Người dùng "rối não" vì thiết kế phá cách thay thế cần số truyền thống
(Dân trí) - Cần số truyền thống ngày càng ít xuất hiện trên các mẫu xe đời mới. Thay vào đó là thiết kế núm xoay, màn hình cảm ứng, hoặc thậm chí quả cầu "phép thuật".
Những thiết kế mới thay thế cần số truyền thống ban đầu có thể trông thú vị nhưng thực tế sử dụng dễ gây nhầm lẫn và thậm chí nguy hiểm.
Hồi đầu tháng, Volkswagen đã thừa nhận rằng trong một số trường hợp, dùng nút vật lý tốt hơn là màn hình cảm ứng. Chủ đề thường xuyên gây tranh cãi là tại sao việc giấu các nút điều khiển vào những menu thay đổi liên tục trên màn hình cảm ứng hào nhoáng lại được coi là thiết kế cao cấp. Nhưng theo cơ quan an toàn hàng đầu châu Âu Euro NCAP, việc này có thể tiềm ẩn những nguy cơ an toàn.

Thiết kế quả cầu pha lê thay cho cần số truyền thống trên xe Genesis GV60 (Ảnh: Hyundai).
Loại bỏ các nút vật lý và liên tục gia tăng kích thước màn hình không phải là việc duy nhất mà các nhà sản xuất ô tô cần thay đổi. Cần số cũng ngày càng trở nên phức tạp một cách không cần thiết, như nhiều nhà báo chuyên về ô tô, kỹ sư và giám đốc điều hành trong ngành đã chỉ ra. Và tất nhiên, không thể bỏ qua khách hàng, những người không phải lúc nào cũng hài lòng với thiết kế thay cần số truyền thống trên xe mới.
Thiết kế cần số ở trên cột lái hoặc bảng điều khiển trung tâm đã lỗi thời. Ngày nay, các mẫu xe có vô số cơ chế chuyển số khác lạ, như núm xoay, cần gạt, màn hình cảm ứng, thậm chí cả quả cầu pha lê.
Linda Hoff, một nữ "phượt thủ", từng bị mắc kẹt với một chiếc Nissan Rogue thuê vì không thể biết cách sử dụng cần số dạng gạt của nó. Sự bực bội của cô phản ánh cảm giác chung của nhiều tài xế không quen thuộc với các thiết kế cần số hiện đại.
"Tôi thậm chí còn không biết làm sao để điều khiển chiếc xe này. Tôi phải quay lại cơ sở cho thuê xe và hỏi: "Có mẹo gì ở đây không?"", cô nói.

Các phím chuyển số trên xe Chrysler Pacifica (Ảnh: Chrysler).
Việc chuyển từ cơ chế liên kết cơ học sang điều khiển điện tử đã mang lại cho các nhà sản xuất ô tô sự tự do để thử nghiệm thiết kế mới. Nhưng không phải sự thay đổi nào cũng được nhiệt tình đón nhận.
Một số thiết kế, như núm xoay của Chrysler nằm gần nút chỉnh âm thanh đã làm dấy lên lo ngại về an toàn. Người lái lo lắng rằng họ có thể vô tình chuyển số khi chỉ muốn tăng hoặc giảm âm lượng - một viễn cảnh rất đáng báo động.
Các thương hiệu xe sang còn có những thiết kế táo bạo hơn. Ví dụ, Genesis đã ra mắt mẫu xe điện GV60 với Crystal Sphere - quả cầu phát sáng, có thể xoay 180 độ, để lộ núm xoay chuyển số. Mặc dù trông rất ấn tượng, nhưng một số chủ xe lại thấy nó bất tiện, thậm chí có người còn để rơi tờ giấy ghi chú vào bên trong cơ chế này.
Tesla, thương hiệu nổi tiếng hay có sự phá cách, đã tích hợp hoàn toàn tính năng chọn số vào màn hình cảm ứng, loại bỏ cần số truyền thống và chỉ giữ lại các nút trên trần xe như phương pháp dự phòng.

Tesla đã loại bỏ hoàn toàn cần số truyền thống trên các xe Model 3 và Model Y (Ảnh: Tesla).
Một số chủ xe, như Jeff Tropeano ở Colorado, đã quen với hệ thống này, nhưng vợ anh lại cảm thấy bối rối. "Khi vào xe tôi, cô ấy nói: Em không biết phải thao tác như thế nào", anh chia sẻ.
Các phương thức chuyển số mới không tránh khỏi gây tranh cãi. Núm xoay của Chrysler từng liên quan đến các vụ xe tự trôi, thậm chí gây tử vong. Cơ quan An toàn giao thông quốc gia Mỹ (NHTSA) cho biết hệ thống chuyển số trên bảng điều khiển trung tâm của một số mẫu xe này "không trực quan, phản hồi xúc giác và hình ảnh kém, làm tăng nguy cơ chọn nhầm số ngoài ý muốn".
Gần đây hơn, nhóm thử nghiệm của tạp chí Consumer Reports đã vô tình cài số lùi một chiếc Rivian R1S khi chỉ định tắt hệ thống kiểm soát hành trình thích ứng. Rivian đã phải cập nhật phần mềm để khắc phục lỗi này.
Bất chấp những thách thức trên, các chuyên gia cho rằng vấn đề nằm ở sự làm quen. Khi tài xế đã quen với hệ thống điều khiển khác lạ của xe, sự nhầm lẫn sẽ dần biến mất. Tuy nhiên, khi các nhà sản xuất ô tô sẽ còn tiếp tục đổi mới để tạo sự khác biệt và tối ưu hóa hiệu suất, nên cuộc tranh luận giữa tính trực quan và sự đổi mới vẫn chưa có hồi kết.
Trước mắt, có lẽ các tài xế sẽ cần phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng của xe mới.