Đề xuất thêm trường hợp miễn trách nhiệm cho cán bộ, công chức

Các trường hợp miễn trách nhiệm đối với cán bộ, công chức được quy định tại Điều 35 dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi).

Theo đó, có 3 trường hợp cán bộ, công chức được miễn trách nhiệm khi thi hành công vụ.

Thứ nhất là phải chấp hành quyết định trái pháp luật của cấp trên nhưng đã báo cáo người ra quyết định trước khi chấp hành.

Thứ hai là hành vi được cơ quan có thẩm quyền xác định là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Thứ ba là do bất khả kháng theo quy định của pháp luật.

Điều 10 dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) quy định về quyền của cán bộ, công chức khi thi hành công vụ cũng nêu rõ điều này.

Theo đó, cán bộ, công chức được khuyến khích, khen thưởng, bổ nhiệm vượt cấp khi có thành tích trong đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám đột phá, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

Đồng thời, họ được miễn trừ trách nhiệm khi có sai sót, thiệt hại trong thực hiện những hành vi được cơ quan có thẩm quyền xác định là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung.

So với Luật Cán bộ, công chức năm 2008, dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) đề xuất bổ sung thêm trường hợp thứ hai (hành vi được cơ quan có thẩm quyền xác định là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung).

Trường hợp này cũng đã được quy định trong Nghị định 73/2023/NĐ-CP, đến nay được đề xuất đưa vào Luật Cán bộ, công chức.

Theo Khoản 5 điều 4 Nghị định 73/2023/NĐ-CP, cán bộ năng động, sáng tạo vì lợi ích chung có thể không bị xử lý trách nhiệm, được loại trừ, miễn hoặc giảm nhẹ trách nhiệm.

Trong báo cáo số 110/BC-UBND ngày 25/3/2025, UBND TPHCM cũng có ý kiến về việc các cá nhân, tổ chức có sai phạm liên quan đến hoạt động thực thi công vụ bị xử lý nghiêm trong thời gian qua đã làm cho cán bộ, công chức, viên chức cảm thấy bất an, thiếu tự tin khi "dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm".

UBND TPHCM cho rằng: "Trong bối cảnh chưa có cơ chế để bảo vệ cán bộ, công chức, viên chức như hiện nay thì áp lực gây ra từ tâm lý e ngại mắc sai lầm và bị xử lý trách nhiệm lại càng lớn hơn".

Do đó, việc thực thi quy định miễn trách nhiệm đối với cán bộ, công chức rất quan trọng để khuyến khích cán bộ, công chức đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.