Định hướng nghiên cứu khoa học ngành Nội vụ giai đoạn 2026-2030

Hội thảo khoa học "Định hướng nghiên cứu khoa học ngành Nội vụ giai đoạn 2026-2030", do Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động (Bộ Nội vụ) tổ chức ngày 12/12 tại Phú Thọ, là diễn đàn nhằm đánh giá toàn diện thực trạng hoạt động nghiên cứu khoa học của ngành trong thời gian qua, đồng thời xác định trọng tâm, nhiệm vụ nghiên cứu cho giai đoạn tới.

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS Lê Anh Tuấn, Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động, nhấn mạnh vai trò ngày càng trực tiếp của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đối với sự phát triển quốc gia.

Theo ông, trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư và chuyển đổi số lan tỏa mạnh mẽ, khoa học không chỉ là công cụ hỗ trợ mà đã trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, giữ vai trò nền tảng cho mọi lĩnh vực quản trị nhà nước.

Ông Lê Anh Tuấn cho rằng, hội thảo là dịp để nhìn lại một cách nghiêm túc và hệ thống hoạt động nghiên cứu khoa học của Bộ Nội vụ thời gian qua, đặc biệt sau khi sáp nhập Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội vào Bộ Nội vụ.

Đây là giai đoạn có nhiều thay đổi lớn về tổ chức bộ máy, chức năng quản lý, đòi hỏi hoạt động nghiên cứu phải kịp thời cung cấp cơ sở khoa học cho việc hoạch định chính sách.

Theo Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động, thời gian qua, Bộ Nội vụ đã triển khai nhiều nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp bộ, cấp nhà nước, các chương trình trọng điểm, tập trung vào những vấn đề lớn, cấp thiết như tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, công vụ, công chức, chính quyền địa phương, cải cách hành chính, đổi mới đơn vị sự nghiệp công lập, chính sách lao động - việc làm, tiền lương, bảo hiểm xã hội, người có công, bình đẳng giới, văn thư - lưu trữ, thi đua - khen thưởng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, ông Lê Anh Tuấn cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, thách thức trong hoạt động nghiên cứu khoa học của ngành.

Nguồn lực dành cho nghiên cứu còn hạn chế, cơ chế phối hợp chưa đồng bộ, một số đề tài chưa gắn chặt với nhu cầu thực tiễn quản lý. Việc ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn quản lý nhà nước còn chưa đồng đều giữa các lĩnh vực và cấp quản lý.

"Cần có sự tổng kết, đánh giá nghiêm túc để làm rõ thực trạng, từ đó xác định các hướng nghiên cứu ưu tiên, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành Nội vụ trong giai đoạn 2026-2030", ông Tuấn nhấn mạnh.

Tại hội thảo, nhiều ý kiến cho rằng, bối cảnh mới đòi hỏi tư duy nghiên cứu khoa học cũng phải thay đổi căn bản.

PGS.TS Lê Minh Thông, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội, nhận định khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong kỷ nguyên số không còn đơn thuần là yếu tố kỹ thuật, mà đã trở thành "môi trường sống", là không gian tồn tại và phát triển của nền quản trị quốc gia.

Theo ông Lê Minh Thông, lĩnh vực Nội vụ giữ vai trò "xương sống" trong cấu trúc bộ máy nhà nước, nên tác động của chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo mang tính cách mạng, đòi hỏi một tư duy nghiên cứu hoàn toàn mới. Tư duy này phải hướng tới kiến tạo nền quản trị hiện đại, hiệu lực và hiệu quả, thay vì chỉ dừng lại ở việc hoàn thiện các quy định hành chính đơn lẻ.

Ở góc độ nghiên cứu chuyên sâu theo lĩnh vực, TS Bùi Tôn Hiến, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Tổ chức nhà nước và Lao động, cho biết giai đoạn 2021-2025 là thời kỳ đất nước vừa thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững, hội nhập quốc tế, vừa phải giải quyết nhiều vấn đề xã hội phức tạp, trong đó có lĩnh vực lao động và người có công.

Theo TS Hiến, các kết quả nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực này đã đóng góp quan trọng cho việc xây dựng nhiều dự án luật, đề án, nghị quyết lớn của ngành, có tác động sâu rộng đến nhiều nhóm đối tượng trong xã hội.

Nhiều sản phẩm nghiên cứu có giá trị tổng kết thực tiễn và lý luận cao, gắn chặt nghiên cứu với địa chỉ ứng dụng cụ thể, cung cấp kịp thời cơ sở khoa học cho việc đánh giá và hoạch định chính sách.

Trong khuôn khổ hội thảo, các đại biểu đã thảo luận và thống nhất các lĩnh vực trọng tâm, đề xuất nhóm nhiệm vụ ưu tiên và những vấn đề cần nghiên cứu chuyên sâu trong năm 2026 cũng như cả giai đoạn 2026-2030. Đây được xem là cơ sở quan trọng để Bộ Nội vụ xây dựng kế hoạch nghiên cứu khoa học có trọng tâm, trọng điểm, đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành trong giai đoạn mới