Nhiều hãng xe "thở phào" sau quyết định của ông Trump

Tổng thống Donald Trump sẽ miễn cho các nhà sản xuất ô tô ở Canada và Mexico khỏi mức thuế 25% trong một tháng, với điều kiện họ tuân thủ thỏa thuận thương mại tự do hiện có, theo thông báo ngày 5/3 từ Nhà Trắng.

Mức thuế mới đối với ô tô nhập khẩu từ Canada và Mexico có hiệu lực từ ngày 4/3.

Tuy nhiên, ông Trump khẳng định vẫn chưa chấm dứt cuộc chiến thương mại với Canada và Mexico, vì ông muốn gây áp lực buộc hai nước này phải ngăn chặn tình trạng buôn lậu fentanyl.

Fentanyl là nguyên nhân của phần lớn các ca tử vong do dùng ma túy quá liều tại Mỹ, với con số vượt 100.000 ca mỗi năm trong những năm gần đây. Giới chức Mỹ cho biết Canada và Mexico là điểm trung chuyển của loại ma túy này và các hóa chất tiền chất, thường được nhập lậu vào Mỹ trong các gói hàng nhỏ không bị hải quan kiểm tra.

Việc tạm miễn thuế trong một tháng đã giúp cổ phiếu ngành ô tô phục hồi, nhưng căng thẳng thương mại đã tạo ra sự bất ổn khó lường cho các doanh nghiệp Mỹ, làm suy giảm niềm tin của người tiêu dùng và gây ra tình trạng bán tháo cổ phiếu trong những ngày gần đây.

Giá cổ phiếu General Motors (GM) tăng 7,2% và Ford tăng 5,8% vào ngày 5/3, nhưng cả hai vẫn ở mức thấp hơn so với thời điểm đầu năm.

Chính sách thuế của ông Trump đặt ra thách thức lớn đối với các nhà sản xuất ô tô, vì ngành này sản xuất xe ở cả ba nước Bắc Mỹ và thường xuyên vận chuyển linh kiện qua lại biên giới nhiều lần trước khi lắp ráp thành xe hoàn chỉnh.

Việc miễn thuế trong một tháng đối với ô tô đáp ứng quy tắc phức tạp nêu trong Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) sẽ mang lại lợi ích lớn cho Ford, GM và Stellantis.

Theo một nguồn thạo tin, ông Trump cũng có thể loại bỏ mức thuế 10% đối với năng lượng nhập khẩu từ Canada, bao gồm dầu thô và xăng, nếu chúng tuân thủ các quy tắc xuất xứ của USMCA.

Những mức thuế này có nguy cơ làm tổn hại nghiêm trọng mối quan hệ giữa ba đối tác thương mại. Canada đã áp thuế trả đũa đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, trong khi Mexico cũng tuyên bố sẽ có biện pháp đáp trả.

Mức thuế của ông Trump có thể gây khó khăn lớn cho các nhà sản xuất ô tô tại Detroit, đặc biệt là dòng xe bán tải - sản phẩm chủ lực mang lại lợi nhuận cao. Nếu không có thỏa thuận dài hạn, mức thuế này vẫn có thể gây ảnh hưởng tiêu cực.

Một phân tích cho thấy thuế quan có thể làm tăng giá trung bình thêm 3.000 USD/chiếc, và thậm chí lên tới 7.000 USD/chiếc, đối với ô tô sản xuất tại Mexico và Canada. Đó sẽ là một cú sốc đối với người tiêu dùng Mỹ, theo một khảo sát của trang Edmunds.

"Hoa Kỳ là nhà sản xuất ô tô hàng đầu, chúng tôi hoan nghênh nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm hỗ trợ ngành công nghiệp và miễn thuế cho các công ty tuân thủ USMCA", Ford cho biết trong một tuyên bố.

Thông báo của ông Trump được đưa ra một ngày sau cuộc điện đàm với các CEO của Ford, GM và Stellantis.

Xe do ba công ty này sản xuất đều tuân thủ các quy tắc nghiêm ngặt của USMCA, yêu cầu ít nhất 75% linh kiện có nguồn gốc từ Bắc Mỹ để được miễn thuế nhập khẩu vào Mỹ.

Các quy tắc này cũng yêu cầu 40% linh kiện của xe du lịch phải được sản xuất tại Mỹ hoặc Canada, áp dụng cho các bộ phận cốt lõi như động cơ, hộp số, khung xe và thân xe. Đối với xe bán tải, tỷ lệ này là 45%.

Các nhà sản xuất ô tô ủng hộ việc gia tăng đầu tư vào Mỹ nhưng cũng muốn có sự chắc chắn về chính sách thuế quan cũng như các quy định về khí thải trước khi thực hiện những thay đổi lớn.

Việc miễn thuế cũng sẽ có lợi cho một số nhà sản xuất ô tô nước ngoài có nhà máy lớn tại Mỹ, như Honda và Toyota. Tuy nhiên, những công ty không đáp ứng được sẽ phải chịu mức thuế 25% đầy đủ.