Những địa chỉ tin cậy hỗ trợ tìm kiếm, xác minh mộ liệt sĩ

Nguyệt Anh

(Dân trí) - Nỗ lực thu thập ADN, hoàn thiện cơ sở dữ liệu và mở rộng kênh tra cứu đang mở ra hy vọng xác minh hàng trăm nghìn mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Ứng dụng công nghệ để xác minh danh tính liệt sĩ

Hiện cả nước còn khoảng 300.000 liệt sĩ được an táng tại hơn 3.000 nghĩa trang nhưng chưa có thông tin đầy đủ; gần 200.000 liệt sĩ khác vẫn chưa được quy tập. 

Lãnh đạo Đảng và Nhà nước nhiều lần yêu cầu đẩy nhanh xác minh danh tính liệt sĩ, coi đây là nhiệm vụ chính trị quan trọng và là hành động tri ân với những người hy sinh. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh quyết tâm làm rõ các mộ liệt sĩ còn thiếu thông tin, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương phối hợp chặt chẽ, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ, dữ liệu dân cư và ngân hàng gene. 

Thực hiện chỉ đạo, Bộ Công an triển khai Đề án thu thập, phân tích mẫu sinh phẩm ADN của thân nhân liệt sĩ để xây dựng Ngân hàng Gene Quốc gia. Đây là cơ sở dữ liệu khoa học lần đầu tiên được thiết lập ở quy mô lớn, phục vụ đối chiếu, xác nhận danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Tất cả mẫu của thân nhân liệt sĩ đều được xét nghiệm miễn phí.

Từ năm 2024, Ngân hàng Gene liệt sĩ chính thức vận hành và kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Khoảng 10.000 dữ liệu gene từ hài cốt liệt sĩ chưa biết tên đã được cập nhật. Để tìm ra thân nhân tương ứng, từ tháng 7/2024, lực lượng công an phối hợp ngành lao động triển khai cao điểm lấy mẫu gene từ gia đình liệt sĩ, ưu tiên mẹ ruột và thân nhân bên ngoại lớn tuổi nhằm đảm bảo độ chính xác cao.

Quy trình lấy mẫu được tổ chức chặt chẽ: thông tin thân nhân được đối chiếu qua dữ liệu dân cư, xác nhận trực tiếp bằng thiết bị đọc căn cước; mẫu được mã hóa và niêm phong theo tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm tránh sai sót. Theo thời gian, chất lượng mẫu từ hài cốt suy giảm và số thân nhân trực hệ ngày càng ít, khiến công tác xác minh trở thành cuộc “chạy đua với thời gian”.

Mục tiêu đến năm 2030 là xác định danh tính khoảng 20.000 mẫu bằng giám định ADN và làm rõ 60% mộ liệt sĩ thiếu thông tin bằng phương pháp thực chứng. Đây là hành trình dài, đòi hỏi sự kiên trì và tinh thần tri ân sâu sắc.

Những địa chỉ tin cậy hỗ trợ tìm kiếm, xác minh mộ liệt sĩ - 1

Người dân tra cứu thông tin liệt sĩ tại triển lãm 80 năm thành tựu Đất nước nhân dịp kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh (Ảnh: Nguyễn Hằng).

Những địa chỉ tin cậy để tìm mộ liệt sĩ

Bên cạnh cơ sở dữ liệu gene, nhiều kênh chính thức giúp thân nhân tìm kiếm thông tin liệt sĩ:

- Cổng thông tin điện tử về liệt sĩ, mộ liệt sĩ và nghĩa trang liệt sĩ: Đây là kênh tra cứu tập trung, nơi người dân có thể tìm thông tin mộ, nghĩa trang và gửi bổ sung dữ liệu liên quan.

- Cục Chính sách, Tổng cục Chính trị (Bộ Quốc phòng): Cơ quan tiếp nhận, kiểm tra, xác minh thông tin về liệt sĩ và mộ liệt sĩ trên toàn quốc.

- Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh, các đơn vị quy tập địa phương: Các đơn vị này có trách nhiệm tiếp nhận, kiểm tra, đối chiếu và xử lý thông tin liên quan đến tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sĩ.

- Phòng Văn hóa - Xã hội tại địa phương: Nơi lưu trữ hồ sơ gốc liệt sĩ và hỗ trợ thân nhân trong việc tìm kiếm, thăm viếng.

- Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ ở các tỉnh, thành. 

Ngoài ra, người dân có thể tham khảo thông tin tại Cổng Dịch vụ công Quốc gia.

Các bước tra cứu trực tuyến

Trong nhiều năm qua, Cổng thông tin liệt sĩ trở thành công cụ hữu ích, hỗ trợ thân nhân nhanh chóng tiếp cận thông tin mà không phải phụ thuộc hoàn toàn vào giấy báo tử hay hồ sơ lưu tại địa phương. Đây cũng là phương tiện giúp rút ngắn khoảng cách đối với những gia đình không có điều kiện tới tận nghĩa trang.

Cách thực hiện tra cứu:

- Truy cập trang http://thongtinlietsi.gov.vn/tra-cuu

- Nhập các thông tin cần thiết: họ tên liệt sĩ, năm sinh, quê quán, đơn vị, nơi hy sinh hoặc nghĩa trang (nếu biết).

- Nhấn "Tìm kiếm thông tin liệt sĩ".

Nếu chỉ nhớ một phần thông tin, hệ thống sẽ trả về toàn bộ các trường hợp trùng khớp để người tra cứu tiếp tục đối chiếu.

Cổng thông tin cũng cho phép gửi phản hồi hoặc cung cấp thêm dữ liệu về liệt sĩ, giúp cơ quan chức năng hoàn thiện hồ sơ và hỗ trợ quy tập thuận lợi hơn. Nhiều cựu chiến binh đã cung cấp thông tin giá trị về địa điểm, thời gian hy sinh của đồng đội, góp phần đẩy nhanh quá trình xác minh.