ hơn và các lỗi vặt được xử lý triệt để.

Điều này khiến Ford, GM và nhiều hãng khác rơi vào thế khó. Tiềm năng của bán tải điện là rất lớn: F-150 Lightning, Chevy Silverado EV, Tesla Cybertruck và Rivian R1T đều có nhiều ưu thế vượt trội so với xe xăng, tính năng vận hành xuất sắc. Phân khúc thị trường này có tiềm năng tăng trưởng, và các hãng đều không muốn bỏ lỡ cơ hội. Nhưng vấn đề là: các sản phẩm hiện tại đều… lỗ.

Như WSJ phân tích, việc từ bỏ phân khúc này cũng có nghĩa là phá hỏng chiến lược mà "tam đại gia" ô tô Mỹ - Ford, GM và Stellantis - từng đặt ra nhằm đối đầu Tesla: tận dụng thế mạnh xe bán tải cỡ lớn và biến chúng thành “cỗ máy in tiền” như phiên bản chạy xăng.

Xe bán tải điện, với giá bán cao và bộ pin nặng cả tấn, từng là câu trả lời của Detroit dành cho Tesla. Ford và GM tin rằng cơ hội tốt nhất là điện hóa các xe đang bán chạy nhất, mang về lợi nhuận cao nhất của họ. Không chỉ đã có sẵn nhóm khách hàng trung thành, các mẫu xe này còn giúp giải bài toán lợi nhuận của xe điện nhờ giá bán cao hơn sedan hay SUV cỡ nhỏ.

Thế nhưng hiện tại, có vẻ như Ford đang đặt cược vào mẫu bán tải điện mới giá 30.000 USD cùng với nền tảng “Universal EV Platform” được cho là sẽ có ít linh kiện hơn đáng kể so với Lightning nhờ quy trình sản xuất hoàn toàn mới. CEO Jim Farley của hãng khẳng định đó sẽ là “vũ khí” để Ford đối đầu các hãng Trung Quốc cả trong và ngoài nước Mỹ. Nhưng ít nhất đến năm 2027 mẫu xe này mới ra mắt. Nếu Lightning bị khai tử, Ford sẽ lấy gì để giữ chân những khách hàng quan tâm xe điện trong thời gian chờ đợi?

Vậy Ford và các hãng khác có nên tiếp tục “đốt tiền” cho những sản phẩm không có lãi, để tích lũy kinh nghiệm và giành lợi thế công nghệ, hay nên dừng lại, làm lại từ đầu và quay lại sau vài năm với chiến lược mới?

Hiện chưa có câu trả lời. Việc sản xuất F-150 Lightning vẫn đang tạm dừng vì thiếu nguồn cung vật liệu nhôm, hãng ưu tiên sản xuất phiên bản xăng và hybrid có lợi nhuận cao hơn. Nhưng theo kế hoạch hiện tại, nhà máy sẽ mở cửa trở lại.